Công văn 277/CCN-CSVB

Kính gửi: Sở Tư pháp các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương

Thời gian qua, tại một số địa phương phát sinh một số vấn đề liên quan đến việc đăng ký việc nuôi con nuôi như sau:

1. Đăng ký việc nuôi con nuôi trong nước đối với công dân Việt Nam cư trú, sinh sống ở nước ngoài

Một số Ủy ban nhân dân (UBND) cấp xã đăng ký việc nuôi con nuôi giữa trẻ em Việt Nam thường trú ở trong nước với công dân Việt Nam cư trú, sinh sống ở nước ngoài (thậm chí có trường hợp đã có thẻ thường trú hoặc có quốc tịch nước ngoài) nhưng vẫn còn giấy tờ do cơ quan có thẩm quyền Việt Nam cấp như Giấy chứng minh nhân dân, Hộ chiếu hoặc Sổ hộ khẩu. Tuy nhiên, Giấy chứng nhận nuôi con nuôi do UBND cấp xã cấp không được cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài công nhận và trẻ em không được nhập cảnh nước ngoài, vì theo quy định pháp luật Việt Nam cũng như pháp luật của các nước thì đây là trường hợp nuôi con nuôi nước ngoài. Do đó, Cục Con nuôi đề nghị Sở Tư pháp quán triệt UBND cấp xã nếu có thông tin xác định được người nhận con nuôi là công dân Việt Nam hiện đang cư trú, sinh sống ở nước ngoài thì không tiến hành đăng ký việc nuôi con nuôi. Thẩm quyền quyết định việc nuôi con nuôi trong trường hợp này thuộc về UBND cấp tỉnh nơi thường trú của trẻ em được nhận làm con nuôi.

2. Giao trẻ em bị bỏ rơi cho người tạm thời nuôi dưỡng

Một số UBND cấp xã đã tạm giao trẻ em bị bỏ rơi cho công dân Việt Nam cư trú, sinh sống ở nước ngoài nhưng hiện đang ở Việt Nam hoặc tạm giao cho cặp vợ chồng (trong đó có một bên là người Việt Nam, một bên là người nước ngoài hoặc cả hai bên đều là người nước ngoài) nuôi dưỡng. Sau một thời gian tạm nuôi, họ có nguyện vọng nhận trẻ em làm còn nuôi nhưng không giải quyết được vì trẻ em không thuộc diện được giải quyết cho làm con nuôi của người đang tạm thời nuôi dưỡng. Vì vậy, Cục Con nuôi đề nghị Sở Tư pháp quán triệt UBND xã nếu tạm giao trẻ em thì phải giải thích rõ nội dung trên đây.

3. Đăng ký khai sinh cho trẻ em như con đẻ để lẩn tránh đăng ký việc nuôi con nuôi

Một số trường hợp công dân Việt Nam khi làm thủ tục đưa trẻ em ra nước ngoài cư trú, mặc dù đã có Giấy khai sinh thể hiện trẻ em là con nhưng cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài vẫn đề nghị xét nghiệm ADN và phát hiện trẻ em không phải là con đẻ, đồng thời đương sự cũng không xuất trình được Giấy chứng nhận việc nuôi con nuôi. Vì vậy, trẻ em bị từ chối cấp thị thực nhập cảnh nước ngoài. Để bảo đảm quyền và lợi ích của trẻ em, tránh những vướng mắc phát sinh sau này, Cục Con nuôi đề nghị Sở Tư pháp quán triệt UBND cấp xã thực hiện việc đăng ký khai sinh cho trẻ em theo đúng quy định pháp luật. Trường hợp cá nhân không phải là cha, mẹ đẻ thì phải tiến hành thủ tục đăng ký việc nuôi con nuôi trong nước hoặc nuôi con nuôi nước ngoài theo quy định pháp luật, sau đó mới thực hiện việc bổ sung phần khai về cha, mẹ trong Giấy khai sinh của con nuôi theo thủ tục bổ sung hộ tịch.

Cục Con nuôi đề nghị Sở Tư pháp các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương quán triệt những nội dung trên./.