Thông tư 33/2013/TT-BNNPTNT

Thông tư 33/2013/TT-BNNPTNT Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khảo nghiệm giống cây trồng do Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành

Nội dung toàn văn Thông tư 33/2013/TT-BNNPTNT Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về giống cây trồng


BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
--------

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
----------------

Số: 33/2013/TT-BNNPTNT

Hà Nội, ngày 21 tháng 06 năm 2013

 

THÔNG TƯ

BAN HÀNH QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ KHẢO NGHIỆM GIỐNG CÂY TRỒNG

Căn cứ Nghị định số 01/2008/NĐ-CP ngày 03 tháng 01 năm 2008 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Nghị định số 75/2009/NĐ-CP ngày 10 tháng 9 năm 2009 của Chính phủ về sửa đổi Điều 3 Nghị định số 01/2008/NĐ-CP ngày 03 tháng 01 năm 2008 của Chính phủ;

Căn cứ Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật ngày 29 tháng 6 năm 2006;

Căn cứ Pháp lệnh giống cây trồng ngày 24 tháng 3 năm 2004;

Theo đề nghị của Vụ trưởng Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường và Cục trưởng Cục Trồng trọt;

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khảo nghiệm giống cây trồng,

Điều 1. Ban hành kèm theo Thông tư này 10 Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khảo nghiệm giống cây trồng:

1. Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khảo nghiệm giá trị canh tác và giá trị sử dụng của giống cải bắp.

Ký hiệu: QCVN 01-120:2013/BNNPTNT

2. Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khảo nghiệm tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định của giống dưa hấu.

Ký hiệu: QCVN 01-121:2013/BNNPTNT

3. Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khảo nghiệm tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định của giống nho.

Ký hiệu: QCVN 01-122:2013/BNNPTNT

4. Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khảo nghiệm tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định của giống bông.

Ký hiệu: QCVN 01-123:2013/BNNPTNT

5. Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khảo nghiệm tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định của giống chè.

Ký hiệu: QCVN 01-124:2013/BNNPTNT

6. Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khảo nghiệm tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định của giống mía.

Ký hiệu: QCVN 01-125:2013/BNNPTNT

7. Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khảo nghiệm tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định của giống nhãn.

Ký hiệu: QCVN 01-128:2013/BNNPTNT

8. Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khảo nghiệm tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định của giống thanh long.

Ký hiệu: QCVN 01-129:2013/BNNPTNT

9. Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khảo nghiệm giá trị canh tác và giá trị sử dụng của giống mía.

Ký hiệu: QCVN 01-131:2013/BNNPTNT

10. Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khảo nghiệm giá trị canh tác và giá trị sử dụng của giống dâu.

Ký hiệu: QCVN 01-147:2013/BNNPTNT

Điều 2. Thông tư này có hiệu lực kể từ ngày 21 tháng 12 năm 2013.

Điều 3. Vụ trưởng Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường, Cục trưởng Cục Trồng trọt, Thủ trưởng các cơ quan, tổ chức và cá nhân liên quan có trách nhiệm thi hành Thông tư này.

Trong quá trình thực hiện, nếu có vướng mắc, các cơ quan, tổ chức và cá nhân kịp thời phản ánh về Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để Bộ nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung./.

 

 

Nơi nhận:
- Văn phòng Chính phủ (để b/c);
- Các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc CP;
- UBND các Tỉnh, TP trực thuộc TƯ;
- Sở Nông nghiệp và PTNT các Tỉnh, TP trực thuộc TƯ;
- Các Cục, Vụ, Viện, Trường Đại học thuộc Bộ Nông nghiệp và PTNT;
- Công báo, Website Chính phủ;
- Website Bộ NN&PTNT;
- Cục Kiểm tra văn bản, Bộ Tư pháp;
- Lưu: VT, TT, KHCN.

KT. BỘ TRƯỞNG
THỨ TRƯỞNG




Vũ Văn Tám

 

QCVN 01-120:2013/BNNPTNT

QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ KHẢO NGHIỆM GIÁ TRỊ CANH TÁC VÀ SỬ DỤNG CỦA GIỐNG CẢI BẮP
National Technical Regulation on Testing for Value of Cultivation and Use of Cabbage Varieties

Lời nói đầu

QCVN 01-120:2013/BNNPTNT được chuyển đổi từ 10TCN 469:2001 theo quy định tại khoản 1 Điều 69 của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật và điểm a khoản 1 Điều 7 Nghị định số 127/2007/NĐ-CP ngày 1/8/2007 của Chính phủ qui định chi tiết thi hành một số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật.

QCVN 01-120:2013/BNNPTNT do Trung tâm Khảo kiểm nghiệm giống, sản phẩm cây trồng Quốc gia, Cục trồng trọt biên soạn, Vụ Khoa học Công nghiệp và Môi trường trình duyệt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành tại Thông tư số 33/2013/TT-BNNPTNT ngày 21 tháng 6 năm 2013.

 

QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ KHẢO NGHIỆM GIÁ TRỊ CANH TÁC VÀ SỬ DỤNG CỦA GIỐNG CẢI BẮP

National Technical Regulation on Testing for Value of Cultivation and Use of Cabbage Varieties

I. QUY ĐỊNH CHUNG

1.1. Phạm vi điều chỉnh

Quy chuẩn này quy định chỉ tiêu theo dõi, phương pháp đánh giá và yêu cầu quản lý khảo nghiệm giá trị canh tác và sử dụng (khảo nghiệm VCU) của giống cải bắp mới được chọn tạo trong nước và nhập nội.

1.2. Đối tượng áp dụng

Quy chuẩn này áp dụng cho các tổ chức, cá nhân có hoạt động liên quan đến khảo nghiệm VCU giống cải bắp mới.

1.3. Giải thích từ ngữ và các từ viết tắt

1.3.1. Giải thích từ ngữ

Trong Quy chuẩn này các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

1.3.1.1. Giống khảo nghiệm: Là giống cải bắp mới được đăng ký khảo nghiệm.

1.3.1.2. Giống đối chứng: Là giống cùng nhóm với giống khảo nghiệm đã được công nhận là giống cây trồng mới hoặc là giống đang được gieo trồng phổ biến tại địa phương.

1.3.2. Các từ viết tắt

VCU: Value of Cuitivation and Use (giá trị canh tác và giá trị sử dụng).

1.4. Tài liệu viện dẫn.

1.4.1. QCVN 01-92:2012/BNNPTNT Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khảo nghiệm tính khác biệt, tính đồng nhất và tính ổn định của giống cải bắp

1.4.2. TCVN 8812:2011 Hạt giống cải bắp-Yêu cầu kỹ thuật

II. QUY ĐỊNH KỸ THUẬT

Để xác định giá trị canh tác và sử dụng của giống cải bắp mới phải theo dõi, đánh giá các chỉ tiêu quy định ở Bảng 1.

Bảng 1 - Các chỉ tiêu theo dõi và phương pháp đánh giá

TT

Chỉ tiêu

Giai đoạn

Đơn vị tính/Điểm

Trạng thái biểu hiện

Phương pháp đánh giá

1.

Ngày gieo

Gieo

ngày

 

 

2.

Ngày mọc

Mọc

ngày

Ngày có khoảng 50% số cây theo dõi có 2 lá mầm nhú khỏi mặt đất

Quan sát các cây trên luống gieo

3.

Ngày trồng

Cây con

ngày

Cây có 5-6 lá thật

Quan sát

4.

Ngày trải lá bàng

Giai đoạn trải lá bàng

ngày

Ngày có khoảng 50% số cây trên ô ở giai đoạn trải lá bàng

Quan sát các cây trên ô

5.

Cây: đường kính tán cây

Giai đoạn trải lá bàng

cm

 

Đo 2 đường vuông góc qua tâm cây, lấy giá trị trung bình

6.

Lá ngoài: hình dạng phiến lá

Trải lá bàng

1

2

3

4

5

Elip đứng

Ovan đứng

Tròn

Elip ngang

Hình trứng ngược

Quan sát trên lá ngoài đã phát triển đầy đủ của các cây trên ô

7.

Ngày bắt đầu cuốn bắp

 

ngày

Ngày có khoảng 50% số cây trên ô bắt đầu cuốn bắp

Quan sát các cây trên ô

8.

Cây: khối lượng

Giai đoạn chín thu hoạch

kg

Mặt trên của bắp căng nhẵn, mép lá trên cùng hơi cong ra phía ngoài

Cắt sát đất sau đó cân cả cây. Mỗi lần nhắc lấy số liệu của 10 cây và giá trị trung bình

9.

Bắp: khối lượng bắp

Giai đoạn chín thu hoạch

kg

Mặt trên của bắp căng nhẵn, mép lá trên cùng hơi cong ra phía ngoài

Lược bỏ các lá không cuốn, cân khối lượng bắp của 10 cây mẫu. Lấy số liệu của 10 bắp và giá trị trung bình

10.

Bắp: hình dạng theo mặt cắt dọc

Giai đoạn chín thu hoạch

1

2

3

4

5

6

7

Elip hẹp ngang

Elip ngang

Tròn

Elip đứng

Hình trứng ngược

Ovan đứng

Ovan có góc đầu bắp

Cắt đôi chiều dọc của 10 bắp và quan sát.

11.

Bắp: chiều cao

Giai đoạn chín thu hoạch

cm

 

Đo tại vị trí cao nhất của bắp. Lấy số liệu của 10 bắp và giá trị trung bình.

12.

Bắp: đường kính

Giai đoạn chín thu hoạch

cm

 

Đo đường kính mặt cắt ngang phần lớn nhất của bắp. Thực hiện trên 10 cây mẫu.

13.

Bắp: độ bao bắp

Giai đoạn chín thu hoạch

1

2

3

Hở

Bao một phần

Bao hoàn toàn

Quan sát cấu trúc kiểu xếp lá trên đỉnh bắp.

14.

Bắp: mầu của lá trong

Giai đoạn chín thu hoạch

1

2

3

4

Trắng

Vàng

Xanh

Tím

Xem màu của lá thứ 7 tính từ lá bắp ngoài cùng giai đoạn chín thu hoạch.

15.

Bắp: tỉ lệ bắp cuốn

Giai đoạn chín thu hoạch

%

 

Số bắp cuốn
----------------- x100
Tổng số cây

16.

Bắp: độ chặt

Giai đoạn chín thu hoạch

g/cm3

 

Tính theo công thức:

-

- G: khối lượng bắp (g)

- H: chiều cao bắp (cm)

- D: đường kính

- P = g/cm3 (P càng cao bắp càng chặt thể hiện giống tốt)

- 0.523 là hệ số quy đổi từ thể tích hình trụ sang hình cầu.

(P càng tiến tới 1 thì bắp càng chặt)

17.

Thời gian sinh trưởng (thời gian từ gieo đến thu hoạch)

Giai đoạn chín thu hoạch

ngày

Mặt trên của bắp căng nhẵn, mép lá trên cùng hơi cong ra phía ngoài một chút tạo ra một chút gợn lá non ở mép giáp với lá ngoài đó.

Ngày có 50% số cây/ ô thu hoạch được.

18.

Năng suất sinh khối

Giai đoạn chín thu hoạch

kg/ô

 

Thu hoạch toàn bộ số cây trên ô. Và tính khối lượng. Lấy 1 chữ số sau dấu phẩy

19.

Năng suất bắp

Giai đoạn chín thu hoạch

kg/ô

 

Tính khối lượng bắp trên ô. Lấy 1 chữ số sau dấu phẩy

20.

Bệnh tứôi nhũn cải bắp Erwinia carotovora (Jones) Holland

Sau trồng 30, 45 và 60 ngày

Cấp 1

Cấp 3

Cấp 5

Cấp 7

Cấp 9

<1% diện="" tích="" lá="" bị="">

Từ 1% đến 5% diện tích lá bị hại.

>5% đến 25% diện tích lá bị hại.

>25% đến 50% diện tích lá bị hại.

>50% diện tích lá bị hại.

Điều tra trên toàn ô thí nghiệm

21.

Đốm lá vi khuẩn Xanthomonas campestris pv. campetris (Pammel) Dowson

Sau trồng 30, 45 và 60 ngày

Cấp 1

Cấp 3

Cấp 5

Cấp 7

Cấp 9

<1% diện="" tích="" lá="" bị="">

Từ 1% đến 5% diện tích lá bị hại.

>5% đến 25% diện tích lá bị hại.

>25% đến 50% diện tích lá bị hại.

>50% diện tích lá bị hại.

Điều tra trên toàn ô thí nghiệm

22.

Bệnh thối hạch cải bắp - Sclerotinia sclerotiorum (Lib) de Bary;

Sau trồng 30, 45 và 60 ngày

Cấp 1

Cấp 3

Cấp 5

Cấp 7

Cấp 9

<1% diện="" tích="" lá="" bị="">

Từ 1% đến 5% diện tích lá bị hại.

>5% đến 25% diện tích lá bị hại.

>25% đến 50% diện tích lá bị hại.

>50% diện tích lá bị hại.

Điều tra trên toàn ô thí nghiệm

23.

Bệnh đốm vòm- Alternaria brassicae Sace;

Sau trồng 30, 45 và 60 ngày

Cấp 1

Cấp 3

Cấp 5

Cấp 7

Cấp 9

<1% diện="" tích="" lá="" bị="">

Từ 1% đến 5% diện tích lá bị hại.

>5% đến 25% diện tích lá bị hại.

>25% đến 50% diện tích lá bị hại.

>50% diện tích lá bị hại.

Điều tra trên toàn ô thí nghiệm

24.

Sâu tơ Plutella xylostella Linnaeus

Sau trồng 30, 45 và 60 ngày

Cấp 1

Cấp 2


Cấp 3

Nhẹ (xuất hiện rải rác).

Trung bình (phân bố dưới 1/3 của thân, lá).

Nặng (phân bố trên 1/3 của thân, lá)

Điều tra trên toàn ô thí nghiệm

25.

Sâu xanh bướm trắng hại rau cải Pieris rapae L.

Sau trồng 30, 45 và 60 ngày

Cấp 1

Cấp 2


Cấp 3

Nhẹ (xuất hiện rải rác).

Trung bình (phân bố dưới 1/3 của thân, lá).

Nặng (phân bố trên 1/3 của thân, lá)

Điều tra trên toàn ô thí nghiệm

26.

Bọ nhảy sọc cong Phyilotreta striolata Fabricius

Sau trồng 30, 45 và 60 ngày

Cấp 1

Cấp 2


Cấp 3

Nhẹ (xuất hiện rải rác).

Trung bình (phân bố dưới 1/3 của thân, lá).

Nặng (phân bố trên 1/3 của thân, lá)

Điều tra trên toàn ô thí nghiệm

27.

Rệp muội xám cải bắp (rệp cải, rệp muội xám) Brevicoryne brassicae L.

Sau trồng 30, 45 và 60 ngày

Cấp 1

Cấp 2


Cấp 3

Nhẹ (xuất hiện rải rác).

Trung bình (phân bố dưới 1/3 của thân, lá).

Nặng (phân bố trên 1/3 của thân, lá)

Điều tra trên toàn ô thí nghiệm

28.

Khả năng chống chịu các điều kiện ngoại cảnh bất thuận

Khi gặp điều kiện bất thuận

1

3

5

7

 

 



9

Không bị hại.

Hại nhẹ nhưng phục hồi nhanh.

Hại trung bình, phục hồi chậm.

Hại nặng, hồi phục kém (sinh trưởng phát triển kém biểu hiện qua các bộ phận của cây: Héo, chuyển màu...)

Chết hoàn toàn

Đánh giá mức độ bị hại và khả năng phục hồi của cây sau khi bị hạn, nóng, úng, sương muối. Cho điểm theo thang điểm từ 1-9

29.

Chất lượng sau thu hoạch:

- Hàm lượng chất khô

- Hàm lượng Vitamin C

- Hàm lượng đường tổng số

Giai đoạn chín thu hoạch

 


%

mg/100g

mg/100g

 

Phân tích một lần trong quá trình khảo nghiệm (khi tác giả có yêu cầu) theo phương pháp của phòng thử nghiệm được công nhận hoặc chỉ định (mẫu mang đi phân tích không để quá 2 ngày sau khi thu hoạch)

30.

Khẩu vị (độ giòn, ngọt)

Giai đoạn chín thu hoạch

1

2

3

4

5

Rất ngon

Ngon

Trung bình

Kém

Rất kém

Ngay sau khi thu hoạch về tiến hành luộc chín, thử nếm cảm quan rồi cho điểm.

CHÚ THÍCH: Các tính trạng 8, 9, 10, 11,12. Mỗi lần nhắc thực hiện trên 10 cây mẫu và tính giá trị trung bình

III. PHƯƠNG PHÁP KHẢO NGHIỆM

3.1. Các bước khảo nghiệm

3.1.1. Khảo nghiệm cơ bản

Tiến hành 3 vụ, trường hợp chỉ đề nghị công nhận cho 01 vụ thì phải qua ít nhất 2 vụ khảo nghiệm trùng tên.

3.1.2. Khảo nghiệm sản xuất

Tiến hành 2 vụ, đồng thời với khảo nghiệm cơ bản hoặc sau 01 vụ khảo nghiệm cơ bản đối với những giống cải bắp có triển vọng.

3.2. Bố trí khảo nghiệm

3.2.1. Khảo nghiệm cơ bản

3.2.1.1. Bố trí thí nghiệm

Theo kiểu khối ngẫu nhiên hoàn chỉnh, 3 lần nhắc lại, Diện tích ô thí nghiệm là 13m2 (10m x 1,3m) kể cả rãnh. Lên luống cao từ 25 cm đến 30 cm. Khoảng cách giữa các lần nhắc là 30cm. Xung quanh khu thí nghiệm có ít nhất 1 luống bảo vệ.

Giống có yêu cầu khảo nghiệm đặc thù được bố trí khảo nghiệm riêng.

3.2.1.2. Giống khảo nghiệm

- Thời gian gửi giống: Theo quy định của cơ sở khảo nghiệm; khi gửi giống kèm theo Đăng ký khảo nghiệm và Tờ khai kỹ thuật tại Phụ lục B, C của Quy chuẩn này.

- Khối lượng hạt giống tối thiểu gửi khảo nghiệm và lưu mẫu: Vụ đầu là 40g/giống, các vụ sau 20g/giống.

- Chất lượng hạt giống: Tối thiểu phải tương đương cấp giống xác nhận theo TCVN 8812:2011. Giống khảo nghiệm không nên xử lý bằng bất cứ hình thức nào, trừ khi cơ sở khảo nghiệm cho phép hoặc yêu cầu

- Giống khảo nghiệm được phân nhóm theo thời gian sinh trưởng trong vụ đông xuân

Ngắn ngày: nhỏ hơn 90 ngày

Trung ngày: từ 90 ngày đến 110 ngày

Dài ngày: trên 110 ngày

3.2.1.3. Giống đối chứng

Do cơ sở khảo nghiệm lựa chọn, quyết định

Chất lượng của hạt giống phải tương đương với giống khảo nghiệm như quy định ở Mục 3.2.1.2.

3.2.2. Khảo nghiệm sản xuất

- Diện tích: Tối thiểu 500m2/giống/điểm, tổng diện tích khảo nghiệm sản xuất không vượt quá theo quy định của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

- Giống đối chứng: Như quy định ở Mục 3.2.1.3.

3.3. Quy trình kỹ thuật

3.3.1. Khảo nghiệm cơ bản

3.3.1.1. Thời vụ

Theo khung thời vụ tốt nhất với từng nhóm giống tại địa phương nơi khảo nghiệm.

3.3.1.2. Kỹ thuật gieo ươm cây giống (Phụ lục A)

3.3.1.3. Yêu cầu về đất

- Đất làm thí nghiệm phải đại diện cho vùng sinh thái khảo nghiệm, tơi xốp có độ phì đồng đều, bằng phẳng, sạch cỏ dại và chủ động tưới tiêu. Đất làm thí nghiệm vụ trước không trồng các cây trồng thuộc họ cải (Brassicaceae)

3.3.1.4. Mật độ và khoảng cách trồng

Mỗi ô thí nghiệm chia làm 2 hàng, mật độ và khoảng cách trồng phụ thuộc vào nhóm giống:

Nhóm ngắn ngày: 56 cây, khoảng cách 50cm x 35cm (cây cách cây)

Nhóm trung ngày: 50 cây, khoảng cách 50cm x 40cm

Nhóm dài ngày: 44 cây, khoảng cách 50 cm x 45cm

3.3.1.5. Phân bón

- Lượng phân bón cho 1 ha: Phân chuồng hoai mục từ 20 tấn đến 25 tấn hoặc phân hữu cơ khác với lượng quy đổi tương đương; từ 120kg đến 150kg N, từ 100kg đến 120kg P2O5 và từ 75 đến 90kg K2O. Tùy theo độ phì của đất, đặc tính của giống có thể điều chỉnh mức phân bón cho phù hợp.

- Cách bón: Bón lót toàn bộ phân hữu cơ, toàn bộ phân lân và 1/3 lượng kali. Toàn bộ lượng đạm và kali còn lại chia đều bón thúc vào 3 lần xới vun.

3.3.1.6. Xới vun

- Xới vun kết hợp bón thúc 3 lần như sau:

+ Thúc lần 1: khi cây hồi xanh kết hợp vun xới nhẹ.

+ Thúc lần 2: khi cây trải lá bàng kết hợp xới vun cao.

+ Thúc lần 3: khi cây bắt đầu vào cuốn.

3.3.1.7. Tưới nước

Tưới theo rãnh hoặc mặt luống. Giữ độ ẩm đất thường xuyên khoảng từ 70% đến 75% độ ẩm tối đa đồng ruộng.

Chú ý: Luôn giữ ẩm cho cây, đặc biệt giai đoạn vào cuốn. Khi bắp đã cuốn chắc không nên tưới đẫm tránh hiện tượng nổ bắp.

3.3.1.8. Phòng trừ sâu bệnh

Phòng trừ sâu bệnh theo hướng dẫn của ngành bảo vệ thực vật (trừ những thí nghiệm khảo nghiệm quy định không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật).

3.3.1.9. Thu hoạch

Thời gian thu hoạch được xác định theo chỉ tiêu 18 tại Bảng 1

Thu hoạch bắp vào buổi sáng, tránh dập nát, xây xát.

3.3.2. Khảo nghiệm sản xuất

Áp dụng quy trình kỹ thuật tiên tiến của địa phương nơi khảo nghiệm hoặc theo khảo nghiệm cơ bản ở Mục 3.2.1.

3.4. Phương pháp đánh giá

3.4.1. Khảo nghiệm cơ bản

3.4.1.1. Các chỉ tiêu được theo dõi trong điều kiện đồng ruộng bình thường. Riêng các chỉ tiêu về tính chống chịu của giống với sâu bệnh hại hoặc điều kiện ngoại cảnh bất thuận (hạn, úng, nóng ...) khi có yêu cầu thì bố trí thí nghiệm riêng với các điều kiện nhân tạo.

3.4.1.2. Các chỉ tiêu được theo dõi, đánh giá vào những giai đoạn sinh trưởng thích hợp của cây cải bắp theo quy định ở Bảng 1.

3.4.2. Khảo nghiệm sản xuất

Theo dõi, đánh giá các chỉ tiêu sau:

- Thời gian sinh trưởng (ngày): Tính số ngày từ nảy mầm đến khi 50% số cây chín thu hoạch.

- Năng suất (tấn/ha): Cân khối lượng thực thu trên diện tích khảo nghiệm, sau đó quy ra năng suất tấn/ha.

- Đặc điểm giống: Nhận xét về sinh trưởng, mức độ nhiễm sâu bệnh và khả năng thích ứng với điều kiện địa phương nơi khảo nghiệm.

- Ý kiến của người khảo nghiệm: Có hoặc không chấp nhận giống mới.

3.5. Báo cáo kết quả khảo nghiệm: Theo mẫu tại Phụ lục D, E của Quy chuẩn này.

IV. QUY ĐỊNH VỀ QUẢN LÝ

Khảo nghiệm VCU giống cải bắp để công nhận giống cây trồng mới được thực hiện theo quy định tại Pháp lệnh giống cây trồng ngày 24 tháng 3 năm 2004 và Quyết định số 95/2007/QĐ-BNN ngày 27 tháng 11 năm 2007 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về công nhận giống cây trồng nông nghiệp mới.

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

5.1. Cục Trồng trọt có trách nhiệm hướng dẫn và kiểm tra thực hiện Quy chuẩn này. Căn cứ vào yêu cầu quản lý giống cải bắp, Cục Trồng trọt có trách nhiệm kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung Quy chuẩn này.

5.2. Trong trường hợp các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, quy định viện dẫn tại Quy chuẩn này có sự thay đổi, bổ sung hoặc được thay thế thì thực hiện theo quy định tại văn bản mới./.

 

PHỤ LỤC A

HƯỚNG DẪN GIEO ƯƠM CÂY GIỐNG

1. Kỹ thuật trong vườn ươm

Chọn đất thịt nhẹ, thoát nước tốt, không chua (pH KCI = 6-6,5). Đất được phơi ải, cày bừa kỹ đảm bảo tơi xốp, sạch cỏ. Không gieo ươm trên đất đã trồng các cây họ thập tự ở vụ trước. Lên luống cao từ 25cm đến 30cm, mặt luống rộng từ 0,8m đến 1m.

