Công văn 3535/HĐPH

Thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 09/12/2003 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân và Thông báo Kết luận số 74-TB/TW ngày 11/5/2007 của Ban Bí thư về việc tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW và các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, trong thời gian qua, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật đã được các bộ, ban, ngành, đoàn thể ở trung ương và địa phương quan tâm triển khai thực hiện với nhiều hình thức phong phú, sáng tạo, đạt hiệu quả, trong đó có mô hình “Ngày phổ biến văn bản pháp luật”, “Ngày pháp luật” ở một số tỉnh, thành phố.

Để triển khai mô hình trên, các địa phương đã chủ động, kịp thời ban hành văn bản chỉ đạo, hướng dẫn, tạo tiền đề, cơ sở pháp lý quan trọng cho việc thực hiện. Qua một thời gian triển khai ở Hà Nội, Tiền Giang, Long An và từ đầu năm 2010 đến nay tại hơn 10 địa phương cho thấy thực tiễn tổ chức triển khai mô hình “Ngày pháp luật” khá đa dạng, tập trung vào hoạt động phổ biến, giới thiệu, quán triệt, nghiên cứu các nội dung pháp luật mới, cần thiết, liên quan thiết thực đến lĩnh vực công tác chuyên môn của cán bộ, công chức hoặc đời sống nhân dân thông qua các hình thức cụ thể, phù hợp với điều kiện hoạt động của từng cơ quan, đơn vị, địa phương. Việc tổ chức định kỳ “Ngày pháp luật” thực chất là bố trí một ngày trong tháng với lượng thời gian cần thiết (không nhất thiết phải cả ngày) để cán bộ, công chức và các tầng lớp nhân dân tham gia học tập, tìm hiểu pháp luật. Điều này đặc biệt có ý nghĩa bởi trong bối cảnh chúng ta đang đẩy mạnh xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, trong đó pháp luật phải được tôn trọng và chấp hành nghiêm chỉnh thì yêu cầu bắt buộc là mọi công dân mà trước hết là đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức phải hiểu biết và tuân thủ pháp luật.

Qua theo dõi, nghiên cứu, tổng hợp việc thực hiện mô hình “Ngày pháp luật” tại các địa phương, Hội đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật của Chính phủ đánh giá mô hình “Ngày pháp luật” là một cách làm mới, tích cực, góp phần đa dạng hóa các hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật, hình thành thói quen học tập, nghiên cứu, tìm hiểu pháp luật trong cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân. “Ngày pháp luật” là sáng kiến tốt từ cơ sở, cần được nghiên cứu, áp dụng nhân rộng trong phạm vi toàn quốc, qua đó đẩy mạnh công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, góp phần nâng cao nhận thức, ý thức pháp luật, tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa, xây dựng nhà nước pháp quyền của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân.

Trên cơ sở phương hướng hoạt động của Hội đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật của Chính phủ năm 2010 đã được xác định trong Báo cáo số 83/BC-HĐPH ngày 27/4/2010 và để kịp thời hướng dẫn, chỉ đạo nhân rộng mô hình “Ngày pháp luật”, Hội đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật của Chính phủ đề nghị Hội đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Hội đồng phối hợp công tác phổ biến giáo dục pháp luật, tổ chức pháp chế các bộ, ngành, đoàn thể ở Trung ương thực hiện các nội dung sau:

I. Triển khai thực hiện “Ngày pháp luật”

1. Tên gọi của mô hình

Thống nhất tên gọi của mô hình phổ biến, giáo dục pháp luật này trên phạm vi toàn quốc là “Ngày pháp luật”

2. Công tác chỉ đạo, hướng dẫn việc thực hiện “Ngày pháp luật”

Trên cơ sở các nội dung hướng dẫn tại văn bản này, Hội đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Hội đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, tổ chức pháp chế các bộ, ngành, đoàn thể ở trung ương tham mưu cho cấp ủy, chính quyền cùng cấp ban hành văn bản chỉ đạo, xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch triển khai “Ngày pháp luật” tại địa phương, bộ, ngành mình, đồng thời chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, tổ chức cấp dưới xây dựng kế hoạch và tổ chức triển khai việc thực hiện “Ngày pháp luật” trên địa bàn.

3. Nội dung triển khai thực hiện “Ngày pháp luật”

3.1. Chủ thể, quy mô tổ chức, đối tượng thụ hưởng

Chủ thể tổ chức thực hiện “Ngày pháp luật” là cơ quan, đơn vị, địa phương, các tổ chức, đoàn thể (các bộ, ngành, tổ chức, đoàn thể ở Trung ương và các cơ quan, đơn vị, tổ chức trực thuộc; các cấp chính quyền địa phương và các cơ quan, đơn vị, tổ chức trực thuộc; các tổ chức, đoàn thể ở địa phương; các đơn vị thuộc các lực lượng vũ trang nhân dân, các đơn vị kinh tế v.v…).

