Thông báo 184/TB-BGTVT

THÔNG BÁO

KẾT LUẬN CỦA THỨ TRƯỞNG NGÔ THỊNH ĐỨC TẠI CUỘC HỌP TỔNG KẾT VỚI ĐOÀN XÁC ĐỊNH DỰ ÁN CAO TỐC ĐÀ NẴNG – QUẢNG NGÃI CỦA NGÂN HÀNG THẾ GIỚI DỰ KIẾN VAY VỐN WB

Ngày 29 tháng 4 năm 2008, Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Ngô Thịnh Đức đã chủ trì cuộc họp tổng kết với Đoàn xác định dự án Cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi của Ngân hàng Thế giới (WB) dự kiến vay vốn WB. Tham dự buổi họp có đại diện Ngân hàng Thế giới, Ngân hàng hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JBIC), Bộ kế hoạch và đầu tư, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ Tài chính, Lãnh đạo và chuyên viên các Vụ Kế hoạch đầu tư, Vụ hợp tác quốc tế, Cục Đường bộ Việt Nam, Công ty đầu tư & Phát triển đường cao tốc (VEC) và Ban Quản lý dự án 85 thuộc Bộ GTVT, Tư vấn nghiên cứu về sự phối hợp Nhà nước và tư nhân (PPP) và tư vấn nghiên cứu khả thi JETRO.

Sau khi nghe đại diện Đoàn công tác của WB trình bày những vấn đề phát hiện và cần thảo luận với Bộ GTVT, Thứ trưởng cảm ơn về những vấn đề Đoàn đã đưa ra trong chuyến công tác và kết luận như sau:

1. Về vấn đề kỹ thuật:

Các vấn đề kỹ thuật đã được Bộ GTVT xem xét, nghiên cứu khá kỹ về mọi mặt (kể cả hướng tuyến) trong quá trình tư vấn Việt Nam TEDI và Nhật Bản JETRO thực hiện nghiên cứu khả thi. Đồng ý về cơ bản những vấn đề cần xem xét thêm về hướng tuyến mà WB đưa ra và nhất trí sẽ có sự điều chỉnh trong quá trình hoàn thiện nghiên cứu khả thi để có thể giảm khối lượng GPMB, giải tỏa đất nông nghiệp và các vùng đệm về môi trường khi thực hiện dự án.

Về địa hình, Bộ GTVT cũng đã chỉ đạo tư vấn xem xét về thủy văn nhất là trong mùa mưa lũ để có thể khai thác tuyến trong cả 4 mùa. Bộ thống nhất sẽ cùng WB xem xét kỹ để có thể chọn được hướng tuyến tối ưu nhất.

Giao tư vấn nghiên cứu xem xét cụ thể các vấn đề WB nêu. Bộ GTVT sẽ thẩm định chính thức, chấp thuận và gửi WB.

Về qui mô, thống nhất qui mô phù hợp với Qui hoạch mạng lưới đường cao tốc 6 làn Bộ GTVT đã trình Chính phủ, trước mắt xây dựng 4 làn.

2. Cơ chế tài chính:

Đây là vấn đề khó và còn có nhiều tranh luận phía Việt Nam. Bộ GTVT đề nghị Bộ Tài chính xem xét cơ chế vay theo phương thức vay cấp phát. Nếu thực hiện cơ chế Chính phủ vay WB và cho vay lại, Bộ GTVT sẽ sớm trình Thủ tướng Chính phủ đơn vị có đủ tư cách pháp nhân và năng lực để vay lại và Chính phủ bảo lãnh. Có thể sẽ đấu thầu để chọn được đơn vị tốt nhất giảm rủi ro cho Chính phủ.

WB cũng đề xuất 3 phương án cơ chế tài chính sau:

a) Chính phủ đứng ra vay WB và cấp phát cho Bộ GTVT, Bộ GTVT cử đơn vị thực hiện và vận hành thu phí để hoàn trả cho Chính phủ.

b) Chính phủ đứng ra vay WB và cho một đơn vị vay lại. Chính phủ sẽ hỗ trợ một số công đoạn để chia sẻ rủi ro giữa Nhà nước với doanh nghiệp vay lại.

c) Chính phủ đứng ra vay WB, quản lý thiết kế, xây dựng rồi bán lại quyền vận hành bảo dưỡng và thu phí hoàn vốn cho doanh nghiệp.