Phân bón cho 10m2 vườn ươm từ 25kg đến 30 kg phân hữu cơ + 1 kg vôi bột + 0,4-0,5 kg supelân. Gieo hạt với mật độ từ 2,5g đến 3,0g hạt/m2. Gieo đều để đảm bảo khoảng cách cây cách cây từ 3cm đến 5cm. Sau khi gieo hạt xong rắc một lớp đất bột kín hạt, phủ một lớp rơm đã được cắt ngắn hoặc trấu rồi tưới đủ ẩm.

Chăm sóc: Sau khi gieo hạt tưới nước sạch đủ ẩm (độ ẩm từ 70 đến 75%) trong khoảng từ 3 đến 5 ngày đầu (mỗi ngày 2 lần vào buổi sáng và buổi chiều). Khi hạt nảy mầm ngừng tưới 1 đến 2 ngày, sau đó cách 1 ngày tưới một lần. Trước khi ra ngôi 10 ngày, giảm dần lượng nước tưới, ngừng tưới nước trước khi nhổ xuất vườn từ 3 đến 4 ngày. Tưới ẩm trước khi nhổ cây con từ 1 giờ đến 2 giờ.

Phòng trừ sâu bệnh theo hướng dẫn của ngành bảo vệ thực vật. Chú ý các sâu bệnh hại chính trong vườn ươm (sâu tơ, sâu xanh, rệp, bọ nhảy, bệnh lở cổ rễ....)

Ra ngôi, trồng khi cây có từ 4 đến 6 lá thật (tuổi cây giống từ 20 đến 30 ngày).

2. Kỹ thuật gieo trên khay

Dùng khay nhựa hoặc khay xốp

Tùy theo điều kiện của cơ sở khảo nghiệm, hỗn hợp giá thể đưa vào khay có thể trộn theo công thức sau:

1. Đất: Bột xơ dừa: Phân hữu cơ theo tỷ lệ khối lượng 1:1:1.

2. Đất: Trấu hun: Phân hữu cơ theo tỷ lệ khối lượng 4:3:3.

Gieo hạt, chăm sóc và ra ngôi như kỹ thuật trong vườn ươm.

 

PHỤ LỤC B

ĐĂNG KÝ KHẢO NGHIỆM

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
--------------

…., ngày    tháng   năm 20....

ĐĂNG KÝ KHẢO NGHIỆM VCU GIỐNG CẢI BẮP

Kính gửi: (Tên cơ sở khảo nghiệm)

1. Tên tổ chức, cá nhân đăng ký:

Địa chỉ:

Điện thoại:                                        Fax:                                    Email:

2. Nội dung đăng ký khảo nghiệm:

Vụ khảo nghiệm:                                              Năm:

TT

Tên giống

Hình thức khảo nghiệm*

Số điểm khảo nghiệm

Địa điểm

Diện tích

Ghi chú

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Chú thích:* Khảo nghiệm cơ bản, khảo nghiệm sản xuất

 

 

Đại điện tổ chức, cá nhân đăng ký khảo nghiệm
(ký tên, đóng dấu)

 

PHỤ LỤC C

TỜ KHAI KỸ THUẬT

1. Tên giống đăng ký khảo nghiệm

- Tên đăng ký chính thức:

- Tên gốc nếu là giống nhập nội:

- Tên gọi khác nếu có:

2. Nguồn gốc và phương pháp chọn tạo giống

2.1. Chọn tạo trong nước

- Nguồn gốc (vật liệu tạo giống, bố mẹ nếu là giống lai):

- Phương pháp chọn tạo:

2.2. Nhập nội

- Xuất xứ:

- Thời gian nhập nội:

3. Đặc điểm chính của giống

- Thời gian sinh trưởng (ngày),                                                               vụ:

- Đường kính bắp:

- Màu sắc lá trong của bắp

- Dạng bắp theo mặt cắt dọc:

- Khối lượng bắp trung bình:

- Năng suất:

- Khả năng chống chịu:

4. Giống đối chứng

5. Yêu cầu kỹ thuật khác (nếu có)

 

 

……………, ngày…… tháng…… năm ……….
Tổ chức/ cá nhân đăng ký khảo nghiệm
(ký tên, đóng dấu)

 

PHỤ LỤC D

BÁO CÁO KẾT QUẢ KHẢO NGHIỆM CƠ BẢN GIỐNG CẢI BẮP

1. Vụ khảo nghiệm                                           Năm

2. Địa điểm:

3. Cơ quan thực hiện:

Cán bộ thực hiện:                                            Điện thoại

Email

5. Số giống khảo nghiệm:

6. Giống đối chứng

7. Ngày gieo:                              Ngày trồng:                                 Ngày thu hoạch:

8. Diện tích ô thí nghiệm:                                           m2, kích thước ô:                 m x           m

9. Số lần nhắc lại:

10. Loại đất trồng:                                                      Cây trồng trước:

11. Phân bón cho 1 ha: Ghi rõ loại phân và số lượng đã sử dụng

12. Phòng trừ sâu bệnh: Ghi rõ ngày tiến hành, loại thuốc và nồng độ sử dụng

13. Tóm tắt ảnh hưởng của thời tiết đến thí nghiệm

14. Số liệu kết quả khảo nghiệm (ghi đầy đủ, chính xác vào Bảng 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 dưới đây).

Bảng 1. Các giai đoạn sinh trưởng, phát triển

Tên giống

Giai đoạn vườn ươm

Giai đoạn vườn sản xuất

Gieo đến mọc (ngày)

Mọc đến ra ngôi (ngày)

Mọc đến trải lá bàng (ngày)

Mọc đến cuốn bắp (ngày)

Mọc đến chín thu hoạch (ngày)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bảng 2. Một số đặc điểm hình thái

Tên giống

Đường kính tán cây (cm)

Hình dạng phiến lá ngoài (1-5)

Hình dạng theo mặt cắt dọc của bắp (1 -7)

Độ bao bắp (1-3)

Màu của lá trong bắp
(1-4)

Độ chặt bắp (g/cm3)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bảng 3. Mức độ nhiễm sâu bệnh hại chính

Tên giống

Bệnh thối nhũn bắp cải (1-9)

Bệnh đốm lá vi khuẩn
(1-9)

Bệnh thối hạch bắp cải (1-9)

Bệnh đốm vòm
(1-9)

Sâu tơ (1-5)

Sâu xanh, bướm trắng
(1-3)

Bọ nhảy sọc cong (1-3)

Rệp muội xám (1-3)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bảng 4 - Khả năng chống chịu điều kiện ngoại cảnh bất thuận

Tên giống

Chịu nóng

Chịu lạnh

Chịu hạn

Chịu úng

Ngày quan sát

Điểm
(1-5)

Ngày quan sát

Điểm
(1-5)

Ngày quan sát

Điểm
(1-5)

Ngày quan sát

Điểm
(1-5)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bảng 5. Các yếu tố cấu thành năng suất

Tên giống

Số cây cho thu hoạch

Khối lượng cây
(kg)

Khối
lượng
bắp
(kg)

Chiều cao bắp (cm)

Đường kính bắp (cm)

Tỉ lệ bắp cuốn (%)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bảng 6. Năng suất thực thu

Tên giống

Năng suất sinh khối (kg/ô)

Năng suất bắp thực thu (kg/ô)

Lần 1

Lần 2

Lần 3

Lần 1

Lần 2

Lần 3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bảng 7. Một số chỉ tiêu chất lượng bắp sau thu hoạch

Tên giống

Hàm lượng chất khô (%)

Hàm lượng Vitamin C (mg/100g)

Hàm lượng đường tổng số (mg/100g)

Khẩu vị (độ giòn, ngọt., điểm 1-9)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Nhận xét tóm tắt ưu điểm, nhược điểm chính của các giống khảo nghiệm. Sơ bộ xếp loại từ tốt đến xấu theo từng nhóm.

16. Kết luận và đề nghị

- Kết luận:

- Đề nghị:

 


Cơ sở khảo nghiệm
(ký tên, đóng dấu)

………., ngày ….. tháng ……. năm …..
Cán bộ khảo nghiệm

 

PHỤ LỤC E

BÁO CÁO KẾT QUẢ KHẢO NGHIỆM SẢN XUẤT GIỐNG CẢI BẮP

1. Vụ khảo nghiệm:                                                     Năm:

2. Địa điểm khảo nghiệm:

3. Tên người khảo nghiệm:

4. Tên giống khảo nghiệm:

5. Giống đối chứng:

6. Ngày gieo:                                                    Ngày thu hoạch:

7. Diện tích khảo nghiệm (m2):

8. Đặc điểm đất đai:

9. Mật độ trồng:

10. Phân bón: ghi cụ thể liều lượng và chủng loại phân bón đã sử dụng

11. Đánh giá chung:

Tên giống

Thời gian sinh trưởng (ngày)

Năng suất bắp (tấn/ha)

Nhận xét chung (Sinh trưởng, sâu bệnh, tính thích ứng của giống khảo nghiệm...).

Ý kiến của người thực hiện thí nghiệm khảo nghiệm SX
(có hoặc không chấp nhận giống mới - Lý do...)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

12. Kết luận và đề nghị:

 

Xác nhận của địa phương

…………., ngày …….. tháng …… năm …...
Cán bộ khảo nghiệm

 

QCVN 01-121:2013/BNNPTNT

QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ KHẢO NGHIỆM TÍNH KHÁC BIỆT, TÍNH ĐỒNG NHẤT VÀ TÍNH ỔN ĐỊNH CỦA GIỐNG DƯA HẤU
National Technical Regulation on Testing for Distinctness, Uniformity and Sability of Watermelon Varieties

Lời nói đầu

QCVN 01-121:2013/BNNPTNT được chuyển đổi từ 10TCN 684-2006 theo quy định tại khoản 1 Điều 69 của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật và điểm a khoản 1 Điều 7 Nghị định số 127/2007/NĐ-CP ngày 1/8/2007 của Chính phủ qui định chi tiết thi hành một số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật.

QCVN 01-121:2013/BNNPTNT được xây dựng dựa trên cơ sở TG/142/4 (Guidelines for the Conduct of Tests for Distinctness, Uniformity and Stability in Watermelon Varieties) ngày 31 tháng 3 năm 2004 của Hiệp hội bảo hộ giống cây trồng mới quốc tế (UPOV).

QCVN 01-121:2013/BNNPTNT do Trung tâm Khảo kiểm nghiệm giống, sản phẩm cây trồng Quốc gia - Cục Trồng trọt biên soạn, Vụ Khoa học công nghệ và môi trường trình duyệt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành tại Thông tư số 33/2013/TT-BNNPTNT ngày 21 tháng 6 năm 2013.

 

QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ KHẢO NGHIỆM TÍNH KHÁC BIỆT, TÍNH ĐỒNG NHẤT VÀ TÍNH ỔN ĐỊNH CỦA GIỐNG DƯA HẤU

National Technical Regulation on Testing for Distinctness, Uniformity and Sability of Watermelon Varieties

I. QUY ĐỊNH CHUNG

1.1. Phạm vi điều chỉnh

Quy chuẩn này quy định các tính trạng đặc trưng, phương pháp đánh giá và yêu cầu quản lý khảo nghiệm tính khác biệt, tính đồng nhất và tính ổn định (khảo nghiệm DUS) của các giống dưa hấu mới thuộc loài Citrullus lanatus (thunb.) Matsum. et Nakai.

1.2. Đối tượng áp dụng

Quy chuẩn này áp dụng cho các tổ chức, cá nhân có hoạt động liên quan đến khảo nghiệm DUS giống dưa hấu mới.

1.3. Giải thích từ ngữ và các từ viết tắt

1.3.1. Giải thích từ ngữ

Trong Quy chuẩn này các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

1.3.1.1. Giống khảo nghiệm: Là giống mới được đăng ký khảo nghiệm;

1.3.1.2. Giống tương tự: Là giống cùng nhóm với giống khảo nghiệm, có nhiều tính trạng tương tự với giống khảo nghiệm;

1.3.1.3. Giống điển hình: Là giống được sử dụng làm chuẩn đối với một trạng thái biểu hiện cụ thể của một tính trạng;

1.3.1.4. Mẫu chuẩn: Là mẫu giống có các tính trạng đặc trưng phù hợp với bản mô tả giống, được cơ quan chuyên môn có thẩm quyền công nhận;

1.3.1.5. Tính trạng đặc trưng: Là những tính trạng được di truyền ổn định, ít bị biến đổi bởi tác động của ngoại cảnh, có thể nhận biết và mô tả được một cách chính xác;

1.3.1.6. Cây khác dạng: Là cây khác biệt rõ ràng với giống khảo nghiệm ở một hoặc nhiều tính trạng đặc trưng được sử dụng trong khảo nghiệm DUS.

1.3.2. Các từ viết tắt

1.3.2.1. UPOV: International Union for the protection of new varieties of plants (Hiệp hội quốc tế về bảo hộ giống cây trồng mới).

1.3.2.2. DUS: Distinctness, Uniformity, Stability (Tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định).

1.3.2.3. QL: Qualitative characteristic (Tính trạng chất lượng).

1.3.2.4. PQ: Pseudo-Qualitative characteristic (Tính trạng giả chất lượng).

1.3.2.5. QN: Quantitative characteristic (Tính trạng số lượng).

1.3.2.6. MG: Single measurement of a group of plants or parts of plants (Đo đếm một nhóm cây hoặc một bộ phận của một nhóm cây).

1.3.2.7. MS: Measurement of a number of individuai plants or parts of plants (Đo đếm từng cây hoặc từng bộ phận của các cây mẫu).

1.3.2.8. VG: Visual assessment by a single observation of a group of plants or parts of plants (Quan sát một nhóm cây hoặc một bộ phận của một nhóm cây).

1.3.2.9. VS: Visual assessment by observation of individual plants or parts of plants (Quan sát từng cây hoặc từng bộ phận của các cây mẫu).

1.3.1.10. COYD: Combined Over Years Distinctness (Tính khác biệt kết hợp qua các năm).

1.3.2.11. COYU: Combined Over Years Uniformity (Tính đồng nhất kết hợp qua các năm).

1.4. Tài liệu viện dẫn

1.4.1. QCVN 01-91:2012/BNNPTNT, Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khảo nghiệm giá trị canh tác và giá trị sử dụng của giống dưa hấu.

1.4.2. TCVN 8815:2011, Hạt giống dưa hấu lai - Yêu cầu kỹ thuật.

1.4.3. TG/1/3: General Introduction to the Examination of Distinctness, Uniformity and Stability and the Development of Harmonized Descriptions of New Varieties of Plants (Hướng dẫn chung về khảo nghiệm tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định và phát triển sự hài hòa hóa trong mô tả giống cây trồng mới)

1.4.4. TGP/8: Trail design and techniques used in the examination of Distinctness, Uniformity and Stability (Phương pháp bố trí thí nghiệm và các biện pháp kỹ thuật được sử dụng để đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất và tính ổn định)

1.4.5. TGP/9: Examining Distinctness (Đánh giá tính khác biệt)

1.4.6. TGP/10: Examining Uniformity (Đánh giá tính đồng nhất)

1.4.7. TGP/11: Examining stability (Đánh giá tính ổn định)

lI. QUY ĐỊNH VỀ KỸ THUẬT

Các tính trạng đặc trưng đề đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất và tính ổn định của giống dưa hấu được qui định tại Bảng 1. Trạng thái biểu hiện của tính trạng được mã hóa bằng điểm.

Tính trạng chính: từ tính trạng 1 đến tính trạng 47 luôn được đánh giá trong khảo nghiệm DUS giống dưa hấu.

Tính trạng bổ sung: tính trạng 48 và 49 được sử dụng khi giống khảo nghiệm không khác biệt với giống tương tự ở các tính trạng chính.

Bảng 1- Các tính trạng đặc trưng của giống dưa hấu

TT

Tính trạng

Trạng thái
biểu hiện

Giống điển hình

Mã số

1.

(*)

QL

VS

Mức bội thể

Ploidy

Lưỡng bội - diploid

Tam bội - triploid

Mặt trời đỏ

2

3

2.

(+)

VG

PQ

Lá mầm: hình dạng

Cotyledon: shape

Elíp hẹp - narrow elliptic

Elíp - medium elliptic

Elip rộng - broad elliptic

Hồng lương

1

2

3

3.

QN

MS/

VG

Lá mầm: kích thước

Cotyledon: size

Nhỏ - small

Trung bình - medium

Lớn - large

Hồng lương

3

5

7

4.

QN

VG

Lá mầm: Mức độ xanh

Cotyledon: intensity of green color

Nhạt - light

Trung bình - medium

Đậm - dark

Hồng lương

3

5

7

5.

QL

VG

Lá mầm: vết đốm

Cotyledon: spots

Không có - absent

Có - present

 

1

9

6.

QN

MS

Cây: chiều dài của lóng.

Plant: length of internode

Ngắn - short

Trung bình - medium

Dài - long

 

3

5

7

7.

(+)

QN

MS/

VG

(a)

Phiến lá: chiều dài

Leaf blade: length

Ngắn - short

Trung bình - medium

Dài - long

 

3

5

7

8.

(+)

QN

MS/

VG

(a)

Phiến lá: chiều rộng

Leaf blade: width

Hẹp - narrow

Trung bình - medium

Rộng - broad

 

3

5

7

9.

(+)

QN

MS

(a)

Phiến lá: tỷ lệ dài/rộng

Leaf blade: ratio length/width

Nhỏ - small

Trung bình - medium

Lớn - large

 

3

5

7

10.

PQ

VG

(a)

Phiến lá: màu sắc

Leaf blade: Color

Xanh vàng - yellow green

Xanh - green

Xanh xám - grey green

 

1

2

3

11.

QN

VG

(a)

Phiến lá: mức độ màu

Leaf blade: intensity of color

Nhạt - light

Trung bình - medium

Đậm - dark

 

3

5

7

12.

(*)

(+)

QN

VG

(a)

Phiến lá: mức độ xẻ của thùy đầu tiên

Leaf blade:degree of primary lobing

Nông - weak

Trung bình - medium

Sâu - strong

Hồng lương

3

5

7

13.

(+)

QN

VG

(a)

Phiến lá: mức độ xẻ của thùy thứ hai

Leaf biade:degree of secondary lobing

Nông - weak

Trung bình - medium

Sâu - strong

 

3

5

7

14.

(+)

QN

VG

(a)

Phiến lá: mức độ phồng

Leaf blade: blistering

Ít - weak

Trung bình - medium

Nhiều - strong

 

Hồng lương

3

5

7

15.

(*)

QN

VG

(a)

Phiến lá: vân

Leaf blade: marbling

Không có hoặc rất ít - absent or weak

Trung bình - medium

Nhiều - strong

 

1

2

3

16.

QN

MS/

VG

Cuống lá: chiều dài

Petiole: length

Ngắn - short

Trung bình - medium

Dài - long

 

3

5

7

17.

(+)

QN

VG

Bầu nhụy: kích cỡ

Ovary: size

Nhỏ - small

Trung bình - medium

To - large

 

Hồng lương

3

5

7

18.

QN

VG

Bầu nhụy: lông tơ

Ovary: pubescence

Ít - weak

Trung bình - medium

Nhiều - strong

 

AT95

Hồng lương

3

5

7

19.

(*)

(+)

QN

MS

(b)

Quả: khối lượng

Fruit: weight

Rất nhỏ - very low

Rất nhỏ đến nhỏ - very low to low

Nhỏ - low

Nhỏ đến trung bình - low to medium

Trung bình - medium

Trung bình đến to - medium to high

To - high

To đến rất to - high to very high

Rất to - very high

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

20.

(*)

(+)

(b)

PQ

VG

Quả: hình dạng mặt cắt dọc

Fruit: shap in longitudinal section

Tròn - circular

Elíp rộng - broad elliptic

Elíp - elliptic

Elíp hẹp - elongated eiliptic

Hồng lương

1

2

3

4

21.

(*)

(+)

QL

VG

(b)

Quả: mầu nền vỏ quả

Fruit: ground color of skin

Vàng - yellow

Xanh - green

Kim hồng

Hồng lương

1

2

22.

(*)

(+)

QN

VG

(b)

Quả: Mức độ màu nền của vỏ

Fruit: intensity of ground color of skin

Rất nhạt - very light

Rất nhạt đến nhạt - very light to light

Nhạt - light

Nhạt đến trung bình - light to medium

Trung bình - medium

Trung bình đến đậm - medium to dark

Đậm - dark

Đậm đến rất đậm - dark to very dark

Rất đậm - dark

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

23.

(+)

QN

VG

(b)

Quả: Kích thước của phần cuống đính vào quả.

Fruit: Size insertion of peduncle

Nhỏ - small

Trung bình - medium

To - large

 

3

5

7

24.

(+)

QN

VG

(b)

Quả: hình dạng vết lõm phần cuống quả

Fruit: depression of base

Nông - shallow

Trung bình - medium

Sâu - deep

 

3

5

7

25.

(*)

(+)

PQ

VG

(b)

Quả: hình dạng ở đỉnh

Fruit: shape of apical part

Phẳng - flat

Phẳng đến tròn - flat to rounded

Tròn - rounded

Tròn đến hình nón - rounded to conical

Hình nón - conical

 

1

2

3

4

5

26.

(+)

(b)

QN

VG

Quả: vết lõm phần đỉnh quả

Fruit: depession at apex

Nông - shallow

Trung bình- medium

Sâu - deep

 

3

5

7

27.

QN

VG

(b)

Quả: kích cỡ rốn quả

Fruit: size of pistil scar

Nhỏ - small

Trung bình - medium

Lớn - large

 

3

5

7

28.

PQ

VG

(b)

Quả: phân bố của rãnh

Fruit: distribution of grooves

Không có - absent

Phần nửa trên - at basal half

Phần nửa dưới - at apical half

Trên toàn quả - on whole fruit

 

1

2

3

4

29.

QN

VG

Quả: mức độ của rãnh

Fruit: degree of grooving

Ít - weak

Trung bình - medium

Nhiều - strong

 

3

5

7

30.

(*)

(+)

QL

VG

(b)

Quả: vết sọc

Fruit: stripes

Không có - absent

Có - present

 

1

9

31.

QL

VG

(b)

Quả: kiểu vết sọc

Fruit: type of stripes

Tản mạn - diffused

vạch rõ ràng - clearly defined

 

1

2

32.

(*)

(+)

QN

VG

(b)

Quả: mức độ màu vết sọc

Fruit: intensity of color of stripes

Rất nhạt - very light

Nhạt - light

Trung bình - medium

Đậm - dark

Rất đậm - very dark

 

1

3

5

7

9

33.

(*)

QN

VG

(b)

Quả: chiều rộng vết sọc

Fruit: width of stripes

Rất hẹp - very narrow

Hẹp - narrow

Trung bình - medium

Rộng - broad

Rất rộng - very broad

 

1

3

5

7

9

34.

QN

VG

(b)

Quả: mức độ vân

Fruit: intensity of marbling

Không có hoặc rất ít - absent or very weak

 

1

Ít - weak

 

3

Trung bình - medium

 

5

Nhiều - strong

 

7

Rất nhiều - very strong

 

9

35.

(*)

(+)

QN

MS/

VG

(b)

Quả: độ dày vỏ quả

Fruit: thinckness of pericarp

Mỏng - thin

Trung bình - medium

Dày - thick

 

3

5

7

36.

(*)

PQ

VS

(b)

Quả: màu chính thịt quả

Fruit: main color of flesh

Trắng - white

 

1

Vàng - yellow

Xuân lan 130

2

Da cam - orange

 

3

Hồng - pink

 

4

Đỏ hồng - pinkish red

 

5

Đỏ - red

Hồng lương

6

37.

QN

VG

(b)

Quả: mức độ màu chính thịt quả

Fruit: intensity of main color of flesh

Nhạt - light

Trung bình - medium

Đậm - dark

 

3

5

7

38.

(+)

QN

MS

(b)

Quả: độ chặt của thịt quả

Fruit: firmness of flesh

Xốp - soft

Trung bình - medium

Chặt - firm

 

3

5

7

39.

QN

VG

(b)

Quả: số lượng hạt

Fuit: number of seeds

Không có hoặc có ít - absent or few

Trung bình - medium

Nhiều - many

Mặt trời đỏ

1

2

3

40.

(*)

QN

MS/

VG

(c)

Hạt: kích cỡ

Seed: size

Rất nhỏ - very small

Nhỏ - small

Trung bình - medium

To - large

Rất to - very large

 

1

3

5

7

9

41.

PQ

VG

(c)

Hạt: mầu nền vỏ hạt

Seed: ground color of testa

Trắng - white

Kem - cream

Xanh - green

Đỏ - red

Nâu đỏ - red-brown

Nâu - brown

Đen - black

 

1

2

3

4

5

6

7

42.

QL

VG

(c)

Hạt: mầu thứ hai của vỏ

Seed: secondary color of testa

Không có - absent

Có - present

 

1

9

43.

