Công văn 212/TCT-CS

Kính gửi: Cục Thuế thành phố Hà Nội.

Tổng cục Thuế nhận được công văn số 78261/CT-TKT7 ngày 2/11/2023 của Cục Thuế thành phố Hà Nội về khoản lỗ chênh lệch tỷ giá của Công ty TNHH MTV Thủy điện Trung Sơn. Về vấn đề này, Tổng cục Thuế có ý kiến như sau:

- Điểm 1 khoản 2 Điều 9 Nghị định số 218/2013/NĐ-CP ngày 26/12/2013 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp quy định về khoản chi không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN quy định:

“l) Chênh lệch tỷ giá hối đoái do đánh giá lại các khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ cuối kỳ tính thuế, trừ chênh lệch tỷ giá hối đoái do đánh giá lại các khoản nợ phải trả có gốc ngoại tệ cuối kỳ tính thuế, chênh lệch tỷ giá phát sinh trong quá trình đầu tư xây dựng cơ bản để hình thành tài sản cố định của doanh nghiệp mới thành lập mà tài sản cố định này chưa đưa vào sản xuất kinh doanh thực hiện theo hướng dẫn của Bộ Tài chính. ”

- Khoản 3 Điều 17 Nghị định số 126/2017/NĐ-CP ngày 16/11/2017 của Chính phủ về việc hướng dẫn chuyển doanh nghiệp nhà nước và công ty TNHH MTV do nhà nước đầu tư 100% vốn điều lệ thành công ty cổ phần quy định:

“3. Đối với khoản chênh lệch tỷ giá do đánh giá lại các khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ tại thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp, doanh nghiệp cổ phần hóa thực hiện đánh giá lại theo quy định và không thực hiện kết chuyển vào kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh, số dư khoản chênh lệch tỷ giá này tại thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp, doanh nghiệp cổ phần hóa tiếp tục theo dõi trong giai đoạn từ thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp đến thời điểm chính thức chuyển thành công ty cổ phần. ”

- Điều 3 Nghị định số 140/2020/NĐ-CP ngày 30/11/2020 sửa đổi, bổ sung Nghị định số 126/2017/NĐ-CP ngày 16/11/2017 của Chính phủ về việc chuyển doanh nghiệp nhà nước và công ty TNHH MTV do Nhà nước đầu tư 100% vốn điều lệ thành công ty cổ phần quy định:

“Điều 3. Bãi bỏ các nội dung quy định tại Nghị định số 126/2017/NĐ-CP:

4. Nội dung quy định tại khoản 3 Điều 17.”

- Khoản 1 Điều 8 Thông tư số 46/2021/TT-BTC ngày 23/6/2021 của Bộ Tài chính hướng dẫn một số nội dung về xử lý tài chính và xác định giá trị doanh nghiệp khi chuyển đổi doanh nghiệp nhà nước và công ty TNHH MTV do doanh nghiệp nhà nước đầu tư 100% điều lệ thành công ty cổ phần quy định:

“Đối với các doanh nghiệp đã xác định giá trị doanh nghiệp và được cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án cổ phần hóa theo Nghị định số 126/2017/NĐ-CP nhưng chưa chính thức chuyển sang công ty cổ phần thì được hạch toán khoản chênh lệch tỷ giá do đánh giá lại tại thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp (nếu có) vào kết quả sản xuất kinh doanh trong kỳ hoạt động trước khi chính thức chuyển sang công ty cổ phần để thực hiện quyết toán tài chính tại thời điểm chính thức chuyển sang công ty cổ phần.”

- Tại điểm l khoản 1 Điều 80 Luật Thanh tra số 11/2022/QH15 ngày 14 tháng 11 năm 2022 quy định:

“1. Người ra quyết định thanh tra có nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:...

l) Quyết định xử lý theo thẩm quyền hoặc kiến nghị người có thẩm quyền xử lý kết quả thanh tra; kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện quyết định xử lý về thanh tra; ”

- Tại điểm đ khoản 1 Điều 116 Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 ngày 13 tháng 06 năm 2019 quy định:

“1. Người ra quyết định thanh tra thuế có các nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:...

đ) Quyết định xử lý theo thẩm quyền hoặc kiến nghị người có thẩm quyền xử lý kết quả thanh tra, đôn đốc việc thực hiện quyết định xử lý về thanh tra thuế;

Theo báo cáo của Cục Thuế thành phố Hà Nội tại công văn số 78261/CT-TKT7 và hồ sơ gửi kèm theo công văn: trường hợp của Công ty TNHH MTV Thủy điện Trung Sơn (doanh nghiệp do Tổng công ty Phát điện 2 là chủ sở hữu) đang trong quá trình thanh tra thuế. Tại văn bản số 21/KTNN-TH ngày 21/1/2020, Kiểm toán nhà nước kết luận tại thời điểm 31/12/2018, Công ty TNHH MTV Thủy điện Trung Sơn hạch toán vào kết quả sản xuất kinh doanh năm 2018 khoản lỗ chênh lệch tỷ giá do đánh giá lại tỷ giá khoản ngoại tệ vay ngân hàng thế giới là chưa phù hợp quy định tại khoản 3 Điều 17 Nghị định số 126/2017/NĐ-CP của Chính phủ. Kiểm toán nhà nước kiến nghị điều chỉnh giảm chi phí tài chính tương ứng khoản lỗ chênh lệch tỷ giá đánh giá lại tại ngày 31/12/2018 để xác định lại kết quả sản xuất kinh doanh năm 2018. Thực hiện quy định tại khoản 1 Điều 8 Thông tư số 46/2021/TT-BTC của Bộ Tài chính, Công ty hạch toán khoản lỗ chênh lệch tỷ giá do đánh giá lại tại thời điểm ngày 31/12/2018 vào kết quả sản xuất kinh doanh năm 2021.

Đề nghị Cục Thuế thành phố Hà Nội rà soát thực tế hạch toán khoản lỗ do đánh giá lại các khoản nợ phải trả có gốc ngoại tệ cuối kỳ tính thuế của Công ty TNHH MTV Thủy điện Trung Sơn qua các kỳ tính thuế, căn cứ quy định tại văn bản quy phạm pháp luật thuế thu nhập doanh nghiệp, Luật Quản lý thuế, Luật Thanh tra và pháp luật về chuyển đổi doanh nghiệp nhà nước thành công ty cổ phần để xử lý theo thẩm quyền./.