Công văn 343/TTLLTPQG-HCTH

Kính gửi: Sở Tư pháp tỉnh Bạc Liêu

Trả lời Công văn số 801/STP-HCTP ngày 24 tháng 6 năm 2014 của Sở Tư pháp tỉnh Bạc Liêu về việc xin ý kiến hướng dẫn nghiệp vụ cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2, Trung tâm Lý lịch tư pháp quốc gia có ý kiến như sau:

1. Theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 41 Luật Lý lịch tư pháp, Phiếu lý lịch tư pháp số 2 cấp cho cơ quan tiến hành tố tụng và cấp theo yêu cầu của cá nhân để người đó biết được nội dung về lý lịch tư pháp của mình; quy định tại Điều 43 Luật Lý lịch tư pháp, đối với người đã bị kết án thì nội dung tình trạng án tích tại Phiếu lý lịch tư pháp số 2 của họ ghi nhận đầy đủ án tích đã được xóa, thời điểm được xóa án tích, án tích chưa được xóa, ngày, tháng, năm tuyên án, số bản án, Tòa án đã tuyên bản án, tội danh, điều khoản được áp dụng, hình phạt chính, hình phạt bổ sung, nghĩa vụ dân sự trong bản án hình sự, án phí, tình trạng thi hành án. Những thông tin này chỉ thực sự cần thiết và phù hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng để phục vụ hoạt động điều tra, truy tố, xét xử. Tuy nhiên, để bảo đảm quyền tiếp cận thông tin của cá nhân, Luật Lý lịch tư pháp cũng đã quy định, ngoài việc cấp cho các cơ quan tiến hành tố tụng, Phiếu lý lịch tư pháp số 2 còn được cấp cho cá nhân để người đó biết được nội dung về lý lịch tư pháp của mình. Nhưng cũng chính bởi nội dung khác biệt của Phiếu lý lịch tư pháp số 2 nên Luật Lý lịch tư pháp quy định cá nhân không được ủy quyền làm thủ tục cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2 (khoản 2 Điều 46). Quy định này đã phần nào gây khó khăn cho người yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp, đặc biệt là đối với trường hợp cá nhân đang học tập, sinh sống và làm việc tại nước ngoài khi họ phải trực tiếp làm thủ tục yêu cầu cấp Phiếu và nhận kết quả tại cơ quan có thẩm quyền cấp Phiếu lý lịch tư pháp, vấn đề này đang được Trung tâm Lý lịch tư pháp quốc gia theo dõi, nghiên cứu, tổng hợp để trình các cơ quan có thẩm quyền xem xét khắc phục vấn đề trên tại Luật Lý lịch tư pháp sửa đổi.

2. Thực tiễn giải quyết yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp trong thời gian vừa qua cho thấy nhu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2 của cá nhân ngày càng tăng và nhiều trường hợp cá nhân yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp là công dân Việt Nam đang học tập, sinh sống ở nước ngoài. Để tạo điều kiện thuận lợi và tránh việc cá nhân phải đi lại nhiều lần từ nước ngoài về Việt Nam gây tốn kém về kinh phí ảnh hưởng tới việc học tập và công tác của cá nhân có yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2, trong năm 2013, Sở Tư pháp thành phố Hồ Chí Minh và Sở Tư pháp tỉnh Tiền Giang đã có văn bản đề nghị Trung tâm Lý lịch tư pháp quốc gia có ý kiến về việc hai Sở Tư pháp áp dụng việc cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2 qua bưu điện đối với một số đối tượng là học sinh, sinh viên Việt Nam đang học tập tại nước ngoài và người Việt Nam đang định cư tại nước ngoài với một số các điều kiện cụ thể. Sau khi xin ý kiến của Lãnh đạo Bộ Tư pháp, ngày 30 tháng 10 năm 2013, Trung tâm Lý lịch tư pháp đã có Công văn số 529/TTLLTPQG-HCTH gửi hai Sở Tư pháp nêu trên.

Hiện nay, để triển khai Quyết định số 338/QĐ-TTg ngày 19 tháng 02 năm 2013 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Chiến lược phát triển lý lịch tư pháp đến năm 2020, tầm nhìn 2030, Bộ Tư pháp đang phối hợp với các Bộ, ngành có liên quan triển khai xây dựng Đề án thí điểm cấp Phiếu lý lịch tư pháp qua bưu điện, qua mạng cấp độ 3 - của dịch vụ hành chính công trực tuyến. Đề án dự kiến sẽ nghiên cứu áp dụng việc thụ lý và trả kết quả Phiếu lý lịch tư pháp qua bưu điện, qua mạng nhằm bảo đảm sao cho thủ tục yêu cầu cấp Phiếu và trả kết quả chặt chẽ nhưng cũng tạo điều kiện thuận lợi cho cá nhân, cơ quan, tổ chức có yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp. Đề án này dự kiến sẽ được trình Chính phủ trong tháng 12 năm 2014.

Trong thời gian Đề án đang được xây dựng và trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Sở Tư pháp tỉnh Bạc Liêu có thể nghiên cứu, thực hiện cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2 qua bưu điện cho một số đối tượng tương tự như Sở Tư pháp thành phố Hồ Chí Minh và Sở Tư pháp tỉnh Tiền Giang. Tuy nhiên, do tính chất đặc thù của Phiếu lý lịch tư pháp số 2 như đã nêu ở trên, nên để bảo đảm tính chặt chẽ, Sở Tư pháp tỉnh Bạc Liêu cần nghiên cứu, áp dụng phương thức cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2 qua bưu điện theo hướng phải bảo đảm thủ tục nộp hồ sơ và nhận kết quả được thực hiện chặt chẽ, bảo đảm bí mật đời tư của cá nhân. Khi tiếp nhận hồ sơ cần phải có căn cứ rõ ràng xác định chính bản thân cá nhân đó có yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp. Đồng thời, việc gửi kết quả cũng phải bảo đảm chính bản thân người có yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp trực tiếp nhận được kết quả.

Trên đây là ý kiến của Trung tâm Lý lịch tư pháp quốc gia về việc hướng dẫn nghiệp vụ cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2, xin gửi đến Quý Sở./.