(+)

PQ

VG

(c)

Hạt: phân bố mầu thứ hai của vỏ

Seed: distribution secondary color of testa

Chấm nhỏ - in dots only

 

1

Chấm nhỏ và đốm lớn - in dots and in patches

 

2

Đốm lớn - in patches only

 

3

44.

QN

VG

(c)

Hạt: diện tích mầu thứ hai so với mầu nền vỏ hạt

Seed: area of secondary color in relation to that of ground color

Nhỏ - small

Trung bình - medium

Lớn - large

 

3

5

7

45.

QL

VG

(c)

Hạt: vết đốm ở rốn hạt

Seed: patches at hilum

Không có - absent

Có - present

 

1

9

46.

(+)

QN

VG

Thời gian hoa cái nở

Time of female flowering

Sớm - early

Trung bình - medium

Muộn - late

 

3

5

7

47.

(+)

QN

VG

Thời gian chín

Time of maturity

Sớm - early

Trung bình - medium

Muộn - late

 

3

5

7

48.

MS

Khả năng chống chịu với bệnh héo rũ

Resistance to Fusarium oxysporium f.sp. niveum (E.F. Smith) Snyder et Hasen

Không - absent

Có - present

 

1

9

48.1.

Chủng 0

Race 0

Không - absent

Có - present

 

1

9

48.2

Chủng 1

Race 1

Không - absent

Có - present

 

1

9

48.3

Chủng 2

Race 2

Không - absent

Có - present

 

1

9

49.

(+)

Khả năng chống chịu với bệnh thán thư

Resistance to Collectotrichum lagenarium (passerini) Ellis et Halsted

Không - absent

Có - present

 

 

49.1.

Chủng 1

Race 1

Không - absent

Có - present

 

1

9

49.2

Chủng 2

Race 2

Không - absent

Có - present

 

1

9

49.3

Chủng 3

Race 3

Không - absent

Có - present

 

1

9

Chú thích:

(*) Được sử dụng cho tất cả các giống trong mỗi vụ khảo nghiệm và luôn có trong bản mô tả giống, trừ khi trạng thái biểu hiện của tính trạng trước đó hoặc điều kiện môi trường làm cho nó không biểu hiện được

(+) Được giải thích, minh họa và hướng dẫn tại phụ lục A

(a): Tất cả các quan sát trên phiến lá thực hiện trên lá đã phát triển hoàn toàn

(b): Tất cả các quan sát trên quả được thực hiện trên quả phát triển tốt, khi quả chín

(c): Tất cả các quan sát trên hạt được thực hiện trên hạt thành thục và phát triển hoàn toàn.

III. PHƯƠNG PHÁP KHẢO NGHIỆM

3.1. Yêu cầu vật liệu khảo nghiệm

3.1.1. Giống khảo nghiệm

3.1.1.1. Số lượng giống tối thiểu gửi đến cơ sở khảo nghiệm là 1.200 hạt.

3.1.1.2. Chất lượng hạt giống: Hạt giống gửi khảo nghiệm tối thiểu có độ sạch 99%; tỷ lệ nảy mầm 75% và độ ẩm 8% đối với giống dưa hấu thụ phấn tự do và cấp xác nhận theo TCVN 8815:2011, Hạt giống dưa hấu lai- Yêu cầu kỹ thuật đối với giống dưa hấu lai.

3.1.1.3. Hạt giống gửi khảo nghiệm không được xử lý bằng bất kỳ hình thức nào, trừ khi cơ sở khảo nghiệm cho phép hoặc yêu cầu.

3.1.1.4. Thời gian gửi giống: Theo yêu cầu của cơ sở khảo nghiệm.

3.1.2. Giống tương tự

3.1.2.1. Trong Tờ khai kỹ thuật khảo nghiệm (Phụ lục B), tác giả đề xuất các giống tương tự và ghi rõ những tính trạng khác biệt giữa chúng với giống khảo nghiệm. Cơ sở khảo nghiệm xem xét đề xuất của tác giả và quyết định các giống được chọn làm giống tương tự.

3.1.2.2. Giống tương tự được lấy từ bộ mẫu chuẩn của cơ sở khảo nghiệm. Trường hợp cần thiết cơ sở khảo nghiệm có thể yêu cầu tác giả cung cấp giống tương tự và tác giả phải chịu trách nhiệm về chất lượng giống cung cấp. Số lượng và chất lượng hạt giống tương tự như quy định ở Mục 3.1.1.

3.2. Phân nhóm giống khảo nghiệm

Các giống khảo nghiệm được phân nhóm theo loài phụ và các tính trạng sau:

(1) Mức bội thể (Tính trạng 1)

(2) Quả: khối lượng (Tính trạng 19)

(3) Quả: Hình dạng mặt cắt dọc (Tính trạng 20)

(4) Quả: màu nền vỏ quả (Tính trạng 21)

(5) Quả: vết kẻ sọc (Tính trạng 30)

(6) Quả: chiều rộng của vết sọc (Tính trạng 33)

(7) Quả: màu sắc chính của thịt quả (Tính trạng 36)

(8) Hạt: màu nền vỏ hạt (Tính trạng 41)

3.3. Phương pháp bố trí thí nghiệm

3.3.1. Thời gian khảo nghiệm

Tối thiểu 2 vụ có điều kiện tương tự.

3.3.2. Điểm khảo nghiệm

Bố trí tại 1 điểm, trường hợp tính trạng không thể đánh giá được thì có thể bố trí thêm 1 điểm bổ sung.

3.3.3. Bố trí thí nghiệm

Thí nghiệm được bố trí tối thiểu 2 lần nhắc lại, mỗi lần nhắc trồng 20 cây. Lên luống rộng 2,5m, trồng hàng đơn, cây cách cây 0,5m.

3.3.4. Các biện pháp kỹ thuật khác

Các biện pháp kỹ thuật khác áp dụng theo QCVN 01-91:2012/BNNPTNT, Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khảo nghiệm giá trị canh tác và giá trị sử dụng của giống dưa hấu.

3.4. Phương pháp đánh giá

- Các tính trạng đánh giá trên cây riêng biệt, được tiến hành trên 10 cây ngẫu nhiên hoặc các bộ phận của 10 cây đó (một lần nhắc), các tính trạng khác được tiến hành trên tất cả các cây của ô thí nghiệm.

- Phương pháp chi tiết đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định áp dụng theo hướng dẫn chung về khảo nghiệm DUS của UPOV (TG/1/3; TGP/8; TGP/9; TGP/10; TGP/11).

3.4.1. Đánh giá tính khác biệt

Tính khác biệt được xác định bởi sự khác nhau của từng tính trạng đặc trưng giữa giống khảo nghiệm và giống tương tự.

- Tính trạng đánh giá theo phương pháp VG: Giống khảo nghiệm và giống tương tự được coi là khác biệt, nếu ở tính trạng cụ thể chúng biểu hiện ở 2 trạng thái khác nhau một cách rõ ràng và chắc chắn, dựa vào giá trị khoảng cách tối thiểu quy định tại Bảng 1.

- Tính trạng đánh giá theo phương pháp VS và MS:

+ Đối với dòng bố, mẹ, giống lai đơn: Sự khác biệt có ý nghĩa giữa giống khảo nghiệm và giống tương tự dựa trên giá trị LSD ở mức tin cậy tối thiểu 95%.

+ Đối với giống thụ phấn tự do, giống lai ba, lai kép: Sự khác biệt giữa giống khảo nghiệm và giống đối chứng được đánh giá bằng phương pháp phân tích COYD.

- Tính trạng đánh giá theo phương pháp MG: Tùy từng trường hợp cụ thể sẽ được xử lý như tính trạng đánh giá theo phương pháp VG hoặc tính trạng đánh giá theo phương pháp VS và MS.

3.4.2. Đánh giá tính đồng nhất

- Phương pháp chủ yếu đánh giá tính đồng nhất của giống khảo nghiệm là căn cứ vào tỷ lệ cây khác dạng trên tổng số cây trên ô thí nghiệm.

- Giống thuần, dòng bố mẹ, giống lai đơn: Áp dụng quần thể chuẩn với tỷ lệ cây khác dạng tối đa là 1% ở mức tin cậy tối thiểu 95%, nếu tổng số cây được đánh giá trên cả hai lần nhắc là 40 thì số cây khác dạng tối đa cho phép là 2 cây.

- Giống lai ba, lai kép: Áp dụng phương pháp đánh giá tính đồng nhất kết hợp qua các năm (COYU).

3.5.3. Đánh giá tính ổn định

Tính ổn định được đánh giá thông qua tính đồng nhất, một giống được coi là ổn định khi chúng đồng nhất qua các vụ khảo nghiệm.

Trong trường hợp cần thiết, có thể tiến hành khảo nghiệm tính ổn định bằng việc trồng thế hệ tiếp theo (đối với giống thụ phấn tự do) hoặc trồng cây mới (đối với giống lai), giống có tính ổn định khi những biểu hiện của các tính trạng ở thế hệ sau tương tự những biểu hiện của các tính trạng ở chu kỳ sinh trưởng trước đó.

IV. QUY ĐỊNH VỀ QUẢN LÝ

4.1. Khảo nghiệm DUS để bảo hộ quyền tác giả đối với giống dưa hấu mới được thực hiện theo quy định tại Luật Sở hữu trí tuệ và Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật.

4.2. Khảo nghiệm DUS để công nhận giống dưa hấu được thực hiện theo quy định tại Pháp lệnh giống cây trồng ngày 24 tháng 3 năm 2004 và Quyết định số 95/2007/QĐ-BNN ngày 27 tháng 11 năm 2007 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về công nhận giống cây trồng nông nghiệp mới.

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

5.1. Cục Trồng trọt hướng dẫn và kiểm tra thực hiện Quy chuẩn này. Căn cứ vào yêu cầu quản lý khảo nghiệm DUS giống dưa hấu, Cục Trồng trọt kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung Quy chuẩn này.

5.2. Trong trường hợp các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, hướng dẫn quy định tại Quy chuẩn này có sự thay đổi, bổ sung hoặc được thay thế thì thực hiện theo quy định tại văn bản mới.

 

PHỤ LỤC A

GIẢI THÍCH, MINH HỌA VÀ HƯỚNG DẪN THEO DÕI MỘT SỐ TÍNH TRẠNG

1. Tính trạng 2 - Lá mầm: hình dạng

1

Elíp hẹp

2

Elíp trung bình

3

Elíp rộng

2. Tính trạng 7 - Phiến lá: chiều dài, Tính trạng 8 - Phiến lá: chiều rộng và Tính trạng 9 - Phiến lá: tỷ lệ dài/rộng

Được tiến hành trên lá thứ 3, khi lá phát triển hoàn toàn

3. Tính trạng 12 - Phiến lá: mức độ xẻ thùy đầu tiên

Quan sát vết xẻ trên lá thứ 3 của thân chính khi lá đã phát triển hoàn chỉnh.

3

Ít

5.

Trung bình

7

Nhiều

4. Tính trạng 13 - Phiến lá: mức độ xẻ thùy thứ hai

Vết xẻ được quan sát trên lá to nhất của thân chính từ lá thứ 15 đến lá thứ 18 của thân chính.

3

Ít

5.

Trung bình

7

Nhiều

5. Tính trạng 14 - Phiến lá: mức độ phồng

Quan sát trên lá thứ 10 đến 15

6. Tính trạng 17 - Bầu nhụy: kích cỡ

Quan sát tại thời điểm hoa nở

7. Tính trạng 19 - Quả: khối lượng

Đánh giá trên quả đầu tiên chín

8. Tính trạng 20 - Quả: hình dạng mặt cắt dọc

1

Tròn

2

Elíp rộng

3

Elíp

4

Elíp

5. Tính trạng 21 + 22 + 30 + 32 - Quả: màu nền vỏ quả và màu vết sọc

Màu nền là màu rõ và sáng hơn, màu vết sọc là màu tối hơn.

6. Tính trạng 23 + 25 + 35 + 38 - Quả

7. Tính trạng 24 - Quả: hình dạng vết lõm phần cuống quả

8. Tính trạng 26 - Quả: vết lõm phần đỉnh

9. Tính trạng 38 - Quả: mức độ chặt của thịt quả

Phương pháp kiểm tra: độ chặt thịt quả được đo bởi dụng cụ đo độ chặt (người kiểm tra)

10. Tính trạng 43 - Hạt: sự phân bố màu sắc thứ hai của vỏ

11. Tính trạng 46: Quan sát tại thời điểm có 50% số cây trên ô thí nghiệm có ít nhất 1 hoa cái nở

12. Tính trạng 47: Quan sát tại thời điểm có 50% số cây trên ô thí nghiệm có ít nhất 1 quả chín

13. Tính trạng 48 - Khả năng chống chịu với bệnh héo rũ Fusarium oxysporium f.sp. niveum (E.F. Smith) Snyderet Hasen

- Duy trì chủng nấm

+ Loại Môi trường: Môi trường P.S.A (khoai tây, đường và thạch trắng)

+ Điều kiện đặc biệt: Bảo quản được 5°C.

+ Chuẩn bị lây nhiễm: Lắc dung dịch nuôi cấy trung bình 7 đến 10 ngày ở nhiệt độ 28°C trong P. S (khoai tây và đường). Lọc bằng gạc 2 lớp. Điều chỉnh mật độ bào tử trong nước khử trùng 1,3 x 107/ml.

- Tiến hành thí nghiệm:

+ Gieo hạt: trong đất đã khử trùng

+ Giai đoạn sinh trưởng của cây: Lá thật thứ 2 đến lá thật thứ 3 đã trải rộng

+ Phương pháp lây nhiễm: Làm ướt rễ cây trong axit hypocotyl và dung dịch lây nhiễm trong một phút. Sau khi lây nhiễm chuyển trồng cây con trong đất hoặc đá đã khử trùng.

+ Số lượng cây làm thí nghiệm: 10 đến 20 cây.

- Điều kiện môi trường sau khi lây nhiễm:

+ Nhiệt độ: Ngày 25°C; đêm 16°C

+ Ánh sáng: tự nhiên (dài hơn 12 giờ)

+ Phương pháp gieo trồng: trong nhà lưới hoặc phòng định ôn. Hàng tuần có sử dụng phân bón.

- Thời gian thí nghiệm:

Từ khi lây nhiễm đến lần quan sát cuối: 20 ngày, Triệu chứng bệnh xuất hiện sau khi lây nhiễm 5 đến 10 ngày. Quan sát được tiến hành vài lần.

CHÚ THÍCH:

Duy trì nguồn phát sinh bệnh: phục hồi ít nhất một lần trên năm

Giống chuẩn:                Chủng 0            Chủng 1            Chủng 2

Black Diamond, Kahô        S                      S                       S

Charleston Gray                R                      R                       S

Calhoun Gray                    R                      S                       S

P.I.296341-FR                   R                      R                       R

S: mẫn cảm      R: chống chịu

12. Tính trạng 49 - Khả năng chống chịu với bệnh thán thư Collectotrichum lagenarium (passerini) Ellis et Halsted

Duy trì chủng nấm

+ Loại Môi trường: Môi trường P.S.A (khoai tây, đường và thạch trắng)

+ Điều kiện đặc biệt: Bảo quản dưới 5°C

+ Chuẩn bị lây nhiễm: Lắc dung dịch nuôi cấy trung bình 7 đến 10 ngày ở nhiệt độ 28°C trong P.S (khoai tây và đường). Lọc bằng gạc 2 lớp. Điều chỉnh mật độ bào tử trong nước khử trùng 1,5 x 104/ml.

- Tiến hành thí nghiệm:

+ Gieo hạt: trong đất đã khử trùng

+ Giai đoạn sinh trưởng của cây: Lá thật thứ 2 đến lá thật thứ 3 đã trải rộng

+ Phương pháp lây nhiễm: Phun dung dịch lây nhiễm vào lá và thân.

+ Xử lý sau khi lây nhiễm: Cây đã lây nhiễm được đặt trong bóng tối ẩm ướt nhiệt độ phòng 25°C với độ ẩm 100% trong 48 tiếng trước khi chuyển tới nhà lưới.

+ Số lượng cây làm thí nghiệm: 10 đến 20 cây.

- Điều kiện môi trường sau khi lây nhiễm:

+ Nhiệt độ: Ngày 25°C; đêm 16°C

+ Ánh sáng: tự nhiên (dài hơn 12 giờ)

+ Phương pháp gieo trồng: trong nhà lưới

Thời gian thí nghiệm:

Từ khi lây nhiễm đến lần quan sát cuối: 25 ngày.

CHÚ THÍCH:

Chủng: có 3 chủng đã được nhận dạng

Duy trì nguồn phát sinh bệnh: phục hồi ít nhất một lần trên năm

Giống chuẩn:                Chủng 1            Chủng 2            Chủng 3

Kahô                                S                       S                      S

Charleston Gray, Congo    R                       S                      R

African citron W-695          S                       R                      S

S: mẫn cảm                  R: chống chịu

 

PHỤ LỤC B

TỜ KHAI KỸ THUẬT KHẢO NGHIỆM DUS GIỐNG DƯA HẤU

1. Loài                          Citrullus lanatus (thunb.) Matsum. et Nakai

2. Tên giống

3. Tổ chức, cá nhân đăng ký khảo nghiệm

Tên:

Địa chỉ:

Điện thoại / FAX / E.mail:

4. Họ tên và địa chỉ tác giả giống

4.1. Họ tên:                                           địa chỉ:

4.2. Họ tên:                                           địa chỉ:

5. Nguồn gốc giống, phương pháp chọn tạo

5.1. Nguồn gốc

Tên giống bố, mẹ:

Nguồn gốc vật liệu:

5.2. Phương pháp chọn tạo

Lai hữu tính:

Xử lí đột biến:

Phương pháp khác:

5.3. Thời gian và địa điểm chọn tạo

5.4. Phương pháp duy trì và nhân giống

6. Giống đã được bảo hộ hoặc công nhận ở nước ngoài

Nước                                        ngày     tháng    năm

Nước                                        ngày     tháng    năm

7. Các tính trạng đặc trưng của giống

Bảng 2 - Một số tính trạng đặc trưng của giống

Tính trạng

Trạng thái biểu hiện

Mã số

(*)

7.1

Mức bội thể

Ploidy

(Tính trạng 1)

Lưỡng bội - diploid

Tam bội - triploid

2

3

 

7.2

Quả: khối lượng

Fruit: weight

(Tính trạng 19)

Rất thấp - very low

Rất thấp đến thấp - very low to low

Thấp - low

Thấp đến trung bình - low to medium

Trung bình - medium

Trung bình đến cao - medium to high

Cao - high

Cao đến rất cao - high to very high

Rất cao - very high

1

2

3

4

5

6

7

8

9

 

7.3

Quả: hình dạng mặt cắt dọc

Fruit: shap in longitudinal section (Tính trạng 20)

Tròn - circular

Elíp rộng - broad elliptic

Elíp - elliptic

Elíp hẹp - elongated elliptic

1

2

3

4

 

7.4

Quả: mầu nền vỏ quả

Fruit: ground color of skin

(Tính trạng 21)

Vàng - yellow

Xanh - green

1

2

 

7.5

Quả: vết sọc

Fruit: stripes

(Tính trạng 30)

Không có - absent

Có - present

1

9

 

7.6

Quả: chiều rộng vết sọc

Fruit: width ofstripes

(Tính trạng 33)

Rất hẹp - very narrow

Hẹp - narrow

Trung bình - medium

Rộng - broad

Rất rộng - very broad

1

3

5

7

9

 

7.7

Quả: mầu chính của thịt quả

Fruit: man color of flesh

(Tính trạng 36)

Trắng - white

Vàng - yellow

Da cam - orange

Hồng - pink

Đỏ hồng - pinklish red

Đỏ - red

1

2

3

4

5

6

 

Chú thích: (*): Đánh dấu (+) hoặc điền số liệu cụ thể vào ô trống tương ứng cho phù hợp với trạng thái biểu hiện

8. Các giống tương tự và sự khác biệt so với giống khảo nghiệm

Bảng 3 - Các giống tương tự và sự khác biệt so với giống khảo nghiệm

Tên giống tương tự

Những tính trạng khác biệt

Trạng thái biểu hiện

Giống tương tự

Giống khảo nghiệm

 

 

 

 

 

 

 

 

9. Các thông tin bổ sung giúp phân biệt giống

9.1. Khả năng chống chịu sâu bệnh

9.2. Điều kiện đặc biệt

9.3. Thông tin khác

 

 

Ngày      tháng      năm
(Ký tên, đóng dấu)

 

QCVN 01-122:2013/BNNPTNT

QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ KHẢO NGHIỆM TÍNH KHÁC BIỆT, TÍNH ĐỒNG NHẤT VÀ TÍNH ỔN ĐỊNH CỦA GIỐNG NHO
National Technical Regulation on Testing for Distinctness, Uniformity and Stability of Grapevine Varieties

Lời nói đầu

QCVN 01-122:2013/BNNPTNT được chuyển đổi từ 10TCN 747-2006, theo quy định tại khoản 1 Điều 69 của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật và điểm a khoản 1 Điều 7 Nghị định số 127/2007/NĐ-CP ngày 01 tháng 8 năm 2007 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật

QCVN 01-122:2013/BNNPTNT được xây dựng dựa trên cơ sở TG/50/9 (Guidelines for the Conduct of Tests for Distinctness, Uniformity and Stability in Grapevine Varieties) ngày 09 tháng 4 năm 2008 của Hiệp hội quốc tế bảo hộ giống cây trồng mới (UPOV).

QCVN 01-122:2013/BNNPTNT do Trung tâm Khảo kiểm nghiệm giống, sản phẩm cây trồng, Quốc gia Cục Trồng trọt biên soạn, Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường trình duyệt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành tại Thông tư số 33/2013/TT-BNNPTNT ngày 21 tháng 6 năm 2013.

 

QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ KHẢO NGHIỆM TÍNH KHÁC BIỆT, TÍNH ĐỒNG NHẤT VÀ TÍNH ỔN ĐỊNH CỦA GIỐNG NHO

National Technical Regulation on Testing for Distinctness, Uniformity and Stability of Grapevine Varieties

I. QUY ĐỊNH CHUNG

1.1. Phạm vi điều chỉnh

Quy chuẩn này quy định các tính trạng đặc trưng, phương pháp đánh giá và yêu cầu quản lý khảo nghiệm tính khác biệt tính đồng nhất và tính ổn định (khảo nghiệm DUS) của các giống nho mới thuộc loài Vitis vinifera L.

1.2. Đối tượng áp dụng

Quy chuẩn này áp dụng cho mọi tổ chức, cá nhân có hoạt động liên quan đến khảo nghiệm DUS giống nho mới.

1.3. Giải thích từ ngữ và các từ viết tắt

1.3.1. Giải thích từ ngữ

Trong Quy chuẩn này các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

1.3.1.1. Giống khảo nghiệm: Là giống mới được đăng ký khảo nghiệm.

1.3.1.2. Giống tương tự: Là các giống cùng nhóm với giống khảo nghiệm, có nhiều tính trạng tương tự với giống khảo nghiệm.

1.3.1.3. Giống điển hình: Là giống được sử dụng làm chuẩn đối với một trạng thái biểu hiện cụ thể của một tính trạng đặc trưng.

1.3.1.4. Mẫu chuẩn: Là mẫu giống có các tính trạng đặc trưng phù hợp với bản mô tả giống, được cơ quan chuyên môn có thẩm quyền công nhận.

1.3.1.5. Tính trạng đặc trưng: Là tính trạng được di truyền ổn định, ít bị biến đổi bởi tác động của ngoại cảnh, có thể nhận biết và mô tả được một cách chính xác.

1.3.1.6. Cây khác dạng: Là cây khác biệt rõ ràng với giống khảo nghiệm ở một hoặc nhiều tính trạng đặc trưng được sử dụng trong khảo nghiệm DUS.

1.3.2. Các từ viết tắt

1.3.2.1. UPOV: International Union for the protection of new varieties of plants (Hiệp hội quốc tế về bảo hộ giống cây trồng mới)

1.3.2.2. DUS: Distinctness, Uniformity, Stability (Tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định)

1.3.2.3. QL: Qualitative characteristic (Tính trạng chất lượng)

1.3.2.4. PQ: Pseudo-Qualitative characteristic (Tính trạng giả chất lượng)

1.3.2.5. QN: Quantitative characteristic (Tính trạng số lượng)

1.3.2.6. MG: Single measurement of a group of plants or parts of plants (Đo đếm một nhóm cây hoặc một bộ phận của một nhóm cây)

1.3.2.7. MS: Measurement of a number of individual plants or parts of plants (Đo đếm từng cây hoặc từng bộ phận của các cây mẫu)

1.3.2.8. VG: Visual assessment by a single observation of a group of plants or parts of plants (Quan sát một nhóm cây hoặc một bộ phận của một nhóm cây)

1.3.2.9. VS: Visual assessment by observation of individual plants or parts of plants (Quan sát từng cây hoặc từng bộ phận của các cây mẫu)

1.4. Tài liệu viện dẫn

1.4.1. TG/1/3 General Introduction to the Examination of Distinctness, Uniformity and Stability and the Development of Harmonized Descriptions of New Varieties of Plants (Hướng dẫn chung về đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định và hài hòa hóa trong mô tả giống cây trồng mới)

1.4.2. TGP/8: Trail design and techiques used in the examination of Distinctness, Uniformity and Stability (Phương pháp bố trí thí nghiệm và các biện pháp kỹ thuật được sử dụng để đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất và tính ổn định).