Căn cứ vào yêu cầu, nhiệm vụ của công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và tình hình, điều kiện cụ thể của bộ, ngành, đoàn thể, địa phương, cơ quan, đơn vị, các chủ thể xác định quy mô tổ chức “Ngày pháp luật” phù hợp, hiệu quả, tránh lãng phí. Trong điều kiện hiện tại, nên tổ chức theo qui mô nhỏ là phù hợp, có tính khả thi, dễ thực hiện.

“Ngày pháp luật” được tổ chức cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, người sử dụng lao động, cán bộ, chiến sỹ các lực lượng vũ trang nhân dân, đoàn viên, hội viên các tổ chức, đoàn thể và tất cả các tầng lớp nhân dân, trong đó, ưu tiên tập trung cho đội ngũ cán bộ, công chức.

3.2. Hình thức triển khai

Căn cứ vào đặc thù, điều kiện (hoặc kế hoạch công tác) các bộ, ngành, đoàn thể, địa phương, cơ quan, đơn vị, chủ động lựa chọn hình thức triển khai “Ngày pháp luật” phù hợp. Có thể lựa chọn một trong số các hình thức sau:

- Tổ chức học tập, quán triệt văn bản pháp luật tập trung có báo cáo viên pháp luật tham gia giới thiệu về các nội dung pháp luật;

- Sưu tầm tài liệu pháp luật để tự nghiên cứu (đề cương giới thiệu Luật, văn bản pháp luật, sách, báo, tờ gấp pháp luật…);

- Tổ chức tọa đàm, giao lưu, trao đổi thảo luận về các nội dung pháp luật;

- Tổ chức học tập pháp luật thông qua việc nghiên cứu tài liệu tại tủ sách pháp luật;

- Nghiên cứu, tìm hiểu pháp luật qua các phương tiện thông tin đại chúng;

- Lồng ghép việc phổ biến văn bản pháp luật với việc tổ chức nội dung sinh hoạt khác của cơ quan, đơn vị, địa phương với thời lượng, thời gian thích hợp;

- Các hình thức phù hợp khác.

3.3. Nội dung sinh hoạt

 Nội dung sinh hoạt trong “Ngày pháp luật” cần gắn và phục vụ việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của từng cơ quan, đơn vị, địa phương, tập trung vào các văn bản quy phạm pháp luật mới ban hành, các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo có liên quan thiết thực đến phạm vi quản lý, lĩnh vực hoạt động, công tác của từng cơ quan, đơn vị, địa phương.

3.4. Thời gian tổ chức

“ Ngày pháp luật” được tổ chức định kỳ mỗi tháng một lần.

Tùy tình hình, điều kiện cụ thể của từng cơ quan, đơn vị, địa phương, Hội đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật các tỉnh, thành phố; Hội đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, tổ chức pháp chế các bộ, ngành, đoàn thể hướng dẫn lựa chọn thời gian tổ chức thực hiện “Ngày pháp luật” cho phù hợp, thống nhất trên phạm vi toàn tỉnh, thành phố, bộ, ngành mình.

3.5. Kinh phí thực hiện

Hội đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Hội đồng phối hợp công tác phổ biến giáo dục pháp luật, tổ chức pháp chế các bộ, ngành đoàn thể tham mưu giúp cấp ủy, chính quyền cùng cấp lãnh đạo, chỉ đạo cơ quan tài chính bố trí kinh phí hợp lý cho việc thực hiện “Ngày pháp luật” từ nguồn kinh phí phổ biến, giáo dục pháp luật đã được xác định trong các Kế hoạch, Chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật (hoặc bổ sung), kết hợp với kinh phí hoạt động chuyên môn theo các nội dung chi cụ thể: chi cho báo cáo viên pháp luật; chi biên soạn tài liệu; chi chế độ đại biểu (trong trường hợp tổ chức tọa đàm, tập huấn kết hợp phổ biến, giới thiệu pháp luật); chi phô tô tài liệu pháp luật cho đại biểu để nghiên cứu… Mức chi các hoạt động được thực hiện theo Thông tư liên tịch số 73/2010/TTLT-BTC-BTP ngày 14/5/2010 của Bộ Tài chính và Bộ Tư pháp hướng dẫn việc lập, quản lý, sử dụng và quyết toán kinh phí bảo đảm cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật.

II. Phân công trách nhiệm và tiến độ

1. Trách nhiệm của Hội đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Hội đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, tổ chức pháp chế các bộ, ngành, đoàn thể ở trung ương

1.1. Đối với các địa phương đã và đang tổ chức triển khai thực hiện “Ngày pháp luật”

Trên cơ sở kế thừa, phát huy các kết quả đã đạt được về việc thực hiện “Ngày pháp luật” tại địa phương trong thời gian qua, đề nghị Hội đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, Sở Tư pháp các tỉnh, thành phố tiếp tục nghiên cứu, đề xuất để củng cố, hoàn thiện mô hình “Ngày pháp luật” và tổ chức nhân rộng mô hình này tới các đối tượng cụ thể khác (các tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội nghề nghiệp và toàn thể các tầng lớp nhân dân).

1.2. Đối với các bộ, ngành, đoàn thể ở trung ương và các địa phương chưa triển khai mô hình “Ngày pháp luật”

Hội đồng phối hợp công tác phổ biến giáo dục pháp luật, tổ chức pháp chế các bộ, ngành, đoàn thể ở Trung ương, Hội đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương hướng dẫn, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương triển khai một số công việc sau:

- Xây dựng kế hoạch và tổ chức triển khai mô hình “Ngày pháp luật”;

- Phối hợp với cơ quan Tư pháp tổ chức triển khai thực hiện “Ngày pháp luật”; bố trí phân công một bộ phận hoặc cán bộ có trách nhiệm trực tiếp theo dõi, tổ chức triển khai thực hiện “Ngày pháp luật”.

- Bố trí nguồn kinh phí phục vụ triển khai “Ngày pháp luật” tại cơ quan, đơn vị, địa phương.

- Thực hiện sơ kết, báo cáo đánh giá về việc triển khai “Ngày pháp luật” của cơ quan, đơn vị, địa phương.

2. Trách nhiệm của Sở Tư pháp

Sở Tư pháp - Cơ quan thường trực Hội đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật có trách nhiệm:

- Tham mưu giúp cấp ủy đảng, chính quyền và Hội đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh, thành phố ban hành văn bản chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện “Ngày pháp luật” trong phạm vi toàn tỉnh, thành phố và tổ chức quán triệt các văn bản đó sâu rộng trong toàn thể cán bộ, công chức, viên chức của các cơ quan, đơn vị, địa phương;

- Phối hợp với các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể trong phạm vi tỉnh, thành phố tổ chức triển khai thực hiện “Ngày pháp luật”;

- Thường xuyên theo dõi, đôn đốc, tổ chức kiểm tra việc triển khai thực hiện “Ngày pháp luật” trên địa bàn; phát động thi đua, tổ chức khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong việc thực hiện “Ngày pháp luật”; đề xuất các cơ quan, đơn vị, địa phương chỉ đạo, xây dựng thang điểm thi đua hàng năm có nội dung tổ chức sinh hoạt “Ngày pháp luật”;

- Tổ chức đánh giá kết quả bước đầu thực hiện “Ngày pháp luật” (kỷ luật, kỷ cương trong bộ máy nhà nước, trong xã hội, bảo đảm trật tự an toàn xã hội, ý thức chủ động tìm hiểu pháp luật và thói quen chấp hành pháp luật trong cán bộ, nhân dân, những chuyển biến tích cực của xã hội, những cách làm hay, có tính sáng tạo và hiệu quả cần được nhân rộng, những khó khăn, hạn chế và đề xuất biện pháp tháo gỡ, giải quyết kịp thời).

3. Tiến độ triển khai thực hiện

- Chậm nhất trong tháng 11/2010, Hội đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cấp tỉnh, Hội đồng phối hợp công tác phổ biến giáo dục pháp luật, tổ chức pháp chế các bộ, ngành, đoàn thể ở trung ương tham mưu cho cấp ủy, chính quyền cùng cấp ban hành văn bản chỉ đạo, hướng dẫn và tổ chức thực hiện “Ngày pháp luật” tại bộ, ngành, đoàn thể, địa phương mình.

- Trước ngày 15/12/2010, đề nghị các địa phương, tổ chức pháp chế các bộ, ngành, đoàn thể có báo cáo đánh giá sơ bộ kết quả triển khai thực hiện “Ngày pháp luật” gửi về Bộ Tư pháp (Vụ Phổ biến, giáo dục pháp luật) để tổng hợp, báo cáo Chính phủ.

Trên đây là một số nội dung hướng dẫn việc thực hiện “Ngày pháp luật”. Hội đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật của Chính phủ đề nghị Hội đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật các tỉnh, thành phố, Hội đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, tổ chức pháp chế các bộ, ngành, đoàn thể ở trung ương thực hiện. Trong quá trình triển khai, nếu có vướng mắc, đề nghị phản ánh về Bộ Tư pháp – Cơ quan thường trực Hội đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật của Chính phủ để kịp thời sửa đổi, bổ sung cho phù hợp.