Thứ trưởng nhất trí về các phương án trên, tuy nhiên phương án a) thì khó thực hiện (vì còn tùy thuộc ý kiến tham mưu của Bộ Tài chính, Bộ KH&ĐT và quyết định của Thủ tướng Chính phủ). Bộ GTVT thiên về áp dụng phương án c) và đề nghị WB hỗ trợ kỹ thuật về thiết kế xây dựng và quản lý các loại hợp đồng chuyển nhượng. WB đồng ý và đề nghị Bộ GTVT xem xét thêm vấn đề mất đất nông nghiệp cho GPMB và xác định giá trị khai thác quỹ đất dịch vụ 2 bên đường. WB hứa sẽ cử hai chuyên gia chuyên môn cao cấp để nghiên cứu kỹ hơn về các phương án tài chính cho Dự án này.

Về cơ cấu vốn đồng tài trợ, Thứ trưởng thống nhất: hoàn thiện nghiên cứu khả thi (F/S) cho toàn dự án cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi. Kinh phí cho TKKT và xây lắp sẽ phân bổ JBIC 50% và WB 50%.Phần hoàn thiện F/S, Bộ GTVT đề nghị tiếp tục giao cho tư vấn JETRO hoàn thiện bằng nguồn vốn SAPROF của JBIC.

Về cơ cấu vốn vay, Bộ GTVT đề nghị WB tăng tỷ lệ vốn vay IDA lên 60% và IBRD là 40% vì đây là dự án GTVT đầu tiên Chính phủ Việt Nam vay thương mại của WB và cần có bài học, rút kinh nghiệm.

Bộ GTVT thống nhất với WB phải nghiên cứu thêm các vấn đề về đảm bảo an toàn (môi trường, GPMB và tái định cư, dân tộc thiểu số và vấn đề văn hóa cho người nghèo).

3. Về thể chế:

Bộ GTVT đề nghị WB trợ giúp nghiên cứu về quản lý mạng lưới đường cao tốc (thể chế, cơ chế tài chính, khuôn khổ pháp lý …). Hiện tại Bộ GTVT đang hoàn thiện xây dựng chức năng nhiệm vụ của các đơn vị thuộc Bộ (Các Cục, Vụ, Cục ĐBVN, VEC và các Ban QLDA) để trình Chính phủ chấp thuận.

Về nguyên tắc trừ những dự án quan trọng do Quốc hội thông qua thì Chính phủ quyết định đầu tư, còn lại hầu hết các dự án GTVT đều được Chính phủ ủy quyền cho Bộ GTVT là Cơ quan chủ quản quyết định đầu tư và giao chủ đầu tư cho các Cục chuyên ngành.

Với những dự án lớn, Bộ GTVT sẽ là Chủ đầu tư và giao cho 1 Ban QLDA của Bộ thực hiện. Bộ đồng ý tiếp tục giao Ban QLDA85 thay mặt chủ đầu tư thực hiện các thủ tục để trình Thủ tướng Chính phủ cho phép đầu tư dự án Cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi.

4. Về kế hoạch thực hiện Dự án:

Bộ thống nhất với lịch trình do WB đề xuất. WB mong muốn Bộ GTVT có thỏa thuận chính thức về việc đồng tài trợ với JBIC. WB sẽ cử Đoàn công tác sang Việt Nam vào tuần thứ 3 tháng 6 năm 2007 để thống nhất cuối cùng về cơ chế tài chính và xem xét các vấn đề khác. WB và Bộ GTVT sẽ xây dựng lịch trình cho công tác thẩm định và trình Thủ tướng Chính phủ về nội dung dự án Cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi.

Thừa lệnh Bộ trưởng, Văn phòng Bộ GTVT thông báo để các cơ quan, đơn vị biết và triển khai thực hiện.