1.4.3. TGP/9: Examining Distinctness (Đánh giá tính khác biệt)

1.4.4. TGP/10: Examining Uniformity (Đánh giá tính đồng nhất)

1.4.5. TGP/11: Examining Stability (Đánh giá tính ổn định)

II. QUY ĐỊNH VỀ KỸ THUẬT

Các tính trạng đặc trưng để đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất và tính ổn định của giống nho được qui định tại Bảng 1. Trạng thái biểu hiện của tính trạng được mã hóa bằng điểm.

Bảng 1- Các tính trạng đặc trưng của giống nho

TT

Tính trạng

Giai đoạn(1)

Trạng thái biểu hiện

Giống điển hình

Mã số

1.

(*)

(+)

QN

MG

Thời gian nẩy chồi

Time of bud burst

07-09

Rất sớm - very early

Sớm - early

Trung bình - medium

Muộn - late

Rất muộn - very late

 

1

3

5

7

9

2.

(*)

(+)

QN

VG

Chồi non: trạng thái mở

Young shoot: openness of tip

53-69

Khép kín - closed

Hơi mở - sligh open

Mở một nửa - half open

Mở rộng - wide open

Mở hoàn toàn - fully open

 

1

2

3

4

5

3.

(*)

(+)

QN

VG

Chồi non: mật độ lông nằm ngang trên ngọn

Young shoot: prostrate hairs on tip

53-69

Không có hoặc rất thưa - absent or very sparse

 

1

Thưa thớt - sparse

 

3

Trung bình - medium

 

5

Dầy - dense

 

7

Rất dầy - very dense

 

9

4.

(*)

(+)

QN

VG

Chồi non: sắc tố antoxian của lông nằm ngang trên ngọn

Young shoot: anthocyanin coloration of prostrate hairs on tip

53-69

Không có hoặc rất nhạt - absent or very weak

 

1

Nhạt - weak

 

3

Trung bình - medium

 

5

Đậm - strong

 

7

Rất đậm - very strong

 

9

5.

(+)

QN

VG

Chồi non : Mật độ lông thẳng đứng trên ngọn

Young shoot: erect hairs on tip

53-69

Không có hoặc rất thưa - absent or very sparse

 

1

Thưa thớt - sparse

3

Trung bình - medium

5

Dầy - dense

7

Rất dầy - very dense

9

6.

(*)

(+)

PQ

VG

Lá non: mầu sắc mặt trên phiến lá

Young leaf: color of upper side of blade

53-69

Xanh vàng - yellow green

 

1

Xanh - green

2

Xanh với những đốm sắc tố antoxian - green with anthocyanin spots

3

Đỏ đồng nhạt - ligh copper red

4

Đỏ đồng đậm - dark copper red

5

Đỏ rượu vang - wine red

6

7.

(+)

QN

VG

Lá non: mật độ lông nằm ngang giữa các gân chính ở mặt dưới phiến lá

Young leaf: prostrete hairs between main veins on lower side of blade

53-69

Không có hoặc rất thưa - absent or very sparse

Thưa thớt - sparse

Trung bình - medium

Dầy - dense

Rất dầy - very dense

 

1


3

5

7

9

8.

(+)

QN

VG

Lá non: mật độ lông thẳng đứng ở trên những gân chính ở mặt dưới phiến lá

Young leaf: erect hairs betwen main veins on lower side of blade

53-69

Không có hoặc rất thưa - absent or very sparse

Thưa thớt - sparse

Trung bình - medium

Dầy - dense

Rất dầy - very dense

 

1


3

5

7

9

9.

(+)

QN

VG

Ngọn: trạng thái

(trước khi buộc lên giàn)

Shoot: attitude (before tying)

60-69

Thẳng đứng - erect

Nửa đứng - semi-erect

Nằm ngang - horizontal

Nửa chúc xuống - semi-dropping

Chúc xuống - dropping

 

1

3

5

7

9

10.

(+)

QN

VG

(a)

Ngọn: mầu sắc mặt lưng của lóng

Shoot: color of dosal side of internodes

60-69

Xanh - green

Xanh và đỏ - green and red

Đỏ - red

 

1

2

3

11.

(*)(+)

QN

VG

(a)

Ngọn: mầu sắc mặt bụng của lóng

Shoot: color of ventral side of internodes

60-69

Xanh - green

Xanh và đỏ - green and red

Đỏ - red

 

1

2

3

12.

(+)

QN

VG

(a)

Ngọn: mầu sắc mặt lưng của đốt

Shoot: color of dosal side of nodes

60-69

Xanh - green

Xanh và đỏ - green and red

Đỏ - red

 

1

2

3

13.

(+)

QN

VG

(a)

Ngọn: mầu sắc mặt bụng của đốt

Shoot: color of ventral side of nodes

60-69

Xanh - green

Xanh và đỏ - green and red

Đỏ - red

 

1

2

3

14.

QN

VG

(a)

Ngọn: mật độ lông thẳng đứng trên lóng

Shoot: erect hairs on internodes

60-69

Không có hoặc rất thưa - absent or very sparse

Thưa thớt - sparse

Trung bình - medium

Dầy - dense

Rất dầy - very dense

 

1


3

5

7

9

15.

QN

VG

(a)

Ngọn: chiều dài tua

Shoot: lenght of tendrils

60-73

Rất ngắn - very short

Ngắn - short

Trung bình - medium

Dài - long

Rất dài - very long

 

1

3

5

7

9

16.

(*)

(+)

QN

VG

Hoa: Cơ quan sinh sản

Flower: sexual organs

61-68

- Nhị phát triển đầy đủ và không có nhụy - fully developed stamens and no gynoecium

 

1

- Nhị phát triển đầy đủ và nhụy phát triển yếu - fully developed stamens and reduced gynoecium

 

2

- Nhị và nhụy phát triển đầy đủ - fully developed stamens and fully developed gynoecium

 

3

- Nhị rủ xuống và nhụy phát triển đầy đủ - reflexed stamens and fully developed gynoecium

 

4

17.

(*)

QN

VG

(b)

Lá thành thục: kích thước của phiến lá

Mature leaf: size of blade

75-81

Rất nhỏ - very small

Nhỏ - small

Trung bình - medium

To - large

Rất to - very large

 

1

3

5

7

9

18.

(*)(+)

PQ

VG

(b)

Lá thành thục: hình dạng phiến lá

Mature leaf: shape of blade

75-81

Hình trái tim - cordate

Hình nêm - wedge shaped

Hình ngũ giác- pentagonal

Hình tròn - circular

Hình quả thận - kidney shaped

 

1

2

3

4

5

19.

QN

VG

(b)

Lá thành thục: độ phồng của mặt trên phiến lá

Mature leaf: blistering of upper side of blade

75-81

Không có hoặc rất ít - absent or very weak

Ít - weak

Trung bình - medium

Nhiều - strong

Rất nhiều - very strong

 

1

3

5

7

9

20.

(*)

(+)

QN

VG

(b)

Lá thành thục: số thùy

Mature leaf: number of lobes

75-81

Một - one

Ba - three

Năm - five

Bảy - seven

Nhiều hơn bảy - more than seven

 

1

2

3

4

5

21.

(+)

QN

VG

(b)

Lá thành thục: độ sâu của lõm gian thùy trên

Mature leaf: depth of upper lateral sinuses

75-81

Không có hoặc rất nông - absent or very shallow

Nông - shallow

Trung bình - medium

Sâu - deep

Rất sâu - very deep

 

1

3

5

7

9

22.

(+)

QN

VG

(b)

Lá thành thục: sự sắp của lõm gian thùy trên (chỉ đối với giống xẻ thùy)

Mature leaf: arrangement of lobes of upper lateral sinuses (only varieties lobes leaves)

75-81

Mở - open

Đóng - closed

Chồng lên ít - slightly overlapped

Chồng lên nhiều - strongly overlapped

 

1

2

3

4

23.

(*)

(+)

QN

VG

(b)

Lá thành thục: sự sắp xếp thùy của lõm gian thùy cuống lá

Mature leaf: arrangement of lobes of potiole sinuses

75-81

Mở rất rộng - very wide open

Mở rộng - wide open

Mở phân nửa - half open

Mở ít - slightly open

Khép kín - closed

Chồng lên ít - slightly overlapped

Chồng lên phân nửa - half overlapped

Chồng lên nhiều - strongly overlapped

Chồng lên rất nhiều - very strongly overlapped

 

1

2

3

4

5

6

7


8

9

24.

(*)(+)

QN

VG

(b)

Lá thành thục: chiều dài răng cưa

Mature leaf: lenght of teeth

75-81

Ngắn - short

Trung bình - medium

Dài - long

 

3

5

7

25.

(*)(+)

QN

VG

(b)

Lá thành thục: tỷ lệ chiều dài/chiều rộng của răng cưa

Mature leaf: ratio length/width of teeth

75-81

Rất nhỏ - very small

Nhỏ - small

Trung bình - medium

Lớn - large

Rất lớn - very large

 

1

3

5

7

9

26.

(*)

(+)

PQ

VG

(b)

Lá thành thục: hình dạng răng cưa

Mature leaf: shape of teeth

75-81

Hai mép lõm - both sides concave

Hai mép thẳng - both sides straight

Hai mép lồi - both sides convex

Một mép lõm, một mép lồi - one sides concave, one sides convex

Hỗn hợp của cả hai mép thẳng và hai mép lồi - mixture of both side straight and both sides convex

 

1

2

3

4


5

27.

(*)

(+)

QN

VG

(b)

Lá thành thục: mức độ sắc tố antoxian trên gân chính ở mặt trên phiến lá

Mature leaf: propotion of main veins on upper side of blade with anthocyanin coloration

75-81

Không có hoặc rất nhạt - absent or very low

Nhạt - low

Trung bình - medium

Đậm - high

Rất đậm - very high

 

1

3

5

7

9

28.

(*)

QN

VG

(b)

Lá thành thục: mức độ lông nằm ngang ở giữa các gân chính mặt dưới phiến lá

Mature leaf: prostrate hairs between main veins on lower side of blade

75-81

Không có hoặc rất thưa - absent or very sparse

Thưa thớt - sparse

Trung bình - medium

Dầy - dense

Rất dầy - very dense

 

1

3

5

7

9

29.

(*)

VG

QN

(b)

Lá thành thục: mức độ lông thẳng đứng trên những gân chính ở mặt dưới phiến lá

Mature leaf: erect hairs on main veins on lower side of blade

75-81

Không có hoặc rất thưa - absent or very sparse

Thưa thớt - sparse

Trung bình - medium

Dầy - dense

Rất dầy - very dense

 

1

3

5

7

9

30.

(+)

VG

QN

(b)

Lá thành thục: chiều dài cuống lá so với gân giữa

Mature leaf: lenght of petiole compared to lenght of middle vein

75-81

Ngắn hơn nhiều - much shorter

Ngắn hơn - moderately shorter

Tương đương - equal

Dài hơn - moderately longer

Dài hơn nhiều - much longer

 

1

2

3

4

5

31.

(*)(+)

QN

MG

Thời gian quả bắt đầu chín

Time of beginning of berry ripening

81

Rất sớm - very early

Sớm - early

Trung bình - medium

Muộn - late

Rất muộn - very late

 

1

3

5

7

9

32.

(*)

QN

VG

Chùm quả: kích thước (không kể cuống)

Bunch: size (peduncle excluded)

89

Rất nhỏ - very small

Nhỏ - small

Trung bình - medium

Lớn - large

Rất lớn - verylarge

 

1

3

5

7

9

33.

(*)

(+)

QN

VG

Chùm quả: mức độ xếp sít

Bunch: density

89

Rất lỏng - very lax

Lỏng - lax

Trung bình - medium

Chặt - dense

Rất chặt - very dense

 

1

3

5

7

9

34.

(*)

(+)

QN

VG

Chùm quả: chiều dài cuống của chùm quả đầu tiên

Bunch: lenght of peduncle of primary bunch

89

Rất ngắn - very short

Ngắn - short

Trung bình - medium

Dài - long

Rất dài - very long

 

1

3

5

7

9

35.

(*)

QN

VG

Quả: Kích cỡ

Berry: size

89

Rất nhỏ - very small

Nhỏ - small

Trung bình - medium

To - large

Rất to - very large

 

1

3

5

7

9

36.

(*)

(+)

PQ

VG

Quả: hình dạng

Berry: shape

89

Hình chữ nhật - obloid

Hình cầu - globose

Hình elip rộng - broad ellipsoid

Hình elip hẹp - narrow ellipsoid

Hình trụ - cylindrical

Hình trứng tù - obtuse ovoid

Hình trứng - ovoid

Hình trứng ngược - obovoid

Hình sừng - horn shaped

Hình ngón tay - finger shaped

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

37.

(*)

PQ

VG

Quả: Màu sắc vỏ

(không có phấn ở vỏ quả)

Berry: color of skin (without bloom)

89

Xanh - green

Xanh vàng - yellow green

Vàng - yellow

Hồng vàng - yellow rose

Hồng - rose

Đỏ - red

Đỏ xám - grey red

Tím đỏ sẫm - dark red violet

Đen xanh - blue black

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

38.

QN

VG

Quả: mức độ tách ra khỏi cuống

Berry: ease of detachment from pedicel

89

Khó - difficult

Dễ - moderately easy

Rất dễ - very easy

 

1

2

3

39.

VG

QN

Quả: Độ dày của vỏ

Berry: thickness of skin

89

Mỏng - thin

Trung bình - medium

Dầy - thick

 

1

2

3

40.

(*)

QN

VG

Quả: Sắc tố antoxian của thịt quả

Berry: anthocyanin coloration of flesh

89

Không có hoặc rất nhạt - absent or very weak

Nhạt - weak

Trung bình - medium

Đậm - strong

Rất đậm - very strong

 

1

3

5

7

9

41.

QN

VG

Quả: Độ chắc của thịt quả

Berry: firmness of flesh

89

Mềm hoặc hơi chắc - soft or slightly firm

Chắc - moderately firm

Rất chắc - very firm

 

1

2

3

42.

(*)

PQ

VG

Quả: hương vị đặc trưng

Berry: particular flavor

89

Không có - none

Rượu nho - muscat

Vị chua lên men - foxy

Thảo mộc - herbaceous

Hương vị khác - other than muscat, foxy or herbaceous

 

1

2

3

4

5

43.

(*)

(+)

QL

VG

Quả: Sự hình thành hạt

Berry: formation of seeds

89

Không có - none

Hạt lép - rudimentary

Hoàn chỉnh - complete

 

1

2

3

44.

VG

Cành hóa gỗ: Mầu sắc chính

Woody shoot: main color

91-00

Nâu vàng - yellowish brown

Nâu cam - orange brown

Nâu đậm - dark brown

Nâu đỏ - reddish brown

Tím - violet

 

1

2

3

4

5

CHÚ THÍCH:

(*) Được sử dụng cho tất cả các giống trong mỗi vụ khảo nghiệm và luôn có trong bản mô tả giống, trừ khi trạng thái biểu hiện của tính trạng trước đó hoặc điều kiện môi trường làm cho nó không biểu hiện được

(+) Được giải thích, minh họa và hướng dẫn tại Phụ lục A

(a) Các quan sát chồi được tiến hành trên chồi thứ 3

(b) Các quan sát trên lá trưởng thành được tiến hành trên các lá giữa của cành hoa thứ 3.

(1): Mã giai đoạn được giải thích tại Phụ lục C

III. PHƯƠNG PHÁP KHẢO NGHIỆM

3.1. Yêu cầu vật liệu khảo nghiệm

3.1.1. Giống khảo nghiệm

3.1.1.1. Lượng giống tối thiểu gửi đến cơ sở khảo nghiệm để khảo nghiệm và lưu mẫu là 10 cây giống hoặc 10 chồi ghép. Trường hợp những giống mẫn cảm với Phyloxera vastatrix, cơ sở khảo nghiệm có thể yêu cầu tác giả gửi các chồi ghép trên các gốc ghép không mẫn cảm với dịch bệnh hoặc vật liệu nhân giống đủ để nhân 10 cây con hoặc 10 cây ghép.

3.1.1.2. Chất lượng cây giống: cây giống không bị dập nát và nhiễm các loại sâu bệnh.

3.1.1.3. Giống gửi khảo nghiệm không được xử lý bằng bất kỳ hình thức nào. Trừ khi cơ sở khảo nghiệm cho phép hoặc yêu cầu.

3.1.1.4. Thời gian gửi giống: Theo quy định của cơ sở khảo nghiệm.

3.1.2. Giống tương tự

3.1.2.1. Trong Tờ khai kỹ thuật khảo nghiệm DUS giống nho (Phụ lục B), tác giả đề xuất các giống tương tự và ghi rõ những tính trạng khác biệt giữa chúng với giống khảo nghiệm. Cơ sở khảo nghiệm xem xét đề xuất của tác giả và quyết định các giống được chọn làm giống tương tự.

3.1.2.2. Giống tương tự được lấy từ bộ mẫu chuẩn của cơ sở khảo nghiệm. Trường hợp cần thiết cơ sở khảo nghiệm có thể yêu cầu tác giả cung cấp giống tương tự và tác giả phải chịu trách nhiệm về chất lượng giống cung cấp. Số lượng và chất lượng cây giống tương tự như quy định ở Mục 3.1.1.

3.2. Phân nhóm giống khảo nghiệm

Các giống khảo nghiệm được phân nhóm theo các tính trạng sau:

(a) Chồi non: Trạng thái mở của ngọn (Tính trạng 2);

(b) Lá non: mầu sắc mặt trên phiến lá (Tính trạng 6)

(c) Lá non: mật độ lông nằm ngang giữa các gân chính ở mặt dưới phiến lá (Tính trạng 7)

(d) Hoa: cơ quan sinh sản (Tính trạng 16)

(e) Lá thành thục: số thùy (Tính trạng 20)

(f) Thời gian quả bắt đầu chín (Tính trạng 31)

(g) Quả: hình dạng (Tính trạng 36)

(h) Quả: màu sắc vỏ (không có phấn ở vỏ quả) (Tính trạng 37)

(i) Quả: sắc tố antoxian của thịt quả (Tính trạng 40)

(k) Quả: hương vị đặc trưng (Tính trạng 42)

(h) Quả: sự hình thành hạt (Tính trạng 43)

3.3. Phương pháp bố trí thí nghiệm

3.3.1. Thời gian khảo nghiệm

Tối thiểu 2 chu kỳ sinh trưởng.

3.3.2. Điểm khảo nghiệm

Bố trí tại 1 điểm, nếu có tính trạng không thể đánh giá được thì có thể bố trí thêm 1 điểm bổ sung.

3.3.3. Bố trí thí nghiệm

Mỗi giống khảo nghiệm và giống tương tự trồng 5 cây (không nhắc lại); hàng cách hàng 3m, cây cách cây 1,5m.

3.3.4. Các biện pháp kỹ thuật khác

Áp dụng theo Quy trình kỹ thuật sản xuất nho hiện hành.

3.4. Phương pháp đánh giá

- Các đánh giá trên cây riêng biệt phải được tiến hành trên tất cả 5 cây hoặc các bộ phận của 5 cây đó.

- Phương pháp chi tiết đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định áp dụng theo hướng dẫn chung về khảo nghiệm DUS của UPOV (TG/1/3; TGP/8; TGP/9; TGP/10; TGP/11).

3.4.1. Đánh giá tính khác biệt

Tính khác biệt được xác định bởi sự khác nhau của từng tính trạng đặc trưng giữa giống khảo nghiệm và giống tương tự.

- Tính trạng đánh giá theo phương pháp VG: Giống khảo nghiệm và giống tương tự được coi là khác biệt, nếu ở tính trạng cụ thể chúng biểu hiện ở 2 trạng thái khác nhau một cách rõ ràng và chắc chắn, dựa vào giá trị khoảng cách tối thiểu quy định tại Bảng 1.

- Tính trạng đánh giá theo phương pháp VS và MS: Sự khác biệt có ý nghĩa giữa giống khảo nghiệm và giống tương tự dựa trên giá trị LSD ở mức tin cậy tối thiểu 95%.

- Tính trạng đánh giá theo phương pháp MG: Tùy từng trường hợp cụ thể sẽ được xử lý như tính trạng đánh giá theo phương pháp VG hoặc tính trạng đánh giá theo phương pháp VS và MS.

3.4.2. Đánh giá tính đồng nhất

- Phương pháp chủ yếu đánh giá tính đồng nhất của giống khảo nghiệm là căn cứ vào tỷ lệ cây khác dạng trên tổng số cây trên ô thí nghiệm.

- Áp dụng quần thể chuẩn với tỷ lệ cây khác dạng tối đa là 1% ở mức tin cậy tối thiểu 95%, nếu tổng số cây được đánh giá là 5 thì số cây khác dạng tối đa cho phép là 0 cây.

3.4.3. Đánh giá tính ổn định

Tính ổn định được đánh giá thông qua tính đồng nhất, một giống được coi là ổn định khi chúng đồng nhất qua các vụ đánh giá.

Trong trường hợp cần thiết, có thể tiến hành khảo nghiệm tính ổn định bằng việc trồng thế hệ tiếp theo hoặc trồng cây mới, giống có tính ổn định khi những biểu hiện của các tính trạng ở chu kỳ sinh trưởng sau tương tự những biểu hiện của các tính trạng ở chu kỳ sinh trưởng trước đó.

IV. QUY ĐỊNH VỀ QUẢN LÝ

4.1. Khảo nghiệm DUS để bảo hộ quyền tác giả đối với giống nho mới được thực hiện theo quy định tại Luật Sở hữu trí tuệ và Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật.

4.2. Khảo nghiệm DUS để công nhận giống nho được thực hiện theo quy định tại Pháp lệnh giống cây trồng ngày 24 tháng 3 năm 2004 và Quyết định số 95/2007/QĐ-BNN ngày 27 tháng 11 năm 2007 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về công nhận giống cây trồng nông nghiệp mới.

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

5.1. Cục Trồng trọt hướng dẫn và kiểm tra thực hiện Quy chuẩn này. Căn cứ vào yêu cầu quản lý khảo nghiệm DUS giống nho, Cục Trồng trọt kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung Quy chuẩn này.

5.2. Trong trường hợp các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, hướng dẫn quy định tại Quy chuẩn này có sự thay đổi, bổ sung hoặc được thay thế thì thực hiện theo quy định tại văn bản mới.

 

PHỤ LỤC A

GIẢI THÍCH, MINH HỌA VÀ HƯỚNG DẪN THEO DÕI MỘT SỐ TÍNH TRẠNG

1. Tính trạng 1 - Thời gian nẩy chồi

Thời gian nẩy chồi là khi có 50% số cây nẩy chồi. Cây nẩy chồi khi 50% chồi ở giai đoạn sinh trưởng 07 (tính từ giai đoạn 01)

2. Tính trạng 2 đến 5 - Chồi non: Ngọn (quan sát phần trong ô vuông)

Chồi non: trạng thái mở (2)

1

Khép kín

2

Hơi mở

3

Mở một nửa

4

Mở rộng

5

Mở hoàn toàn

3. Tính trạng 3 - chồi ngon: mật độ lông nằm ngang trên ngọn

4. Tính trạng 4 - chồi ngọn: sắc tố antoxian của lông nằm ngang trên ngọn

5. Tính trạng 5 - Chồi non: mật độ lông thẳng đứng trên chồi

Tất cả các quan trên tính trạng 3, 4, 5 được tiến hành quan sát khi ngọn mở rộng hay mở hoàn toàn (Tính trạng 2) với 2 lá thứ nhất mở. Những lá của ngọn khép kín, hơi mở hay mở một nửa có thể được mở ra để có thể quan sát phần tương ứng của ngọn.

6. Tính trạng 6 - Lá non: mầu sắc mặt trên phiến lá

Quan sát hai lá ngoại biên đã mở đầu tiên trong trường hợp đầu ngọn khép kín, mở một ít hoặc mở một nửa (Tính trạng 2). Quan sát 4 lá ngoại biên đầu tiên đã mở trong trường hợp đầu ngọn mở rộng hoặc mở hoàn toàn.

7. Tính trạng 7 - lá non: mật độ lông nằm ngang giữa các gân chính ở mặt dưới phiến lá

8. Tính trạng 8 - Lá non: mật độ lông thẳng đứng ở trên những gân chính ở mặt dưới phiến lá

Các quan sát tính trạng 7, 8 được tiến hành trên lá ngoại biên thứ 2 đã mở, trong trường hợp đầu ngọn khép kín, mở một ít hoặc mở một nửa (Tính trạng 2). Quan sát lá ngoại biên thứ tư đã mở trong trường hợp đầu ngọn mở rộng hoặc mở hoàn toàn.

9. Tính trạng 9 - Phần ngọn: Trạng thái (trước khi buộc lên giàn)

1

Thẳng đứng

3

nửa đứng

5

nằm ngang

7

Nửa chúc xuống

9

Chúc xuống

10. Tính trạng từ 10 đến 13 - Ngọn: màu sắc mặt lưng/mặt bụng của lóng và đốt

Mặt cắt ngang của chồi

Mặt lưng (được chiếu sáng trực tiếp)

Mặt bụng (không có ánh sáng trực tiếp)

11. Tính trạng 16 - Hoa: Cơ quan sinh sản

1

Nhị phát triển đầy đủ, không có nhụy

2

Nhị phát triển đầy đủ, nhụy phát triển yếu

3

Nhị và nhụy phát triển đầy đủ

4

Nhị rũ xuống, nhụy phát triển đầy đủ

12. Tính trạng 18 - Lá thành thục: hình dạng phiến lá

1

Hình trái tim

2

Hình nêm

3

Hình ngũ giác

4

Hình tròn

5

Hình quả thận

13. Tính trạng 20 - Lá thành thục: số thùy

Thùy là phần lá nằm ở giữa hai lõm gian thùy của lá. Lõm gian thùy lá là do sự ngắt quãng hoàn toàn của các răng cưa ở mép lá

14. Tính trạng 21 - Lá thành thục: độ sâu của lõm gian thùy trên Lõm gian thùy là kết quả từ sự ngắt quãng hoàn toàn của các răng cưa ở mép lá. Các lõm gian thùy bên phía trên nằm ở giữa gân giữa và gân chính bên cạnh.

15. Tính trạng 22 - Lá thành thục: sự sắp xếp các thùy của các lõm gian thùy phía trên

16. Tính trạng 23 - Lá thành thục: sự sắp xếp các thùy của lõm gian thùy cuống lá

17. Tính trạng 24 - Lá thành thục: chiều dài răng cưa

18. Tính trạng 25 - Lá thành thục: tỷ lệ chiều dài/rộng của răng cưa

19. Tính trạng 26 - Lá thành thục: hình dạng răng cưa

Tất cả các quan sát các tính trạng 24, 25, 26 được tiến hành ở giữa các gân lá chính phía bên trên các răng cưa của các gân thứ cấp.

20. Tính trạng 27 - Lá thành thục: mức độ sắc tố antoxian trên gân chính ở mặt trên phiến lá

Tính trạng này được quan sát sắc tố antoxian cân xứng theo chiều dài của các gân chính. Sự gián đoạn của sắc tố antoxian không nên bao gồm cân xứng đó.

Tính trạng 30 - Lá thành thục: chiều dài cuống lá so với gân giữa

22. Tính trạng 31 - Thời gian quả bắt đầu chín

Quan sát khi 50% số quả trên 50% cây bắt đầu trở lên mềm. Quả sẽ bị biến dạng khi ấn nhẹ giữa các ngón tay.

23. Tính trạng 33 - Chùm quả: độ xếp sít

1. Quả hợp thành nhóm, có thể nhìn thấy rất nhiều cuống

3. Quả đơn, có thể nhìn thấy một số cuống

5. Quả phân bố rất dầy, không thể nhìn thấy cuống, quả có thể chuyển dịch được

7. Quả không dễ chuyển dịch được

9. Quả bị ép làm biến dạng

24. Tính trạng 34 - Chùm quả: chiều dài cuống của chùm quả đầu tiên Khoảng cách được đo từ điểm dính của cuống trên cành tới điểm phân nhánh thứ nhất của chùm quả đầu tiên. Trên điểm phân nhánh đầu tiên có một điểm nút

25. Tính trạng 36 - quả: hình dạng

26. Tính trạng 43 - Sự hình thành hạt

1 = không hình thành hạt (quả không hạt)

2 = hạt có vỏ mềm, phôi và nội nhũ chưa phát triển đầy đủ

3 = hạt phát triển đầy đủ

 

PHỤ LỤC B

TỜ KHAI KỸ THUẬT KHẢO NGHIỆM DUS GIỐNG NHO

1. Loài              Nho Vitis L.

2. Tên giống

3. Tổ chức, cá nhân đăng ký khảo nghiệm

Tên:

Địa chỉ:

Điện thoại / FAX / E.mail:

4. Họ và tên, địa chỉ tác giả giống

1.

2.

5. Nguồn gốc giống, phương pháp chọn tạo

5.1. Vật liệu

Tên giống bố mẹ:

Nguồn gốc vật liệu:

5.2. Phương pháp chọn tạo

Lai hữu tính (bố, mẹ):

Xử lí đột biến:

Phương pháp khác:

5.3. Thời gian và địa điểm chọn tạo

5.4. Phương pháp duy trì và nhân giống

6. Giống đã được bảo hộ hoặc công nhận ở nước ngoài

Nước                                        ngày     tháng     năm

Nước                                        ngày     tháng    năm

7. Các tính trạng đặc trưng của giống

Bảng 2 - Một số tính trạng đặc trưng của giống

TT

Tính trạng

Trạng thái biểu hiện

Mã số

(*)

7.1

Chồi non: trạng thái mở của ngọn

Young shoot: openness of tip (Tính trạng 2)

Khép kín - closed

Hơi mở - sligh open

Mở một nửa - half open

Mở rộng - wide open

Mở hoàn toàn - fully open

1

2

3

4

5

 

7.2

Lá non: mầu săc mặt trên phiến lá

Young leaf: color of upper side of blade

(Tính trạng 6)

Xanh vàng - yellow green

1

 

Xanh - green

2

 

Xanh với những đốm sắc tố antoxian - green with anthocyanin spots

3

 

Đỏ đồng nhạt - ligh copper red

4

 

Đỏ đồng đậm - dark copper red

5

 

Đỏ rượu vang - wine red

6

 

7.3

Lá non: mật độ lông nằm ngang giữa các gân chính ở mặt dưới phiến lá

Young leaf: color of upper side of blade

(Tính trạng 7)

Không có hoặc rất thưa - absent or very sparse

1

 

Thưa thớt - sparse

3

 

Trung bình - medium

5

 

Dầy - dense

7

 

Rất dầy - very dense

9

 

7.4

Hoa: Cơ quan sinh sản

Flower: sexual organs

(Tính trạng 16)

- Nhị phát triển đầy đủ và không có nhụy - fully developed stamens and no gynoecium

1

 

- Nhị phát triển đầy đủ và nhụy phát triển yếu - fully developed stamens and reduced gynoecium

2

 

- Nhị và nhụy phát triển đầy đủ - fully developed stamens and fully developed gynoecium

3

 

- Nhị rủ xuống và nhụy phát triển đầy đủ - reflexed stamens and fully developed gynoecium

4

 

7.5

Lá thành thục: số thùy

Mature leaf: number of lobes

(Tính trạng 20)

Một - one

1

 

Ba - three

2

 

Năm - five

3

 

Bảy - seven

4

 

Nhiều hơn bảy - more than seven

5

 

7.6

Thời gian quả bắt đầu chín

Time of beginning of berry ripening

(Tính trạng 31)

Rất sớm - very early

1

 

Sớm - early

3

 

Trung bình - medium

5

 

Muộn - late

7

 

Rất muộn - very late

9

 

7.7

Quả: hình dạng

Berry: shape

(Tính trạng 36)

Hình chữ nhật - obloid

1

 

Hình cầu - globose

2

 

Hình elip rộng - broad ellipsoid

3

 

Hình elip hẹp - narrow ellipsoid

4

 

Hình trụ - cylindrical

5

 

Hình trứng tù - obtuse ovoid

Hình trứng - ovoid

Hình trứng ngược - obovoid

Hình sừng - horn shaped

Hình ngón tay - finger shaped

6

7

8

9

10

 

7.8

Quả: Màu sắc vỏ (không có phần ở vỏ quả)

Berry: color of skin (without bloom)

(Tính trạng 37)

Xanh - green

1

 

Xanh vàng - yellow green

2

 

Vàng - yellow

3

 

Hồng vàng - yellow rose

4

 

Hồng - rose

5

 

Đỏ - red

6

 

Đỏ xám - grey red

7

 

Tím đỏ sẫm - dark red violet

8

 

Xanh đen - blue black

9

 

7.9

Quả: Sắc tố antoxian của thịt quả

Berry: anthocyanin coloration of flesh

(Tính trạng 40)

Không có hoặc rất nhạt - absent or very weak

1

 

Nhạt - weak

3

 

Trung bình - medium

5

 

Đậm - strong

7

 

Rất đậm - very strong

9

 

7.10

Quả: hương vị đặc biệt

Berry: particular flavor

(Tính trạng 42)

Không có - none

1

 

Rượu nho - muscat

2

 

Vị chua - foxy

3

 

Thảo mộc - herbaceous

4

 

Hương vị khác - otherthan muscat, foxy or herbaceous

5

 

7.11

Quả: Sự hình thành hạt

Berry: formation of seeds

(Tính trạng 43)

Không có - none

1

 

Mới phôi thai - rudimentary

2

 

Hoàn chỉnh - complete

3

 

Chú thích: (*): Đánh dấu (+) hoặc điền số liệu cụ thể vào ô trống tương ứng cho phù hợp với trạng thái biểu hiện

8. Các giống tương tự và sự khác biệt so với giống khảo nghiệm

Bảng 3 - Sự khác biệt giữa giống tương tự và giống khảo nghiệm

Tên giống tương tự

Những tính trạng khác biệt

Trạng thái biểu hiện

Giống tương tự

Giống khảo nghiệm

 

 

 

 

 

 

 

 

9. Các thông tin bổ sung giúp phân biệt giống

9.1. Chống chịu sâu bệnh

9.2. Điều kiện canh tác

9.3. Thông tin khác

 

 

Ngày      tháng      năm
(Ký tên, đóng dấu)

 

PHỤ LỤC C

BẢNG MÃ HÓA VÀ MÔ TẢ CÁC GIAI ĐOẠN SINH TRƯỞNG CHÍNH CỦA CÂY NHO

MÃ SỐ

MÔ TẢ

0

Nẩy chồi

00

Ngủ nghỉ: Chồi đông nhọn hoặc tròn, mầu nâu tối hoặc nâu sáng tùy theo giống, vẩy bắc hầu như khép kín tùy theo giống.

01

Chồi bắt đầu phồng lên: Chồi bắt đầu giãn ra bên trong vẩy bắc.

03

Kết thúc phồng lên của chồi: Chồi căng ra, nhưng không có mầu xanh.

05

“Giai đoạn lông mịn”: Nhìn rõ lớp lông mịn mầu nâu.

07

Bắt đầu bật chồi: Vừa mới nhìn rõ những đỉnh chồi mầu xanh.

09

Bật chồi: Nhìn rõ những đỉnh chồi mầu xanh

1

Phát triển lá

11

Lá đầu tiên mở ra và trải rộng từ chồi

12

Hai lá mở ra

13

Ba lá mở ra

14

Bốn lá mở ra

15

Năm lá mở ra

16

Sáu lá mở ra

19

Chín hay nhiều hơn lá mở ra

5

Xuất hiện chùm hoa

53

Nhìn thấy rõ các chùm hoa

55

Các chùm hoa lớn lên, các hoa ép chặt vào nhau

57

Các chùm hoa phát triển hoàn chỉnh, các hoa tách rời nhau

6

Nở hoa

60

Những cánh hoa đầu tiên tách từ đế hoa

61

Bắt đầu nở hoa; 10% cánh hoa rơi xuống

63

Giai đoạn đầu nở hoa; 30% cánh hoa rơi xuống

65

Giai đoạn nở hoa đầy đủ; 50% cánh hoa rơi xuống

68

80% cánh hoa rơi xuống

69

Kết thúc nở hoa

7

Phát triển quả

71

Đậu quả: Quả non bắt đầu phình ra, vẫn giữ vết rụng của hoa

73

Quả đạt cỡ hạt gạo, chùm quả bắt đầu treo lủng lẳng

75

Quả đạt cỡ hạt đậu Hà Lan, chùm quả treo lủng lẳng

77

Quả bắt đầu kề sát nhau

79

Quả kề sát nhau hoàn toàn

8

Chín

81

Bắt đầu chín; mầu quả bắt đầu sáng lên

83

Mầu quả sáng lên

85

Quả trở nên mềm

89

Quả chín sẵn sàng thu hoạch

9

Quá trình già

91

Sau khi thu hoạch: Kết thúc quá trình thuần thục gỗ

92

Bắt đầu đổi mầu lá

93

Bắt đầu rụng lá

95

50% lá rụng

97

Kết thúc rụng lá

99

Xử lý sau thu hoạch

 

QCVN 01-123:2013/BNNPTNT

QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ KHẢO NGHIỆM TÍNH KHÁC BIỆT, TÍNH ĐỒNG NHẤT VÀ TÍNH ỔN ĐỊNH CỦA GIỐNG BÔNG
National Technical Regulation on Testing for Distinctness, Uniformity and Stability of Cotton Varieties

Lời nói dầu

QCVN 01-123:2013/BNNPTNT được chuyển đổi từ 10TCN 746-2006, theo quy định tại khoản 1 Điều 69 của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật và điểm a khoản 1 Điều 7 Nghị định số 127/2007/NĐ-CP ngày 01 tháng 8 năm 2007 của Chính phủ qui định chi tiết thi hành một số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật.

QCVN 01-123:2013/BNNPTNT được xây dựng dựa trên cơ sở TG/88/6 (Guidelines for the Conduct of Tests for Distinctness, Uniformity and Stability in Cotton Varieties) ngày 05 tháng 4 năm 2001 của Hiệp hội bảo hộ giống cây trồng mới quốc tế (UPOV).

QCVN 01-123:2013/BNNPTNT do Trung tâm Khảo kiểm nghiệm giống, sản phẩm cây trồng Quốc gia - Cục Trồng trọt biên soạn, Vụ Khoa học Công nghiệp và Môi trường trình duyệt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành tại Thông tư số 33/2013/TT-BNNPTNT ngày 21 tháng 6 năm 2013.

 

QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ KHẢO NGHIỆM TÍNH KHÁC BIỆT, TÍNH ĐỒNG NHẤT VÀ TÍNH ỔN ĐỊNH CỦA GIỐNG BÔNG

National Technical Regulation on Testing for Distinctness, Uniformity and Stability of Cotton Varieties

I. QUY ĐỊNH CHUNG

1.1. Phạm vi điều chỉnh

Quy chuẩn này quy định các tính trạng đặc trưng, phương pháp đánh giá và yêu cầu quản lý khảo nghiệm tính khác biệt, tính đồng nhất và tính ổn định (khảo nghiệm DUS) của các giống bông mới thuộc loài Gossypium hirsutum L.(bông Luồi); Gossypium barbadense L. (bông Hải đảo) và các giống lai giữa chúng.

1.2. Đối tượng áp dụng

Quy chuẩn này áp dụng cho mọi tổ chức, cá nhân có hoạt động liên quan đến khảo nghiệm DUS giống bông mới.

1.3. Giải thích từ ngữ và các từ viết tắt

1.3.1. Giải thích từ ngữ

Trong Quy chuẩn này các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

1.3.1.1. Giống khảo nghiệm: Là giống mới được đăng ký khảo nghiệm;

1.3.1.2. Giống tương tự: Là các giống cùng nhóm với giống khảo nghiệm, có nhiều tính trạng tương tự với giống khảo nghiệm;

1.3.1.3. Giống điển hình: Là giống được sử dụng làm chuẩn đối với một trạng thái biểu hiện cụ thể của một tính trạng đặc trưng;

1.3.1.4. Mẫu chuẩn: Là mẫu giống có các tính trạng đặc trưng phù hợp với bản mô tả giống, được cơ quan chuyên môn có thẩm quyền công nhận;

1.3.1.5. Tính trạng đặc trưng: Là những tính trạng được di truyền ổn định, ít bị biến đổi bởi tác động của ngoại cảnh, có thể nhận biết và mô tả được một cách chính xác;

1.3.1.6. Cây khác dạng: Là cây khác biệt rõ ràng với giống Khảo nghiệm ở một hoặc nhiều tính trạng được sử dụng trong khảo nghiệm DUS;

1.3.2. Các từ viết tắt

1.3.2.1. UPOV: International Union for the protection of new varieties of plants (Hiệp hội quốc tế bảo hộ giống cây trồng mới).

1.3.2.2. DUS: Distinctness, Uniformity, Stability (Tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định).

1.3.2.3. QL: Qualitative characteristic (Tính trạng chất lượng).

1.3.2.4. PQ: Pseudo-Qualitative characteristic (tính trạng giả chất lượng).

1.3.2.5. QN: Quantitative characteristic (Tính trạng số lượng).

1.3.2.6. MG: Single measurement of a group of plants or parts of plants (Đo đếm một nhóm cây hoặc một bộ phận của một nhóm cây).

1.3.2.7. MS: Measurement of a number of individual plants or parts of plants (Đo đếm từng cây hoặc từng bộ phận của các cây mẫu).

1.3.2.8. VG: Visual assessment by a single observation of a group of plants or parts of plants (Quan sát một nhóm cây hoặc một bộ phận của một nhóm cây).

1.3.2.9. VS: Visual assessment by observation of individual plants or parts of plants (Quan sát từng cây hoặc từng bộ phận của các cây mẫu).

1.3.2.10. COYD: Combined Over Years Distinctness (Tính khác biệt kết hợp qua các năm).

1.3.2.11. COYU: Combined Over Years Uniformity (Tính đồng nhất kết hợp qua các năm).

1.4. Tài liệu viện dẫn

1.4.1. QCVN 01-84:2012/BNNPTNT Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khảo nghiệm giá trị canh tác và giá trị sử dụng giống bông.

1.4.2. TG/1/3 General Introduction to the Examination of Distinctness, Uniformity and Stability and the Development of Harmonized Descriptions of New Varieties of Plants (Hướng dẫn chung về đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định và hài hòa hóa trong mô tả giống cây trồng mới)

1.4.3. TGP/8: Trail design and techiques used in the examination of Distinctness, Uniformity and Stability (Phương pháp bố trí thí nghiệm và các biện pháp kỹ thuật được sử dụng để đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất và tính ổn định).

1.4.4. TGP/9: Examining Distinctness (Đánh giá tính khác biệt).

1.4.5. TGP/10: Examining Uniformity (Đánh giá tính đồng nhất).

1.4.6. TGP/11: Examining Stability (Đánh giá tính ổn định).

II. QUY ĐỊNH VỀ KỸ THUẬT

Các tính trạng đặc trưng đề đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất và tính ổn định của giống bông được qui định tại Bảng 1. Trạng thái biểu hiện của tính trạng được mã hóa bằng điểm.

Bảng 1- Các tính trạng đặc trưng của giống bông

TT

Tính trạng

Mức độ biểu hiện

Giống điển hình

Mã số

1.

(*)

PQ

VG

Hoa: mầu cánh hoa

Flower: Color of petal

Trắng ngà - cream

Vàng - yellow

Tím đỏ - red purlple

 

1

2

3

2.

(+)

QN

VG

Hoa: mức độ đốm ở cánh hoa

Flower: intensity of spot on petal

Không có hoặc rất nhỏ - absent or very small

LRA5166

1

Nhỏ - small

1749(MSTĐ)

3

Trung bình - medium

21(MSTĐ)

5

To - large

HĐ (MSTĐ)

7

Rất to - very large

 

9

3.

(*)

PQ

VG

Hoa: mầu sắc phấn hoa

Flower: Color of pollen

Trắng ngà - cream

 

1

Màu vàng - yellow

 

2

Màu vàng đậm - dark yellow

 

3

4.

PQ

VG

Hoa: vị trí của đầu nhụy so với bao phấn

Flower: position of stigma relative to anthers

Thấp hơn - bellow

 

1

Ngang nhau - same level

 

2

Cao hơn - above

 

3

5.

QN

MS

Cành quả: chiều dài

Fruiting branch: lenglh

Rất ngắn - very short

 

1

Ngắn - short

 

3

Trung bình - medium

 

5

Dài - long

 

7

Rất dài - very long

 

9

6.

(*)(+)

QN

VG

Cây: kiểu hoa

Plant: type of flowering

Chùm - clustered

 

1

Đơn - non clustered

 

9

 

 

 

 

 

 

7.

QN

MS

Cành quả: số đốt

Fruiting branch: number of nodes

Rất ít - very few

 

1

Ít - few

 

3

Trung bình - medium

 

5

Nhiều - many

 

7

Rất nhiều - very many

 

9

8.

QN

MS

Cành quả: chiều dài trung bình của lóng

Fruiting branch: average intemode length

Ngắn - short

 

3

Trung bình - medium

 

5

Dài - long

 

7

9.

(+)

(a)

QN

MS

Cây: số đốt tới cành quả thấp nhất

Plant; number of nodes to the lowest fruiting branch

Rất ít - very low

 

1

Ít - low

 

3

Trung bình - medium

 

5

Nhiều - high

 

7

Rất nhiều - very high

 

9

10.

(+)

(a)

PQ

VG

Lá: mức độ màu

Leaf: intersity of colour

Xanh nhạt - light green

 

3

Xanh trung bình - medium green

 

5

Xanh đậm - dark green

 

7

Tím đỏ - red purlple

 

9

11.

(*)

(+)

PQ

VG

Lá: hình dạng

Leaf: shape

Xẻ thùy nông - palmate

 

1

Xẻ thùy trung bình - palmate to digitate

 

2

Xẻ thùy sâu - digitate

 

3

Không xẻ thùy - lanceolate

 

4

12.

QN

VG

Lá: kích cỡ

Leaf: size

Nhỏ - small

 

3

Trung bình - medium

 

5

To - large

 

7

13.

(*)

QN

VG

Lá: mật độ lông (mặt dưới)

Leaf: pubescence (lower side)

Không có hoặc rất ít - absent or very weak

 

1

Ít - weak

 

3

Trung bình - medium

 

5

Nhiều - strong

 

7

Rất nhiều - very strong

 

9

14.

(*)

QL

VG

Lá: tuyến mật

Leaf: nectaries

Không có - absent

 

1

Có - present

 

9

 

 

 

 

 

 

15.

QN

VG

Thân: mật độ lông ở phần trên

Stem: pubescence in upper part

Không có hoặc rất ít - absent or very weak

 

1

Ít - weak

 

3

Trung bình - medium

 

5

Nhiều - strong

 

7

Rất nhiều - very strong

 

9

16.

PQ

VG

Thân: mầu sắc

Stem: color

Xanh nhạt - ligh green

 

1

Xanh đậm - dark green

 

2

Xanh hơi đỏ - reddish green

 

3

Tím đỏ - red purlple

 

 

17.

(+)

(b)

QN

VG

Lá bắc: răng cưa

Bract: dentation

Nhỏ, nông - fine

 

3

Trung bình - medium

 

5

To, sâu - coarse

 

7

 

 

 

 

 

 

18.

(+)

(c)

QN

VG

Lá bắc: kích cỡ

Bract: size

Nhỏ - small

 

3

Trung bình - medium

 

5

To - large

 

7

 

 

 

 

 

 

19.

(+)

(c)

QN

VG

Quả: kích cỡ

Boll: size

Nhỏ - small

 

3

Trung bình - medium

 

5

To - large

 

7

 

 

 

 

 

 

20.

(*)

(+)

PQ

VG

Quả: hình dạng cắt dọc

Boll: shape in longitudinal section

Tròn - rounded

 

1

Elip - elliptical

 

2

Hình trứng - ovate

 

3

Hình nón - conical

 

4

 

 

 

21.

QN

VG

Quả: vết rỗ trên bề mặt

Boll: pitting of surface

Không có hoặc rất nhỏ - absent or very fine

 

1

Nhỏ - small

 

3

Trung bình - medium

 

5

To - large

 

7

22.

(*)

QN

VG/

MS

Quả: chiều dài cuống

Boll: length of peduncle

Ngắn - short

 

3

Trung bình - medium

 

5

Dài - long

 

7

23.

(+)

QN

VG

Quả: mức độ nhô lên của đỉnh

Boll: prominence of tip

Ít - weak

 

3

Trung bình - medium

 

5

Nhiều - strong

 

7

24.

(*),(+)

(d)

PQ

VG

Cây: dạng cây

Plant: shape

Hình trụ - cylindrical

 

1

Hình tháp - conical

 

2

Hình cầu - globose

 

3

25.

(+)

(d)

QN

VG

Cây: tán lá

Plant: density of foliage

Thoáng - sparse

 

3

Trung bình - medium

 

5

Rậm rạp - dense

 

7

26.

(*),(+)

(d)

QN

MS

Cây: chiều cao

Plant: heigth

Rất thấp - very short

 

1

Thấp - short

 

3

Trung bình - medium

 

5

Cao - tall

 

7

Rất cao - very tall

 

9

27.

(+)

(d)

QN

MG

Quả: thời gian quả mở

Boll: time of opening

Rất sớm - very early

 

1

Sớm - early

 

3

Trung bình - medium

 

5

Muộn - late

 

7

Rất muộn - very late

 

9

28.

QN

VG

Quả: độ mở

(ở giai đoạn quả nở hoàn toàn)

Boll: degree of opening (at full maturity)

Nhỏ - weak

 

3

Trung bình - medium

 

5

Rộng - strong

 

7

29.

(*)

QL

VG

Hạt: lông áo

Seed: presence of fuzz

Không có - absent

 

1

Có - present

 

9

30.

QN

VG

Hạt: mật độ lông áo

Seed: density of fuzz

Rất thưa - very sparse

 

1

Thưa - sparse

 

3

Trung bình - medium

 

5

Dầy - dense

 

7

Rất dầy - very dense

 

9

31.

PQ

VG

Hạt: mầu sắc lông áo

Seed: color of fuzz

Trắng - white

 

1

Xám - grey

 

2

Xanh nhạt - light green

 

3

Nâu nhạt - light brown

 

4

32.

QN

MG

Hạt: khối lượng 100 hạt

Seed: weight of 100 seeds

Thấp - low

 

3

Trung bình - medium

 

5

Cao - high

 

7

33.

(+)

(e)

QN

MG

Quả: tỷ lệ xơ

Boll: content of lint

Rất thấp - very low

 

1

Thấp - low

 

3

Trung bình - medium

 

5

Cao - high

 

7

Rất cao - very high

 

9

34.

(*)

QN

MG

Xơ: chiều dài

Fiber: length

Rất ngắn - very short

 

1

Ngắn - short

 

3

Trung bình - medium

 

5

Dài - long

 

7

Rất dài - very long

 

9

35.

QN

MG

Xơ: độ bền

Fiber: strength

Rất kém - very weak

 

1

Kém - weak

 

3

Trung bình - medium

 

5

Bền - strong

 

7

Rất bền - very strong

 

9

36.

QN

MG

Xơ: độ giãn

Fiber: elongation

Rất nhỏ - very small

 

1

Nhỏ - small

 

3

Trung bình - medium

 

5

Lớn - large

 

7

Rất lớn - very large

 

9

37.

QN

MG

Xơ: độ mịn

Fiber: fineness

(micronaire)

Mịn - fine

 

3

Trung bình - medium

 

5

Thô - coarse

 

7

38.

QN

MG

Xơ: đồng nhất về chiều dài

Fiber: Length uniformity

Rất thấp - very low

 

1

Thấp - low

 

3

Trung bình - medium

 

5

Cao - high

 

7

Rất cao - very high

 

9

39.

PQ

VG

Xơ: mầu sắc

Fiber: color

Trắng - white

 

1

Mầu khác - not white

 

2

CHÚ THÍCH:

(*) Được sử dụng cho tất cả các giống trong mỗi vụ khảo nghiệm và luôn có trong bản mô tả giống, trừ khi trạng thái biểu hiện của tính trạng trước đó hoặc điều kiện môi trường làm cho nó không biểu hiện được.

(+) Được giải thích, minh họa và hướng dẫn tại Phụ lục A.

(a) Giai đoạn nở hoa

(b) Giai đoạn quả xanh

(c) Giai đoạn quả thành thục

(d) Giai đoạn 50% số cây có quả đầu tiên nở

(e) Quả nở hoàn toàn

III. PHƯƠNG PHÁP KHẢO NGHIỆM

3.1. Yêu cầu vật liệu khảo nghiệm

3.1.1. Giống khảo nghiệm

3.1.1.1. Lượng giống tối thiểu gửi đến cơ sở khảo nghiệm là 3 kg hạt đã cán tách xơ/giống. Đối với giống lai nếu cần thiết cơ sở khảo nghiệm yêu cầu gửi thêm mỗi dòng/giống bố mẹ là 2 kg hạt đã cán tách xơ.

3.1.1.2. Mẫu hạt giống gửi khảo nghiệm không được xử lý bằng bất kỳ hình thức nào. Trừ khi cơ sở khảo nghiệm cho phép hoặc yêu cầu. Trường hợp có xử lý, phải cung cấp đầy đủ thông tin về quá trình xử lý cho cơ sở khảo nghiệm.

3.1.1.3. Thời gian gửi giống: Theo quy định của cơ sở khảo nghiệm.

3.1.2. Giống tương tự

3.1.2.1. Trong Tờ khai kỹ thuật khảo nghiệm (Phụ lục B), tác giả đề xuất các giống tương tự và ghi rõ những tính trạng khác biệt giữa chúng với giống khảo nghiệm. Cơ sở khảo nghiệm xem xét đề xuất của tác giả và quyết định các giống được chọn làm giống tương tự.

3.1.2.2. Giống tương tự được lấy từ bộ mẫu chuẩn của cơ sở khảo nghiệm. Trường hợp cần thiết cơ sở khảo nghiệm có thể yêu cầu tác giả cung cấp giống tương tự và tác giả phải chịu trách nhiệm về chất lượng giống cung cấp. Số lượng và chất lượng cây giống tương tự như quy định ở Mục 3.1.1.

3.2. Phân nhóm giống khảo nghiệm

Các giống khảo nghiệm được phân nhóm theo loài phụ Gossypium hirsutum L. (bông Luồi); Gossypium barbadense L. (bông Hải đảo) và Gossypium arboreum L. (bông cỏ châu Á), các dòng bố mẹ và các giống lai; bao gồm các tính trạng sau:

(a) Hoa: Màu cánh hoa (Tính trạng 1)

(b) Lá: Hình dạng (Tính trạng 11)

(c) Lá: Tuyến mật (Tính trạng 14)

(d) Quả: Hình dạng cắt dọc (Tính trạng 20)

(e) Quả: Thời gian nở quả (Từ gieo đến 50% số cây có quả đầu tiên nở trên cành quả thứ nhất, tính trạng 27)

(f) Xơ: Chiều dài (Tính trạng 34)

3.3. Phương pháp bố trí thí nghiệm

3.3.1. Thời gian khảo nghiệm

Tối thiểu 2 vụ có điều kiện tương tự.

3.3.2. Điểm khảo nghiệm

Bố trí tại 1 điểm, nếu có tính trạng không thể đánh giá được thì có thể bố trí thêm 1 điểm bổ sung.

3.3.3. Bố trí thí nghiệm

- Thí nghiệm được bố trí 2 lần nhắc, mỗi lần nhắc lại trồng 100 cây thành 4 hàng, hàng cách hàng 1,2m, cây cách cây 0,5m.

Mỗi giống tương tự trồng tối thiểu 50 cây, mỗi lần nhắc lại trồng 2 hàng; khoảng cách và mật độ tương tự như với giống khảo nghiệm.

3.3.4. Các biện pháp kỹ thuật khác

Các biện pháp kỹ thuật khác áp dụng theo QCVN 01- 84:2012/BNNPTNT, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khảo nghiệm giá trị canh tác và giá trị sử dụng giống bông.

3.4. Phương pháp đánh giá

- Các đánh giá trên cây riêng biệt phải được tiến hành trên 20 cây ngẫu nhiên hoặc các bộ phận của 20 cây đó, các đánh giá khác được tiến hành trên tất cả các cây của ô thí nghiệm (đối với một lần nhắc).

- Phương pháp chi tiết đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định áp dụng theo hướng dẫn chung về khảo nghiệm DUS của UPOV (TG/1/3; TGP/8; TGP/9; TGP/10; TGP/11).

3.4.1. Đánh giá tính khác biệt

Tính khác biệt được xác định bởi sự khác nhau của từng tính trạng đặc trưng giữa giống khảo nghiệm và giống tương tự.

- Giống lai ba, lai kép: Sự khác biệt giữa giống khảo nghiệm và giống đối chứng được đánh giá bằng phương pháp phân tích “Tính khác biệt kết hợp qua các năm” (COYD).

- Tính trạng đánh giá theo phương pháp VG: Giống khảo nghiệm và giống tương tự được coi là khác biệt, nếu ở tính trạng cụ thể chúng biểu hiện ở 2 trạng thái khác nhau một cách rõ ràng và chắc chắn, dựa vào giá trị khoảng cách tối thiểu quy định tại Bảng 1.

- Tính trạng đánh giá theo phương pháp VS và MS: Sự khác biệt có ý nghĩa giữa giống khảo nghiệm và giống tương tự dựa trên giá trị LSD ở mức tin cậy tối thiểu 95%.

- Tính trạng đánh giá theo phương pháp MG: Tùy từng trường hợp cụ thể sẽ được xử lý như tính trạng đánh giá theo phương pháp VG hoặc tính trạng đánh giá theo phương pháp VS và MS.

3.4.2. Đánh giá tính đồng nhất

- Phương pháp chủ yếu đánh giá tính đồng nhất của giống khảo nghiệm là căn cứ vào tỷ lệ cây khác dạng trên tổng số cây trên ô thí nghiệm.

- Giống thuần, dòng bố mẹ, giống lai đơn: Áp dụng quần thể chuẩn với tỷ lệ cây khác dạng tối đa là 1% ở mức tin cậy tối thiểu 95%, nếu tổng số cây được đánh giá là 200 thì số cây khác dạng tối đa cho phép là 4 cây.

- Giống lai ba, lai kép: Áp dụng phương pháp đánh giá tính đồng nhất kết hợp qua các năm (COYU).

3.5.3. Đánh giá tính ổn định

Tính ổn định được đánh giá thông qua tính đồng nhất, một giống được coi là ổn định khi chúng đồng nhất qua các vụ đánh giá.

Trong trường hợp cần thiết, có thể tiếp hành khảo nghiệm tính ổn định bằng việc trồng thế hệ tiếp theo hoặc trồng cây mới, giống có tính ổn định khi những biểu hiện của các tính trạng ở chu kỳ sinh trưởng sau tương tự những biểu hiện của các tính trạng ở chu kỳ sinh trưởng trước đó.

IV. QUY ĐỊNH VỀ QUẢN LÝ

4.1. Khảo nghiệm DUS để bảo hộ quyền tác giả đối với giống bông mới được thực hiện theo quy định tại Luật Sở hữu trí tuệ và Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật.

4.2. Khảo nghiệm DUS để công nhận giống bông được thực hiện theo quy định tại Pháp lệnh giống cây trồng ngày 24 tháng 3 năm 2004 và Quyết định số 95/2007/QĐ-BNN ngày 27 tháng 11 năm 2007 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về công nhận giống cây trồng nông nghiệp mới.

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

5.1. Cục Trồng trọt hướng dẫn và kiểm tra thực hiện Quy chuẩn này. Căn cứ vào yêu cầu quản lý khảo nghiệm DUS giống bông, Cục Trồng trọt kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung Quy chuẩn này.

5.2. Trong trường hợp các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, hướng dẫn quy định tại Quy chuẩn này có sự thay đổi, bổ sung hoặc được thay thế thì thực hiện theo quy định tại văn bản mới.

 

PHỤ LỤC A

GIẢI THÍCH, MINH HỌA VÀ HƯỚNG DẪN THEO DÕI MỘT SỐ TÍNH TRẠNG

1. Tính trạng 2 - Hoa: mức độ đốm ở cánh hoa

2. Tính trạng 6 - Cây: Kiểu mọc hoa

3. Tính trạng 9, và tính trạng 10

Quan sát ở giai đoạn hoa nở

4. Tính trạng 11 - Lá: Hình dạng

4. Tính trạng 17 - Lá bắc: răng cưa

Quan sát ở giai đoạn quả xanh

5. Tính trạng 18 và Tính trạng 19

Quan sát ở giai đoạn quả thành thục

6. Tính trạng 20 - Quả: hình dạng cắt dọc

7. Tính trạng 23 - Quả: Mức độ nhô lên của đỉnh

8. Tính trạng 24 - Cây: Dạng cây

Quan sát ở giai đoạn khi có 50% số cây trên ô thí nghiệm có quả đầu tiên nở

9. Tính trạng 24, tính trạng 26 và tính trạng 27:

Quan sát ở giai đoạn khi có 50% số cây trên ô thí nghiệm có quả đầu tiên nở.

10. Tính trạng 33 - Quả: tỷ lệ xơ

Quan sát ở giai đoạn quả nở hoàn toàn

 

PHỤ LỤC B

TỜ KHAI KỸ THUẬT KHẢO NGHIỆM DUS GIỐNG BÔNG

1. Loài              Gossypium hirsutum L.

Gossypium barbadense L.

Giống lai giữa 2 loài trên

2. Tên giống

3. Tổ chức, cá nhân đăng ký khảo nghiệm

Tên:

Địa chỉ:

Điện thoại / FAX / E.mail:

4. Họ và tên, địa chỉ tác giả giống

1.

2.

5. Nguồn gốc giống, phương pháp chọn tạo

5.1. Vật liệu

Tên giống bố mẹ:

Nguồn gốc vật liệu:

5.2. Phương pháp chọn tạo

Lai hữu tính (bố, mẹ):

Xử lí đột biến:

Phương pháp khác:

5.3. Thời gian và địa điểm chọn tạo

5.4. Phương pháp duy trì và nhân giống

6. Giống đã được bảo hộ hoặc công nhận ở nước ngoài

Nước                                                    ngày     tháng     năm

Nước                                                    ngày     tháng     năm

7. Các tính trạng đặc trưng của giống

Bảng 2 - Một số tính trạng đặc trưng của giống

TT

Tính trạng

Trạng thái biểu hiện

Điểm

(*)

7.1

Hoa: Màu cánh hoa

tính trạng 1)

Trắng ngà (kem)

1

 

Vàng

2

 

Tím đỏ

3

 

7.2

Hoa: mầu sắc phấn hoa

(Tính trạng 3)

Trắng ngà

1

 

Vàng

2

 

Vàng đậm

3

 

7.3

Lá: hình dạng

(Tính trạng 11)

Xẻ thùy nông

1

 

Xẻ thùy trung bình

2

 

Xẻ thùy sâu

3

 

Không xẻ thùy

4

 

7.4

Lá: tuyến mật (Tính trạng 14)

Không có

1

 

2

 

7.5

Quả: hình dạng cắt dọc

(Tính trạng 20)

Tròn

1

 

Elip

2

 

Hình trứng

3

 

Hình nón

4

 

7.6

Quả: thời gian quả mở

(Từ gieo đến 50% số cây có quả đầu tiên nở trên cành quả thứ nhất)

(Tính trạng 27)

Rất sớm

1

 

Sớm

3

 

Trung bình

5

 

Muộn

7

 

Rất muộn

9

 

7.7

Xơ: Chiều dài

(Tính trạng 34)

Rất ngắn

1

 

Ngắn

3

 

Trung bình

5

 

Dài

7

 

Rất dài

9

 

Chú thích: (*): Đánh dấu (+) hoặc điền số liệu cụ thể vào ô trống tương ứng cho phù hợp với trạng thái biểu hiện

8. Các giống tương tự và sự khác biệt so với giống khảo nghiệm

Bảng 3 - Sự khác biệt giữa giống tương tự và giống khảo nghiệm

Tên giống tương tự

Những tính trạng khác biệt

Trạng thái biểu hiện

Giống tương tự

Giống khảo nghiệm

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

9. Các thông tin bổ sung giúp phân biệt giống

9.1. Khả năng chống chịu sâu bệnh

9.2. Điều kiện canh tác

9.3. Thông tin khác

 

 

Ngày      tháng      năm
(Ký tên, đóng dấu)

 

QCVN 01 -124:2013/BNNPTNT

QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ KHẢO NGHIỆM TÍNH KHÁC BIỆT, TÍNH ĐỒNG NHẤT VÀ TÍNH ỔN ĐỊNH CỦA GIỐNG CHÈ
National Technical Regulation on Testing for Distinctness, Uniformity and Stability of Tea Varieties

Lời nói đầu

QCVN 01-124:2013/BNNPTNT được chuyển đổi từ 10TCN 744: 2006 theo quy định tại khoản 1 Điều 69 của Luật tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật và điểm a khoản 1 Điều 7 Nghị định số 127/2007/NĐ-CP ngày 1/8/2007 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật.

QCVN 01-124:2013/BNNPTNT được xây dựng dựa trên cơ sở TG/238/1 (Guidelines for the Conduct of Tests for Distinctness, Uniformity and Stability in Tea Varieties) ngày 09 tháng 4 năm 2008 của Hiệp hội quốc tế bảo hộ giống cây trồng mới (UPOV).

QCVN 01-124:2013/BNNPTNT do Trung tâm Khảo kiểm nghiệm giống, sản phẩm cây trồng Quốc gia - Cục Trồng trọt biên soạn, Vụ Khoa học Công nghệ và môi trường trình duyệt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành tại Thông tư số 33/2013/TT-BNNPTNT ngày 21 tháng 6 năm 2013.

 

QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ KHẢO NGHIỆM TÍNH KHÁC BIỆT, TÍNH ĐỒNG NHẤT VÀ TÍNH ỔN ĐỊNH CỦA GIỐNG CHÈ

National Technical Regulation on Testing for Distinctness, Uniformity and Stability of Tea Varieties

I. QUY ĐỊNH CHUNG

1.1. Phạm vi điều chỉnh

Quy chuẩn này quy định các tính trạng đặc trưng, phương pháp đánh giá và yêu cầu quản lý khảo nghiệm tính khác biệt, tính đồng nhất và tính ổn định (khảo nghiệm DUS) của các giống chè mới thuộc loài Camellia sinensis (L.) O. Kuntze.

1.2. Đối tượng áp dụng

Quy chuẩn này áp dụng cho các tổ chức, cá nhân có hoạt động liên quan đến khảo nghiệm DUS giống chè mới.

1.3. Giải thích từ ngữ và các từ viết tắt

1.3.1. Giải thích từ ngữ

Trong Quy chuẩn này các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

1.3.1.1. Giống khảo nghiệm: Là giống mới được đăng ký khảo nghiệm.

1.3.1.2. Giống tương tự: Là giống cùng nhóm với giống khảo nghiệm, có nhiều tính trạng tương tự với giống khảo nghiệm.

1.3.1.3. Giống điển hình: Là giống được sử dụng làm chuẩn đối với một trạng thái biểu hiện cụ thể của một tính trạng đặc trưng.

1.3.1.4. Mẫu chuẩn: Là mẫu giống có các tính trạng đặc trưng phù hợp với bản mô tả giống, được cơ quan chuyên môn có thẩm quyền công nhận.

1.3.1.5. Tính trạng đặc trưng: Là tính trạng được di truyền ổn định, ít bị biến đổi bởi tác động của ngoại cảnh, có thể nhận biết và mô tả được một cách chính xác.

1.3.1.6. Cây khác dạng: Là cây khác biệt rõ ràng với giống khảo nghiệm ở một hoặc nhiều tính trạng đặc trưng được sử dụng trong khảo nghiệm DUS.

1.3.2. Các từ viết tắt

1.3.2.1. UPOV: International Union for the protection of new varieties of plants (Hiệp hội quốc tế bảo hộ giống cây trồng mới)

1.3.2.2. DUS: Distinctness, Uniformity, Stability (Tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định)

1.3.2.3. QL: Qualitative characteristic (Tính trạng chất lượng)

1.3.2.4. PQ: Pseudo-Qualitative characteristic (Tính trạng giả chất lượng)

1.3.2.5. QN: Quantitative characteristic (Tính trạng số lượng)

1.3.2.6. MG: Single measurement of a group of plants or parts of plants (Đo đếm một nhóm cây hoặc một bộ phận của một nhóm cây).

1.3.2.7. MS: Measurement of a number of individual plants or parts of plants (Đo đếm từng cây hoặc từng bộ phận của các cây mẫu)

1.3.2.8. VG: Visual assessment by a single observation of a group of plants or parts of plants (Quan sát một nhóm cây hoặc một bộ phận của một nhóm cây)

1.3.2.9. VS: Visual assessment by observation of individual plants or parts of plants (Quan sát từng cây hoặc từng bộ phận của các cây mẫu).

1.4. Tài liệu viện dẫn

1.4.1. TG/1/3 General Introduction to the Examination of Distinctness, Uniformity and Stability and the Development of Harmonized Descriptions of New Varieties of Plants (Hướng dẫn chung về đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định và hài hòa hóa trong mô tả giống cây trồng mới).

1.4.2. TGP/8: Trail design and techiques used in the examination of Distinctness, Uniformity and Stability (Phương pháp bố trí thí nghiệm và các biện pháp kỹ thuật được sử dụng để đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất và tính ổn định).

1.4.3. TGP/9/1 Examining Distinctness (Đánh giá tính khác biệt).

1.4.4. TGP/10/1 Examining Uniformity (Đánh giá tính đồng nhất).

1.4.5. TGP/11/1 Examining Stability (Đánh giá tính ổn định).

II. QUY ĐỊNH VỀ KỸ THUẬT

Các tính trạng đặc trưng để đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất và tính ổn định của giống chè được qui định tại Bảng 1. Trạng thái biểu hiện của tính trạng được mã hóa bằng điểm.

Bảng 1- Các tính trạng đặc trưng của giống chè

TT

Tính trạng

Trạng thái biểu hiện

Giống điển hình

Mã số

1.

(*)(+)

QN

VG

Cây: sức sinh trưởng

Plant: vigor

Yếu - weak

Olong thanh tâm

3

Trung bình - medium

Đại Bạch Trà

5

Khỏe - strong

LDP2

7

2.

(*)(+)

QN

VG

Cây: dạng cây

Plant: type

Bụi - shrub

Saemidori

1

Bán gỗ - semi-arbor

Trung du

3

Gỗ - arbor

San Suối Giàng

5

3.

(*)(+)

QN

VG

Cây: tập tính sinh trưởng

Plant: growth habit

Thẳng đứng - upright

-

1

Nửa đứng - semi upright

-

3

Trải rộng- spreading

-

5

4.

QN

VG

Cây: mật độ cành

Plant: density of branches

Thưa - sparse

-

3

Trung bình - medium

-

5

Dầy- dense

-

7

5.

(+)

QL

VG

Cành: zic-zac

Baranch: zigzagging

Không có - absent

-

1

Có - present

-

9

6.

(*)(+)

(a)

QN

MS

Búp: thời gian nảy chồi giai đoạn “một tôm một lá”

Young shoot: time beginning of “one and a bud” stage

Sớm - early

-

3

Trung bình - medium

-

5

Muộn - late

-

7

7.

(+)

(a)

PQ

VG

Búp: màu lá thứ hai ở giai đoạn “một tôm hai lá”

Young shoot: color of second leaf at “two and a bud” stage

Trắng nhạt - whitish

-

1

Xanh vàng - yellow green

Chất Tiền

2

Xanh nhạt - light green

-

3

Xanh - medium green

-

4

Xanh tía - purple green

Kim Tuyên

5

8

(*)(a)

QL

VG

Búp: lông trên tôm

Young shoot: pubescence of bud

Không có - absent

Trung du hỗn hợp

1

Có - present

Phúc Vân Tiên

9

9.

(a)

QN

VG

Búp: mật độ lông trên tôm

Young shoot:density pubescence of bud

Thưa - sparse

-

3

Trung bình - medium

Tiền phong

5

Dày - dense

Phúc Vân Tiên

7

10.

(a)

QL

VG

Búp: sắc tố antoxian ở gốc cuống

Youngshoot: anthocyanin coloration at base of petiole

Không có - absent

-

1

Có - present

-

9

11.

(*)

(a)

QN

VG/MS

Búp: chiều dài “một tôm ba lá”

Young shoot: length of “three and a bud”

Ngắn - short

-

3

Trung bình - medium

-

5

Dài - long

-

7

12.

(*)(+)

(b)

QN

VG

Phiến lá: thế

Leaf blade: attitude

Hướng lên- upwards

-

1

Hướng ra ngoài- outwards

-

3

Hướng xuống - downwards

-

5

13.

(*)

(b)

QN

VG/MS

Phiến lá: chiều dài

Leaf blade: length

Ngắn - short

-

3

Trung bình - medium

-

5

Dài - long

-

7

14.

(*)

(b)

QN

VG/MS

Phiến lá: chiều rộng

Leaf blade: width

Hẹp - narrow

-

3

Trung bình - medium

-

5

Rộng - broad

-

7

15

(+)

(b)

QN

VG

Phiến lá: hình dạng

Leaf blade: shape

Elip rất hẹp - very narrow elliptic

-

1

Elip hẹp - narrow elliptic

-

2

Elip - medium elliptic

Olong thanh tâm

3

Elip rộng - broad elliptic

-

4

16.

(+)

(b)

QN

VG

Phiến lá: mức độ xanh

Leaf blade: intensity of green color

Nhạt - light

-

3

Trung bình - medium

Chất Tiền

5

Đậm - dark

Nậm Ngặt

7

17.

(+)

(b)

PQ

VG

Phiến lá: hình dạng vết cắt ngang

Leaf blade: shape in cross section

Lõm - folded upwards

-

1

Phẳng - flat

-

2

Lồi - recurved

 

3

18.

(b)

QN

VG

Phiến lá: kết cấu bề mặt phía trên

Leaf blade: texture of upper surface

Nhẵn hoặc nhăn ít - smooth or weakly rugose

Kim Tuyên

1

Nhăn vừa - moderately rugose

Nhăn nhiều - strongly rugose

Keo Am Tích

Trung du hỗn hợp

2

3

19.

(+)

(b)

PQ

VG

Phiến lá: hình dạng chóp lá

Leaf blade: shape of apex

Tù - obtuse

-

1

Nhọn - acute

Kim Tuyên

2

Nhọn mũi - acuminate

Phúc Vân Tiên

3

20.

(+)

(b)

QN

VG

Phiến lá: mức độ lượn sóng của mép lá

Leaf blade: undulation of margin

Không có hoặc ít - absent or weak

Đại Bạch Trà

1

Trung bình - medium

Bát Tiên

2

Nhiều - strong

PH11

3

21.

(+)(b)

QN

VG

Phiến lá: mức độ khía răng cưa của mép lá

Leaf blade: serration of margin

Nông - weak

Nậm ngặt

3

Trung bình - medium

Chất Tiền

5

Sâu - strong

PH12

7

22.

(+)

(b)

PQ

VG

Phiến lá: hình dạng phần gốc lá

Leaf blade: shape of base

Nhọn - acute

-

1

Tù - obtuse

-

2

Nón cụt - truncate

-

3

23.

(+)

QN

MG

Hoa: thời gian hoa nở hoàn toàn

Flower: time of full flowering

Sớm - early

-

3

Trung bình - medium

-

5

Muộn - late

-

7

24.

QN

MG

Hoa: tổng số hoa trên cây

Flower: total number of flower heads per plant

Ít - few

-

3

Trung bình - medium

-

5

Nhiều - many

-

7

25.

(c)

QN

VG/MS

Hoa: chiều dài cuống

Flower: length of pedicel

Ngắn - short

-

3

Trung bình - medium

-

5

Dài - long

-

7

26.

(*)(c)

QL

VG

Hoa: lông mặt ngoài đài hoa

Flower: pubescence on outer side of sepal

Không có - absent

-

1

Có - present

-

9

27.

(*)(c)

QL

VG

Hoa: sắc tố antoxian mặt ngoài đài hoa

Flower: anthocyanin coloration on outer side of sepal

Không có - absent

-

1

Có - present

-

9

28.

(*) (c)

QN

VG/MS

Hoa: đường kính

Flower: diameter

Nhỏ - small

-

3

Trung bình - medium

-

5

To - large

-

7

29.

(+)(c)

PQ

VG

Hoa: màu cánh hoa trong

Flower: color of inner petals

Hơi xanh - greenish

-

1

Trắng - white

-

2

Hồng - pink

-

3

30.

(*)(c)

QL

VG

Hoa: lông trên bầu nhụy

Flower: pubescence of ovary

Không có - absent

-

1

Có - present

-

9

31.

(c)

QN

VG

Hoa: mật độ lông của bầu nhụy

Flower: density of pubescence of ovary

Thưa - sparse

-

3

Trung bình - medium

-

5

Dày - dense

-

7

32.

(c)

QN

VG

Hoa: chiều dài vòi nhụy

Flower: length of style

Ngắn - short

-

3

Trung bình - medium

-

5

Dài - long

-

7

33.

(+)(c)

QN

VG

Hoa: vị trí phân chia vòi nhụy

Flower: position of style splitting

Thấp - low

-

3

Trung bình - medium

-

5

Cao - high

-

7

34.

(*)(+)

(c)

QN

VG

Hoa: vị trí đầu nhụy liên quan tới nhị hoa

Flower: position of stigma relative to stamens

Dưới - below

-

1

Ngang bằng - same level

-

3

Ở trên - above

-

5

35.

(+)

QN

MG

Khả năng lên men

Fermentation ability

Yếu - weak

-

3

Trung bình - medium

-

5

Mạnh - strong

-

7

36.

(+)

QN

MG

Hàm lượng cafein

Caffeine content

Không có hoặc rất thấp - absent or very low

-

1

Thấp - low

-

2

Trung bình - medium

-

3

Cao - high

-

4

Rất cao - very high

-

5

CHÚ THÍCH:

(*) Tính trạng được sử dụng cho tất cả các giống trong mỗi vụ khảo nghiệm và luôn có trong bản mô tả giống, trừ khi trạng thái biểu hiện của tính trạng trước đó hoặc điều kiện môi trường làm cho nó không biểu hiện được.

(+) Tính trạng được giải thích, minh họa và hướng dẫn theo dõi tại Phụ lục A

(a) Quan sát trên các búp chè mọc ra đầu tiên trong năm

(b) Quan sát trên phiến lá phát triển đầy đủ ở mùa hè hoặc mùa thu vào giữa thời kỳ mật độ búp chè phát triển nhất

(c) Quan sát trên hoa phát triển đầy đủ ở giai đoạn nở hoa

III. PHƯƠNG PHÁP KHẢO NGHIỆM

3.1. Yêu cầu vật liệu khảo nghiệm

3.1.1. Giống khảo nghiệm

3.1.1.1. Số lượng giống tối thiểu gửi đến cơ sở khảo nghiệm là 100 hom hoặc 60 cây con. Tùy giống chè mà tiêu chuẩn hom giống và cây con khác nhau; hom bánh tẻ có mầm ngủ và lá mẹ có chiều dài từ 3,5cm đến 6cm, đường kính từ 2,5cm đến 6mm; cây con đủ tiêu chuẩn xuất vườn là 8 tháng tuổi, cao từ 20cm đến 25 cm, số lá từ 6 đến 8 lá thật, thân hóa nâu trên 50%.

3.1.1.2. Giống gửi khảo nghiệm phải đảm bảo chất lượng tốt, cây con hoặc hom giống không giập nát và không nhiễm các loại sâu bệnh nguy hại.

3.1.1.3. Mẫu giống gửi khảo nghiệm không được xử lý bằng bất kỳ hình thức nào trừ khi cơ sở khảo nghiệm cho phép hoặc yêu cầu.

3.1.1.4. Thời gian gửi giống: Theo yêu cầu của cơ sở khảo nghiệm.

3.1.2. Giống tương tự

3.1.2.1. Trong Tờ khai kỹ thuật khảo nghiệm (Phụ lục C), tác giả đề xuất các giống tương tự và ghi rõ những tính trạng khác biệt giữa chúng với giống khảo nghiệm. Cơ sở khảo nghiệm xem xét đề xuất của tác giả và quyết định các giống được chọn làm giống tương tự.

3.1.2.2. Giống tương tự được lấy từ bộ mẫu chuẩn của cơ sở khảo nghiệm. Trường hợp cần thiết cơ sở khảo nghiệm có thể yêu cầu tác giả cung cấp giống tương tự và tác giả phải chịu trách nhiệm về chất lượng giống cung cấp. Số lượng và chất lượng giống tương tự như quy định ở Mục 3.1.1.

3.2. Phân nhóm giống khảo nghiệm

Các giống khảo nghiệm được phân nhóm dựa theo các tính trạng sau:

(1) Cây: dạng cây (Tính trạng 2)

(2) Cây: tập tính sinh trưởng (Tính trạng 3)

(3) Búp: màu lá thứ hai ở giai đoạn “một tôm hai lá” (Tính trạng 7)

(4) Phiến lá: chiều dài (Tính trạng 13)

(5) Hoa: tổng số hoa trên cây (Tính trạng 24)

(6) Hoa: đường kính (Tính trạng 28)

3.3. Phương pháp bố trí thí nghiệm

3.3.1. Thời gian khảo nghiệm

Khảo nghiệm được tiến hành trong một chu kỳ sinh trưởng vào năm thứ ba sau khi trồng (thời kỳ kiến thiết cơ bản).

3.3.2. Điểm khảo nghiệm

Bố trí tại một điểm, nếu có tính trạng không thể đánh giá được thì bố trí thêm 1 điểm bổ sung.

3.3.3. Bố trí thí nghiệm

Thí nghiệm được bố trí tối thiểu 2 lần nhắc lại, mỗi lần nhắc trồng 24 cây. Trồng ba hàng, khoảng cách hàng cách hàng 1,5m, cây cách cây 0,3m.

3.3.4. Các biện pháp kỹ thuật khác (Phụ lục B)

3.4. Phương pháp đánh giá

Các tính trạng đánh giá trên các cây riêng biệt, được tiến hành trên 10 cây ngẫu nhiên hoặc các bộ phận của 10 cây mẫu đỏ (một lần nhắc). Các tính trạng khác được tiến hành trên tất cả các cây của ô thí nghiệm.

Phương pháp chi tiết đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định áp dụng theo hướng dẫn chung về khảo nghiệm DUS của UPOV (TG/1/3; TGP/8; TGP/9; TGP/10; TGP/11).

3.4.1. Đánh giá tính khác biệt

- Tính khác biệt được xác định bởi sự khác nhau của từng tính trạng đặc trưng giữa giống khảo nghiệm và giống tương tự.

- Tính trạng đánh giá theo phương pháp VG: Giống khảo nghiệm và giống tương tự được coi là khác biệt, nếu ở tính trạng cụ thể chúng biểu hiện ở 2 trạng thái khác nhau một cách rõ ràng và chắc chắn, dựa vào giá trị khoảng cách tối thiểu quy định tại Bảng 1.

- Tính trạng đánh giá theo phương pháp VS và MS: Sự khác biệt có ý nghĩa giữa giống khảo nghiệm và giống tương tự dựa trên giá trị LSD ở mức tin cậy tối thiểu 95%.

- Tính trạng đánh giá theo phương pháp MG: Tùy từng trường hợp cụ thể sẽ được xử lý như tính trạng đánh giá theo phương pháp VG hoặc tính trạng đánh giá theo phương pháp VS và MS.

3.4.2. Đánh giá tính đồng nhất

Phương pháp chủ yếu đánh giá tính đồng nhất của giống khảo nghiệm là căn cứ vào tỷ tệ cây khác dạng trên tổng số cây trên ô thí nghiệm.

Áp dụng quần thể chuẩn với tỷ lệ cây khác dạng tối đa là 1% ở mức tin cậy tối thiểu 95%. Nếu số cây quan sát là 48 (cả 2 lần nhắc), số cây khác dạng tối đa cho phép là 2.

3.4.3. Đánh giá tính ổn định

Tính ổn định được đánh giá thông qua tính đồng nhất, một giống được coi là ổn định khi chúng đồng nhất qua các vụ khảo nghiệm.

Trong trường hợp cần thiết, có thể tiến hành khảo nghiệm tính ổn định bằng việc trồng thể hệ tiếp theo hoặc trồng cây mới, giống có tính ổn định khi những biểu hiện của các tính trạng ở thế hệ sau tương tự những biểu hiện của các tính trạng ở chu kỳ sinh trưởng trước đó.

IV. QUY ĐỊNH VỀ QUẢN LÝ

4.1. Khảo nghiệm DUS để bảo hộ quyền tác giả đối với giống chè mới được thực hiện theo quy định tại Luật Sở hữu trí tuệ và Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật

4.2. Khảo nghiệm DUS để công nhận giống chè mới được thực hiện theo quy định tại Pháp lệnh giống cây trồng ngày 24 tháng 3 năm 2004 và Quyết định số 95/2007/QĐ-BNN ngày 27 tháng 11 năm 2007 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về công nhận giống cây trồng nông nghiệp mới.

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

5.1. Cục Trồng trọt hướng dẫn và kiểm tra thực hiện Quy chuẩn này. Căn cứ vào yêu cầu quản lý khảo nghiệm DUS giống chè, Cục Trồng trọt kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung Quy chuẩn này.

5.2. Trong trường hợp các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, hướng dẫn quy định tại Quy chuẩn này có sự thay đổi, bổ sung hoặc được thay thế thì thực hiện theo quy định tại văn bản mới.

 

PHỤ LỤC A

GIẢI THÍCH, MINH HỌA VÀ HƯỚNG DẪN THEO DÕI MỘT SỐ TÍNH TRẠNG

Các quan sát trên búp, trên phiến lá, trên hoa nên tiến hành ở giai đoạn cây chè tuổi 3

Búp:

Hoa:

1. Tính trạng 1 - Cây: sức sinh trưởng

Nên đánh giá ở giai đoạn sinh trưởng sinh dưỡng.

Quan sát khi chè đang trong giai đoạn sinh trưởng mạnh ở tuổi 3, từ tháng 5 đến tháng 8

2. Tính trạng 2 - Cây: kiểu cây

Quan sát khi cây chè trong thời kỳ Kiến thiết cơ bản tuổi 3

3. Tính trạng 3 - Cây: tập tính sinh trưởng

Quan sát khi cây chè trong thời kỳ Kiến thiết cơ bản ở tuổi 3

4. Tính trạng 5 - Cành: zic-zac

Quan sát ở giai đoạn cây chè sinh trưởng phát triển mạnh tháng 5 đến tháng 8 khi cây chè ở tuổi 3

5. Tính trạng 6 - Búp: Thời gian nảy chồi của giai đoạn “một tôm một lá”

Thời gian khi có 30% số cây có búp ở giai đoạn “một tôm và một lá” .

Trên mỗi cây quan sát đánh dấu 5 búp, theo dõi thời gian từ khi nẩy chồi đến khi 1 tôm 1 lá hoàn chỉnh.

6. Tính trạng 7 - Búp: mầu lá thứ hai ở giai đoạn “một tôm hai lá”

7. Tính trạng 12 - Phiến lá: thế

8. Tính trạng 15 - Phiến lá: hình dạng

9. Tính trạng 16 - Phiến lá: mức độ xanh

Quan sát trên lá thứ 5 và lá thứ 6

10. Tính trạng 17 - Phiến lá: hình dạng vết cắt ngang

11. Tính trạng 19 - Phiến lá: hình dạng chóp lá

12. Tính trạng 20 - Phiến lá: mức độ lượn sóng của mép lá

13. Tính trạng 21 - Phiến lá: mức độ khía răng cưa của mép lá

14. Tính trạng 22 - Phiến lá: hình dạng phần gốc lá

15. Tính trạng 23 - Hoa: thời gian hoa nở hoàn toàn

Thời gian hoa nở hoàn toàn được tính từ khi bắt đầu hình thành mầm hoa đến khi có 50% số hoa nở.

16. Tính trạng 29 - Hoa: màu mặt trong cánh hoa.

17. Tính trạng 33 - Hoa: vị trí phân chia vòi nhụy.

18. Tính trạng 34 - Hoa: vị trí đầu nhụy liên quan tới nhị hoa.

19. Tính trạng 35 - Khả năng lên men trên búp “một tôm hai lá”

Xác định hoạt tính men polyphenoloxydaza theo phương pháp U.V.Margna 1964.

20. Tính trạng 36 - Hàm lượng cafein trên búp “một tôm hai lá”

Xác định cafein tổng số theo phương pháp Bectrand

Không có hoặc rất thấp

≤ 0,5%

Thấp

0,6-2,0%

Trung bình

2,1-3,5%

Cao

3,6-5,0%

Rất cao

>5,0%

 

PHỤ LỤC B

HƯỚNG DẪN KỸ THUẬT TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CÂY CHÈ

1. Chuẩn bị cây giống khảo nghiệm

+ Tiêu chuẩn hom giống theo tiêu chuẩn hiện hành

+ Tiêu chuẩn cây con theo tiêu chuẩn hiện hành

+ Bầu chè trước khi trồng được tách bỏ túi PE giữ nguyên phần đất trong bầu đặt xuống hốc lấp một lớp đất tơi xốp lên trên.

2. Yêu cầu về đất

Đất làm thí nghiệm phải đại diện cho vùng sinh thái khảo nghiệm, có độ phì đồng đều. Cầy bừa kỹ, sạch cỏ dại, gốc cây, sỏi đá, được san ủi bằng phẳng và thích hợp cho cây chè sinh trưởng phát triển.

3. Bón phân

Bón lót toàn bộ 20 tấn đến 30 tấn phân hữu cơ/ha, lân supe: 500kg đến 600 kg/ha trước khi trồng cây con.

- Bón thúc khi chè tuổi 1:

+ Lượng phân bón cho 1 ha: 40kgN + 30kgP2O5 +30kg K2O.

+ Thời gian bón: chia làm hai lần trong năm (tháng 2-3 và tháng 6-7)

+ Cách bón: trộn đều phân bón N:P:K; bón cách gốc từ 25cm đến 30 cm, bón sâu từ 6cm đến 7cm, lấp kín.

- Khi chè tuổi 2:

+ Lượng bón cho 1 ha là 60 kg N + 30kg P2O5 + 40kg K2O

+ Thời gian bón và cách bón như chè tuổi 1

- Khi chè tuổi 3:

+ Lượng bón cho 1 ha là 80kg N + 40kg P2O5 + 60kg K2O

+ Thời gian bón và cách bón như chè tuổi 1 (bón cách gốc từ 35cm đến 40 cm)

4. Phòng trừ cỏ dại

Phủ rác, cây phân xanh lên gốc chè để hạn chế cỏ dại. Với chè tuổi 1 phải dùng tay nhổ cỏ ở gốc chè và được xới phá váng sau khi trời mưa to.

Thời vụ làm cỏ: Vụ xuân làm cỏ vào tháng 1-2; vụ thu làm cỏ vào tháng 8-9. Đối với chè tuổi 2-3 hàng năm tiến hành xới gốc từ 2 đến 3 lần, rộng 30cm đến 40 cm về hai bên hàng.

5. Phòng trừ sâu bệnh

Cần kiểm tra và phát hiện sớm để phòng trừ kịp thời các loài sâu, bệnh hại nguy hiểm như: rầy xanh, bọ trĩ (bọ cánh tơ), nhện đỏ, bọ xít muỗi, bệnh phồng lá chè, chấm xám, chấm nâu, đốm mắt cua...

Các thuốc được sử dụng để phòng trừ các loại sâu bệnh trên phải nằm trong danh mục thuốc được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho phép sử dụng trên chè và sử dụng thuốc theo đúng quy trình hướng dẫn.

 

PHỤ LỤC C

TỜ KHAI KỸ THUẬT KHẢO NGHIỆM DUS GIỐNG CHÈ

1. Loài: Camellia sinensis (L.) O. Kuntze.

2. Tên giống:

3. Tổ chức, cá nhân đăng ký khảo nghiệm

Tên:

Địa chỉ:

Điện thoại / FAX / E.mail:

4. Họ và tên, địa chỉ tác giả giống

1. Họ tên                                               Địa chỉ

2. Họ tên                                               Địa chỉ

3. Họ tên                                               Địa chỉ

5. Nguồn gốc giống, phương pháp chọn tạo

Nguồn gốc

Tên giống bố, mẹ:

Nguồn gốc vật liệu:

5.2. Phương pháp chọn tạo

Lai hữu tính:

Xử lí đột biến:

Phương pháp khác:

5.3. Thời gian và địa điểm chọn tạo

5.4. Phương pháp duy trì và nhân giống:

Giâm cành [    ]

Tách chồi [     ]

Phương pháp khác (mô tả chi tiết)

6. Giống đã được bảo hộ hoặc công nhận ở nước ngoài

Nước                                        ngày     tháng     năm

Nước                                        ngày     tháng     năm

7. Các tính trạng đặc trưng của giống

Bảng 2- Một số tính trạng đặc trưng của giống

Tính trạng

Trạng thái biểu hiện

Giống điển hình

Mã số

(*)

7.1 Cây: dạng cây

Plant: type

(Tính trạng 2)

Bụi - shrub

Saemidori

1

 

Bán gỗ - semi-arbor

Cin 143

3

 

Gỗ - arbor

Suối Giàng

5

 

7.2 Cây: tập tính sinh trưởng

Plant: growth habit

(Tính trạng 3)

Thẳng đứng - upright

-

1

 

Nửa đứng - semi upright

-

3

 

Trải rộng - spreading

-

5

 

7.3 Búp: màu lá thứ hai ở giai đoạn “một tôm hai lá”

Young shoot: color of second leaf at “two and a bud” stage

(Tính trạng 7)

Trắng nhạt - whitish

-

1

 

Xanh vàng - yellow green

Chắt Tiền

2

 

Xanh nhạt - light green

-

3

 

Xanh - medium green

-

4

 

Xanh tía - purple green

Kim Tuyên

5

 

7.4 Phiến lá: chiều dài

Leaf blade: length

(Tính trạng 13)

Ngắn - short

-

3

 

Trung bình - medium

-

5

 

Dài - long

-

7

 

7.5 Hoa: tổng số hoa trên cây

Flower: total number of flower heads per plant

(Tính trạng 24)

Ít - few

 

3

 

Trung bình - medium

 

5

 

Nhiều - many

 

7

 

7.6 Hoa: đường kính

Flower: diameter

(Tính trạng 28)

Nhỏ - small

-

3

 

Trung bình - medium

-

5

 

To - large

-

7

 

Chú thích: (*): Đánh dấu (+) hoặc điền số liệu cụ thể vào ô trống tương ứng cho phù hợp với trạng thái biểu hiện của giống

8. Các giống tương tự và sự khác biệt so với giống đăng ký khảo nghiệm

Bảng 3 - Sự khác biệt giữa giống tương tự và giống khảo nghiệm

Tên giống tương tự

Những tính trạng khác biệt

Trạng thái biểu hiện

Giống tương tự

Giống khảo nghiệm

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

9. Các thông tin bổ sung giúp cho việc phân biệt giống

9.1. Khả năng chống chịu sâu bệnh:

9.2. Các điều kiện đặc biệt để khảo nghiệm giống:

9.3. Thông tin khác:

 

 

Ngày      tháng      năm
(Ký tên , đóng dấu)

 

QCVN 01-125:2013/BNNPTNT

QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ KHẢO NGHIỆM TÍNH KHÁC BIỆT, TÍNH ĐỒNG NHẤT VÀ TÍNH ỔN ĐỊNH CỦA GIỐNG MÍA
National Technical Regulation on Testing for Distinctness, Uniformity and Stability of Sugarcane Varieties

Lời nói đầu

QCVN 01-125:2013/BNNPTNT được xây dựng dựa trên cơ sở TG/186/1 (Guidelines for the Conduct of Tests for Distinctness, Uniformity and Stability in Sugarcane Varieties) ngày 06 tháng 4 năm 2005 của Hiệp hội quốc tế bảo hộ giống cây trồng mới (UPOV).

QCVN 01-125:2013/BNNPTNT do Trung tâm Khảo kiểm nghiệm giống, sản phẩm cây trồng Quốc gia, Cục trồng trọt biên soạn, Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường trình duyệt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành tại Thông tư số 33/2013/TT-BNNPTNT ngày 21 tháng 6 năm 2013.

 

QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ KHẢO NGHIỆM TÍNH KHÁC BIỆT, TÍNH ĐỒNG NHẤT VÀ TÍNH ỔN ĐỊNH CỦA GIỐNG MÍA

National Technical Regulation on Testing for Distinctness, Uniformity and Stability of Sugarcane Varieties

I. QUY ĐỊNH CHUNG

1.1. Phạm vi điều chỉnh

Quy chuẩn này quy định các tính trạng đặc trưng, phương pháp đánh giá và yêu cầu quản lý khảo nghiệm tính khác biệt, tính đồng nhất và tính ổn định (khảo nghiệm DUS) của các giống mía mới thuộc loài Saccharum spp. L

1.2. Đối tượng áp dụng

Quy chuẩn này áp dụng cho mọi tổ chức, cá nhân có hoạt động liên quan đến khảo nghiệm DUS của giống mía mới.

1.3. Giải thích từ ngữ và các từ viết tắt

1.3.1. Giải thích từ ngữ

Trong Quy chuẩn này các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

1.3.1.1. Giống khảo nghiệm: Là giống mía mới được đăng ký khảo nghiệm.

1.3.1.2. Giống điển hình: Là giống được sử dụng làm chuẩn đối với một trạng thái biểu hiện cụ thể của một tính trạng đặc trưng.

1.3.1.3. Giống tương tự: Là giống cùng nhóm với giống khảo nghiệm, có nhiều tính trạng tương tự với giống khảo nghiệm.

1.3.1.4. Mẫu chuẩn: Là mẫu giống có các tính trạng đặc trưng phù hợp với bản mô tả giống, được cơ quan chuyên môn có thẩm quyền công nhận.

1.3.1.5. Tính trạng đặc trưng: Là tính trạng được di truyền ổn định, ít bị biến đổi bởi tác động của ngoại cảnh, có thể nhận biết và mô tả được một cách chính xác.

1.3.1.6. Cây khác dạng: Là cây khác biệt rõ ràng với giống khảo nghiệm ở một hoặc nhiều tính trạng đặc trưng được sử dụng trong khảo nghiệm DUS.

1.3.2. Các từ viết tắt

1.3.2.1. UPOV: International Union for the protection of new varieties of plants (Hiệp hội quốc tế bảo hộ giống cây trồng mới).

1.3.2.2. DUS: Distinctness, Uniformity, Stability (Tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định).

1.3.2.3. QL: Qualitative characteristic (Tính trạng chất lượng).

1.3.2.4. PQ: Pseudo-Qualitative characteristic (tính trạng giả chất lượng).

1.3.2.5. QN: Quantitative characteristic (Tính trạng số lượng).

1.3.2.6. MG: Single measurement of a group of plants or parts of plants (Đo đếm một nhóm cây hoặc một bộ phận của một nhóm cây).

1.3.2.7. MS: Measurement of a number of individual plants or parts of plants (Đo đếm từng cây hoặc từng bộ phận của các cây mẫu).

1.3.2.8. VG: Visual assessment by a single observation of a group of plants or parts of plants (Quan sát một nhóm cây hoặc một bộ phận của một nhóm cây).

1.3.2.9. VS: Visual assessment by observation of individual plants or parts of plants (Quan sát từng cây hoặc từng bộ phận của các cây mẫu).

1.4. Tài liệu viện dẫn

1.4.1. TG/1/3 General Introduction to the Examination of Distinctness, Uniformity and Stability and the Development of Harmonized Descriptions of New Varieties of Plants (Hướng dẫn chung về đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định và hài hòa hóa trong mô tả giống cây trồng mới)

1.4.2. TGP/8: Trail design and techiques used in the examination of Distinctness, Uniformity and Stability (Phương pháp bố trí thí nghiệm và các biện pháp kỹ thuật được sử dụng để đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất và tính ổn định).

1.4.3. TGP/9/1: Examining Distinctness (Đánh giá tính khác biệt)

1.4.4. TGP/10/1: Examining Uniformity (Đánh giá tính đồng nhất)

1.4.6. TGP/11/1: Examining Stability (Đánh giá tính ổn định)

1.4.7. QCVN 01-131:2013 Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khảo nghiệm giá trị canh tác và giá trị sử dụng của giống mía.

II. QUY ĐỊNH VỀ KỸ THUẬT

2.1. Các tính trạng đặc trưng để đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất và tính ổn định của giống mía được qui định tại Bảng 1. Trạng thái biểu hiện của tính trạng được mã hóa bằng điểm.

Bảng 1- Các tính trạng đặc trưng của giống mía

TT

Tính trạng

Mức độ biểu hiện

Mã số

1.

QN

VG

Cây: Tập tính sinh trưởng

Plant: stool growth habit

Đứng - erect

1

Nửa đứng - semi-erect

3

Trung gian - intermediate

5

Nửa bò ngang - semi-prostrate

7

Bò ngang - prostrate

9

2.

(*)(+)

QN

VG

Cây: Sự ôm chặt của bẹ lá

Plant: adherence of leaf sheath

Lỏng - weak

3

Trung bình - medium

5

Chặt - strong

7

3.

QN

VG

Cây: Sự đẻ nhánh

Plant: tillering

Yếu - weak

3

Trung bình - medium

5

Khỏe - strong

7

4.

QN

VG

Cây: Số lượng rễ chân kiềng

Plant: number of suckers

Rất ít - very few

1

Ít - few

3

Trung bình - medium

5

Nhiều - many

7

5.

QN

VG

Cây: Tán lá

Plant: leaf canopy

Rất thưa - very sparse

1

Thưa - sparse

3

Trung bình - medium

5

Dày - dense

7

6.

QN

VG

Cây: Mức độ xanh của tán

Plant: intensity of green color of leaf canopy

Nhạt - light

3

Trung bình - medium

5

Đậm - dark

7

7.

(+)

QN

MS

Thân: Chiều cao (từ gốc tới yếm lá thứ nhất)

Culm: height (from the base to the base of the TVD leaf)

Ngắn - short

3

Trung bình - medium

5

Dài - long

7

8.

(+)

(a)

QN

MS/VG

Lóng: Chiều dài ở mắt mầm

Internode: length on the bud side

Ngắn - short

3

Trung bình - medium

5

Dài - long

7

9.

(*)

(+)

(a)

QN

MS

Lóng: Đường kính

Internode: diameter (as for 8)

Nhỏ - thin

3

Trung bình - medium

5

To - thick

7

10.

(*)

(+)

(a)

PQ

VG

Lóng: Hình dạng

Internode: shape

Hình trụ - cylindrical

1

Hình trống - tumescent

2

Hình ống chỉ - bobbin-shaped

3

Hình chóp cụt - conoidal

Hình chóp cụt ngược - obconoidal

4

5

Hình cong - concave-convex

6

11.

(+)

(a)

PQ

VG

Lóng: Mặt cắt ngang

Internode: cross-section

Hình tròn - circular

1

Hình trứng - ovate

2

12.

(*)

(+)

(a)

PQ

VG

Lóng: Màu sắc nơi tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời

Internode: color where exposed to sun

Bảng so màu

RHS Colour Chart (indicate reference number)

 

13.

(*)

(+)

(a)

PQ

VG

Lóng: Màu sắc nơi không tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời

Internode: color where not exposed to sun

Bảng so màu

RHS Colour Chart (indicate reference number)

 

14.

(+)

(a)

QN

VG

Lóng: Độ sâu của vết nứt

Internode: depth of growth crack

Không có hoặc rất nông - absent or very shallow

1

Nông - shallow

3

Trung bình - medium

5

Sâu - deep

7

15.

(*)

(+)

(a)

QN

VG

Lóng: Mức độ zic-zắc

Internode: expression of zigzag alignment

Không có hoặc rất ít - absent or very weak

1

Ít - weak

3

Trung bình - moderate

5

Nhiều - strong

7

16

(+)

(a)

QN

VG

Lóng: Độ nhẵn bề mặt của vỏ cứng

Internode: appearance (rind surface)

Mịn - smooth

3

Trung bình - medium

5

Ráp - rough (corky)

7

17.

(+)

(a)

QN

VG

Lóng: Mức độ sáp

Internode: waxiness

Không có hoặc rất ít - absent or very weak

1

Ít - weak

3

Trung bình - medium

5

Nhiều - strong

7

18.

(+)

(a)

QN

VS/VG

Đốt: Chiều rộng của đai rễ

Node: width of root band

Hẹp - narrow

3

Trung bình - medium

5

Rộng - broad

7

19.

(+)

(a)

PQ

VG

Đốt: Màu sắc của đai rễ

Node: color of root band

Bảng so màu

RHS Colour Chart (indicate reference number)

 

20.

(+)

(a)

QN

VG

Đốt: Đai sáp

Node: wax ring

Không có hoặc rất hẹp - absent or very narrow

1

Hẹp - narrow

Trung bình - medium

3

5

Rộng - wide

7

Rất rộng - very wide

9

21.

(*)

(+)

(a)

PQ

VG

Đốt: Hình dạng của mầm, không bao gồm cánh bao mầm

Node: shape of bud, excluding wings

Tam giác nhọn - triangular-pointed

1

Bầu dục - oval

2

Trứng ngược - obovate

3

Ngũ giác - pentagonal

Thoi - rhomboid

4

5

Tròn - round

6

Hến - ovate

Chữ nhật - rectangular

Mỏ chim - beaked

7

8

9

22.

(+)

(a)

QN

MS/VG

Đốt: Chiều rộng của mầm, không bao gồm cánh bao mầm

Node: width of bud, excluding wings

Rất hẹp - very narrow

1

Hẹp - narrow

3

Trung bình - medium

5

Rộng - wide

7

Rất rộng - very wide

9

23.

(+)

(a)

QN

VS

Đốt: Mức độ nhú lên của mầm (ở lá thứ 2 từ trên xuống)

Node: bud prominence (on second senescent leaf from the top)

Rất yếu - very weak

1

Yếu - weak

3

Trung bình - medium

5

Khỏe - strong

7

24.

(+)

(a)

QN

VG

Đốt: Độ sâu của rãnh mầm

Node: depth of bud groove

Không có hoặc rất nông - absent or very shallow

1

Nông - shallow

Trung bình - medium

3

5

Sâu - deep

7

25.

(+)

(a)

QN

VG

Đốt: Chiều dài của rãnh mầm

Node: length of bud groove

Ngắn - short

3

Trung bình - medium

5

Dài - long

7

26.

(+)

(a)

PQ

VG

Đốt: Vị trí của đỉnh mầm so với đai sinh trưởng

Node: position of bud tip in relation to growth ring

Ở dưới - clearly below

1

Ở giữa - intermediate

2

Ở trên - clearly above

3

27.

(+)

(a)

QL

VG

Đốt: Lông tơ trên mầm

Node: pubescence on the bud

Không có - absent

1

Có - present

9

28.

(+)

(a)

PQ

VS

Đốt: Vị trí của lông tơ trên mầm

Node: position of the pubescence on the bud

Đế - basal

1

Đỉnh - apical

2

Bên - lateral

3

29.

(+)

(a)

QN

VG

Đốt: Lớp đệm của mầm (Phần giữa đế của mầm và vết sẹo do lá để lại)

Node: bud cushion (space between base of bud and leaf scar)

Không có hoặc rất hẹp - absent or very narrow

1

Hẹp - narrow

3

Trung bình - medium

5

Rộng - wide

7

30.

(+)

(a)

QN

VG

Đốt: Chiều rộng của cánh bao mầm

Node: width of bud wing

Hẹp - narrow

3

Trung bình - medium

5

Rộng - wide

7

31.

(+)

(b)

QN

MS

Bẹ lá: Chiều dài

Leaf sheath: length

Ngắn - short

3

Trung bình - medium

5

Dài - long

7

32.

(+)

(b)

QN

VG

Bẹ lá: Số lượng lông (nhóm 57 và 60)

Leaf sheath: number of hairs (groups 57 and 60)

Không có hoặc rất ít - absent or very few

1

Ít - few

3

Trung bình - medium

5

Nhiều - many

7

Rất nhiều - very many

9

33.

(+)

(b)

QN

VG

Bẹ lá: Chiều dài của lông (nhóm 57 và 60)

Leaf sheath: length of hairs (groups 57 and 60)

Ngắn - short

3

Trung bình - medium

5

Dài - long

7

34.

(+)(b)

QL/VG

Bẹ lá: Sự phân bố lông

Leaf sheath: distribution of hairs

Chỉ có ở phần lưng - only dorsal

Bên và lưng - lateral and dorsal

1

2

35.

(+)

(b)

PQ

VG

Bẹ lá: Hình dạng của thìa lìa

Leaf sheath: shape of ligule

Hình dây - strap-shaped

1

Hình tam giác - deltoid

Hình lưỡi liềm - crescent-shaped

Hình cung - bow-shaped

2

3

4

Đường dốc không đối xứng - asymmetrical, steeply sloping

Nằm ngang không đối xứng - assymmetrical, horizontal

5

6

36.

(+)

(b)

QN

VG

Bẹ lá: Chiều rộng của thìa lìa

Leaf sheath: ligule width

Hẹp - narrow

1

Trung bình - medium

2

Rộng - wide

3

37.

(+)

(b)

QN

VG

Bẹ lá: Chiều dài của lông thìa lìa (nhóm 61)

Leaf sheath: length of ligule hairs (group 61)

Ngắn - short

3

Trung bình - medium

5

Dài - long

7

38.

(+)

(b)

QN

VG

Bẹ lá: Mật độ lông của thìa lìa (nhóm 61)

Leaf sheath: density of ligule hairs (group 61)

Không có hoặc rất thưa - absent or very sparse

1

Thưa - sparse

3

Trung bình - medium

5

Dày - dense

7

Rất dày - very dense

9

39.

(+)

(b)

PQ

VG

Bẹ lá: Hình dạng thùy tai dưới

Leaf sheath: shape of underlapping auricle

Trung gian - transitional

1

Tam giác - deltoid

2

Tam giác cân - dentoid

Móc - unciform

3

4

Cựa - calcarifom

5

Mũi giáo - lanceolate

Lưỡi liềm - falcate

6

7

40.

(+)

(b)

QN

VG

Bẹ lá: Kích cỡ của thùy tai dưới

Leaf sheath: size of underlapping auricle

Nhỏ - small

3

Trung bình - medium

5

To - large

7

41.

(+)

(b)

PQ

VG

Bẹ lá: Hình dạng thùy tai trên

Leaf sheath: shape of overlapping auricle

Trung gian - transitional

1

Tam giác - deltoid

2

Tam giác cân - dentoid

Móc - unciform

3

4

Cựa - calcariform

5

Mũi giáo - lanceolate

Lưỡi liềm - falcate

6

7

42.

(+)

(b)

QN

VG

Bẹ lá: Kích cỡ của thùy tai trên

Leaf sheath: size of overlapping auricle

Nhỏ - small

3

Trung bình - medium

5

To - large

7

43.

(*)

(+)

(b)

PQ

VG

Bẹ lá: Màu sắc của yếm

Leaf sheath: color of dewlap

Bảng so màu

RHS Colour Chart (indicate reference number)

 

44.

(b)

PQ

VG

Phiến lá: Sự uốn cong

Leaf blade: curvature

Thẳng - straight

1

Cong ở đầu - curved tips

2

Cong hình vòm - arched

3

Cong ở gốc - curved at base

4

45.

(*)

(b)

QN

MS

Phiến lá: Chiều rộng tại điểm giữa lá

Leaf blade: width at the longitudinal mid-point

Hẹp - narrow

3

Trung bình - medium

5

Rộng - broad

7

46.

(b)

QN

MS

Lá: Chiều rộng của gân giữa

Leaf: midrib width (as for 46)

Rất hẹp - very narrow

1

Hẹp - narrow

3

Trung bình - medium

5

Rộng - wide

7

Rất rộng - very wide

9

47.

(b)

QN

MS

Lá: Tỷ lệ chiều rộng phiến lá/ gân giữa

Leaf: ratio leaf blade width/ midrib width

Thấp - low

3

Trung bình - medium

5

Cao - high

7

48.

(+)

(b)

QN

MS

Phiến lá: Chiều dài

Leaf blade: length

Ngắn - short

3

Trung bình - medium

5

Dài - long

7

49.

(+)

(b)

QN

VG

Phiến lá: Lông tơ ở mép

Leaf blade: pubescence on margin

Không có hoặc rất thưa - absent or very sparse

1

Thưa - sparse

3

Trung bình - medium

5

Dày - dense

7

50.

(+)

(b)

QL

VG

Phiến lá: Răng cưa ở mép lá

Leaf blade: serration of margin

Không có - absent

1

Có - present

9

51.

(c)

QN

MS

Ngọn: Chiều dài

Cane top: length

Ngắn - short

3

Trung bình - medium

5

Dài - long

7

52.

(c)

PQ

VG

Ngọn: Hình dạng mặt cắt ngang

Cane top: shape of cross-section

Tròn - circular

1

Trứng - ovate

2

53.

(c)

PQ

VG

Ngọn: Màu sắc

Cane top: color

Bảng so màu

RHS Colour Chart (indicate reference number)

 

54.

(c)

QN

VG

Ngọn: Mức độ sáp

Cane top: waxiness

Không có hoặc rất ít - absent or very weak

1

Ít - weak

3

Trung bình - medium

Nhiều - strong

5

7

CHÚ THÍCH

(*) Tính trạng được sử dụng cho tất cả các giống trong mỗi vụ khảo nghiệm và luôn có trong bản mô tả giống, trừ khi trạng thái biểu hiện của tính trạng trước đó hoặc điều kiện môi trường làm cho nó không biểu hiện được.

(+) Được giải thích, minh họa và hướng dẫn theo dõi ở Phụ lục A.

(a) Những quan sát trên đốt và lóng được thực hiện ở lóng lớn nhất của một thân đại diện.

(b) Những quan sát trên phiến lá và bẹ lá được thực hiện trên lá ở ngọn có yếm lá quan sát

(c) Ngọn là phần giữa yếm của lá non nhất nhìn thấy được (lá thứ nhất) và gốc của lá thứ 4 trên thân.

III. PHƯƠNG PHÁP KHẢO NGHIỆM

3.1. Yêu cầu vật liệu khảo nghiệm

3.1.1. Giống khảo nghiệm

3.1.1.1. Số lượng giống tối thiểu gửi đến cơ sở khảo nghiệm là 30 hom hoặc 50 cây con. Hom phải được lấy từ cây có từ 8 đến 12 tháng tuổi, mỗi hom có 3 mắt mầm.

3.1.1.2. Chất lượng hom giống giống gửi khảo nghiệm không bị dập nát và không nhiễm các loại sâu bệnh nguy hại.

3.1.1.3. Hom giống gửi khảo nghiệm không được xử lý bằng bất kỳ hình thức nào trừ khi cơ sở khảo nghiệm cho phép hoặc yêu cầu. Trường hợp có xử lý phải cung cấp đầy đủ thông tin về quá trình xử lý cho cơ sở khảo nghiệm.

3.1.1.4. Thời gian gửi giống: Theo yêu cầu của cơ sở khảo nghiệm.

3.1.2. Giống tương tự

3.1.2.1. Trong Tờ khai kỹ thuật khảo nghiệm (Phụ lục B), tác giả đề xuất các giống tương tự và ghi rõ những tính trạng khác biệt giữa chúng với giống khảo nghiệm. Cơ sở khảo nghiệm xem xét đề xuất của tác giả và quyết định các giống được chọn làm giống tương tự.

3.1.2.2. Giống tương tự được lấy từ bộ mẫu chuẩn của cơ sở khảo nghiệm. Trường hợp cần thiết cơ sở khảo nghiệm có thể yêu cầu tác giả cung cấp giống tương tự và tác giả phải chịu trách nhiệm về chất lượng giống cung cấp. Số lượng và chất lượng hom giống tương tự như quy định ở Mục 3.1.1.

3.2. Phân nhóm giống khảo nghiệm

Phân nhóm giống khảo nghiệm dựa vào 2 tính trạng đặc trưng sau đây:

(1) Lóng: Màu sắc phần không tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời (Tính trạng 13)

- Nhóm 1: Vàng

- Nhóm 2: Vàng xanh

- Nhóm 3: Vàng xám

- Nhóm 4: Cam xám

- Nhóm 5: Đỏ xám

- Nhóm 6: Tím xám

(2) Đốt: Hình dạng của mắt mầm không bao gồm vẩy bao mầm (Tính trạng 21)

- Nhóm 1: Tam giác nhọn

- Nhóm 2: Ôvan (bầu dục, trái xoan)

- Nhóm 3: Trứng ngược

- Nhóm 4: Ngũ giác

- Nhóm 5: Thoi

- Nhóm 6: Tròn

- Nhóm 7: Trứng

- Nhóm 8: Chữ nhật

- Nhóm 9: Có mỏ

3.3. Phương pháp bố trí thí nghiệm

3.3.1. Thời gian khảo nghiệm

Tối thiểu là 1 chu kỳ sinh trưởng (mía tơ hoặc mía gốc).

3.3.2. Điểm khảo nghiệm

Bố trí tại 1 điểm, nếu có tính trạng không thể đánh giá được thì bố trí thêm 1 điểm bổ sung.

3.3.3. Bố trí thí nghiệm

Thí nghiệm được bố trí tối thiểu 2 lần nhắc lại, mỗi lần nhắc trồng 12 cây, trồng hàng đơn, cây cách cây 0,5m. Khoảng cách giữa các lần nhắc lại là 1m

3.4. Các biện pháp kỹ thuật khác

Áp dụng theo QCVN 01-131:2013 Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khảo nghiệm giá trị canh tác và giá trị sử dụng của giống mía.

3.4. Phương pháp đánh giá

- Các tính trạng đánh giá trên các cây riêng biệt, được tiến hành trên 10 cây ngẫu nhiên hoặc các bộ phận của 10 cây mẫu đó. Các tính trạng khác được tiến hành trên tất cả các cây của ô thí nghiệm (một lần nhắc).

- Phương pháp chi tiết đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định áp dụng theo hướng dẫn chung về khảo nghiệm DUS của UPOV (TG/1/3; TGP8; TGP/9; TGP/10; TGP/11).

3.4.1. Đánh giá tính khác biệt

Tính khác biệt được xác định bởi sự khác nhau của từng tính trạng đặc trưng giữa giống khảo nghiệm và giống tương tự.

- Tính trạng đánh giá theo phương pháp VG: Giống khảo nghiệm và giống tương tự được coi là khác biệt, nếu ở tính trạng cụ thể chúng biểu hiện ở 2 trạng thái khác nhau một cách rõ ràng và chắc chắn, dựa vào giá trị khoảng cách tối thiểu quy định tại Bảng 1.

- Tính trạng đánh giá theo phương pháp VS và MS: Sự khác biệt có ý nghĩa giữa giống khảo nghiệm và giống tương tự dựa trên giá trị LSD ở mức tin cậy tối thiểu 95%.

- Tính trạng đánh giá theo phương pháp MG: Tùy từng trường hợp cụ thể sẽ được xử lý như tính trạng đánh giá theo phương pháp VG hoặc tính trạng đánh giá theo phương pháp VS và MS.

3.4.2. Đánh giá tính đồng nhất

Phương pháp chủ yếu đánh giá tính đồng nhất của giống khảo nghiệm là căn cứ vào tỷ lệ cây khác dạng trên tổng số cây trên ô thí nghiệm.

Áp dụng quần thể chuẩn với tỷ lệ cây khác dạng tối đa là 1% ở mức tin cậy tối thiểu 95%. Nếu số cây quan sát là 24 (cả 2 lần nhắc), số cây khác dạng tối đa cho phép là 1.

3.4.3. Đánh giá tính ổn định

Tính ổn định được đánh giá thông qua tính đồng nhất, một giống được coi là ổn định khi chúng đồng nhất qua các vụ khảo nghiệm.

Trong trường hợp cần thiết, có thể tiến hành khảo nghiệm tính ổn định bằng việc trồng thế hệ tiếp theo hoặc trồng cây mới, giống có tính ổn định khi những biểu hiện của các tính trạng ở chu kỳ sinh trưởng sau tương tự những biểu hiện của các tính trạng ở chu kỳ sinh trưởng trước đó.

IV. QUY ĐỊNH VỀ QUẢN LÝ

4.1. Khảo nghiệm DUS để bảo hộ quyền tác giả đối với giống mía mới được thực hiện theo quy định tại Luật Sở hữu trí tuệ và Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật.

4.2. Khảo nghiệm DUS để công nhận giống mía được thực hiện theo quy định tại Pháp lệnh giống cây trồng ngày 24 tháng 3 năm 2004 và Quyết định số 95/2007/QĐ-BNN ngày 27 tháng 11 năm 2007 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về công nhận giống cây trồng nông nghiệp mới.

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

5.1. Cục Trồng trọt hướng dẫn và kiểm tra thực hiện Quy chuẩn này. Căn cứ vào yêu cầu quản lý khảo nghiệm DUS giống mía, Cục Trồng trọt kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung Quy chuẩn này.

5.2. Trong trường hợp các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, hướng dẫn quy định tại Quy chuẩn này có sự thay đổi, bổ sung hoặc được thay thế thì thực hiện theo quy định tại văn bản mới.

 

PHỤ LỤC A

GIẢI THÍCH, MINH HỌA VÀ HƯỚNG DẪN THEO DÕI MỘT SỐ TÍNH TRẠNG

Tất cả các tính trạng được đánh giá, quan sát trên cây được 10-12 tháng tuổi ở chu kỳ sinh trưởng đầu tiên (từ khi trồng đến khi thu hoạch lần đầu)

1. Tính trạng 2 - Cây: Sự ôm chặt của bẹ lá.

Được quan sát ở nửa dưới của bẹ lá già

2. Tính trạng 7 - Thân: Chiều cao

Từ gốc tới yếm của lá ở đỉnh có thể quan sát được. Dựa vào giá trị đo đếm của 24 lóng. TVD leaf = top visible dewlap leaf = 1: lá ở ngọn có yếm lá quan sát được = 1

3. Tính trạng 8 đến 17: phần lóng và tính trạng 18 đến 30: phần đốt

4. Tính trạng 10 - Lóng: Hình dạng

5. Tính trạng 12 - Lóng: Màu sắc nơi tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời

Sau ba ngày kể từ ngày tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trên cọng mà sáp đã được gỡ bỏ.

6. Tính trạng 13 - Lóng: Màu sắc nơi không tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời

Cọng được bảo vệ bởi ánh sáng mặt trời, trên đỏ sáp đã được gỡ bỏ.

7. Tính trạng 15 - Lóng: Mức độ dích dắc

8. Tính trạng số 21 - Đốt: Hình dạng của mầm (trồi) không bao gồm cánh mầm

9. Tính trạng 31 - Bẹ lá: Chiều dài

Chiều dài của bẹ lá được đo đếm từ phần đế của bẹ lá (phần đính vào gióng) đến phần yếm lá (nơi kết nối giữa phiến lá và bẹ lá).

10. Tính trạng 31 đến 43: bẹ lá và tính trạng 48 đến 50: phiến lá

11. Tính trạng 32 và 33 - Bẹ lá: số lượng lông, chiều dài lông (nhóm 57 và 60)

12. Tính trạng 35 và 36 - Bẹ lá: Hình dạng của thìa lìa

13. Tính trạng 36 - Bẹ lá: Chiều rộng của thìa lìa

Chiều rộng của thìa lìa là khoảng cách từ điểm đính nơi tiếp giáp giữa phiến lá và bẹ lá và mép trên của thìa lìa đo điểm rộng nhất (giữa thìa lìa).

Hẹp                  < 3="">

Trung bình         3-5 mm

Rộng                > 5 mm

14. Tính trạng 39 và 41 - Bẹ lá: Hình dạng của thùy tai

 

PHