Công văn 1682/BTP-PLHS-HC

Kính gửi: Bộ Tài chính

Trả lời Công văn số 12068/TC-TCHQ ngày 22 tháng 10 năm 2004 của Bộ Tài chính về việc giải quyết khiếu nại liên quan đến ngoại tệ, Bộ Tư pháp có ý kiến như sau:

1. Về việc áp dụng văn bản quy phạm pháp luật

Theo quy định tại Khoản 1, Khoản 3 Điều 13 Nghị định số 58/2000/NĐ-CP ngày 24/10/2000 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quản lý nhà nước về hải quan, hành vi mang ngoại tệ vượt quá mức quy định khi xuất cảnh mà không khai báo hải quan bị phạt tiền, tang vật vi phạm được trả lại nếu có nguồn gốc hợp pháp, hoặc bị tịch thu nếu không chứng minh được nguồn gốc hợp pháp. Việc Cục Hải quan thành phố Hồ Chí Minh ra quyết định xử phạt đối với hành vi này theo Nghị định số 58/2000/NĐ-CP là đúng pháp luật. Ngày 17/06/2004 Chính phủ ban hành Nghị định số 138/2004/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hải quan, theo đó hành vi vi phạm không bị tịch thu tang vật mà chỉ bị phạt tiền. Theo Khoản 4 Điều 80 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật “trong trường hợp văn bản quy phạm pháp luật mới không quy định trách nhiệm pháp lý hoặc quy định trách nhiệm pháp lý nhẹ hơn đối với hành vi xảy ra trước ngày văn bản có hiệu lực thì áp dụng văn bản mới”. Do chưa có hướng dẫn cụ thể về quy phạm này, nên trên thực tế áp dụng đã có cách hiểu khác nhau khi vận dụng vào việc xử lý vụ việc cụ thể. Theo chúng tôi, Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) nên căn cứ vào từng vụ việc cụ thể mà giải quyết khiếu nại có lý, có tình theo quy định của pháp luật.

2. Về thời hạn ra quyết định xử phạt trong trường hợp có khiếu nại

Theo quy định của pháp luật về khiếu nại, tố cáo, người bị xử phạt có quyền khiếu nại lần đầu và khiếu nại các lần tiếp theo đến người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại. Người giải quyết khiếu nại phải quyết định giải quyết khiếu nại với các nội dung như giữ nguyên, sửa đổi hoặc huỷ bỏ một phần hay toàn bộ quyết định hành chính, giải quyết các vấn đề cụ thể trong nội dung khiếu nại. Như vậy, quyết định giải quyết khiếu nại, nhất là việc giải quyết khiếu nại các lần tiếp theo không vi phạm về thời hạn ra quyết định xử phạt vì quyết định xử phạt vi phạm hành chính của Cục Hải quan thành phố Hồ Chí Minh đã tuân thủ theo quy định tại Khoản 1 Điều 56 Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính năm 2002 (ra quyết định xử phạt trong thời hạn kể từ ngày lập biên bản), còn quyết định của Chủ tịch Uỷ ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh (nếu có) là quyết định giải quyết khiếu nại trong trường hợp cụ thể này, chứ không phải là quyết định xử phạt vi phạm hành chính, do đó không vi phạm thời hạn được quy định tại Khoản 1 Điều 56 Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính.

Trên đây là ý kiến của Bộ Tư pháp về việc giải quyết khiếu nại liên quan đến hành vi vi phạm về ngoại tệ, xin kính chuyển Quý cơ quan nghiên cứu, tham khảo./.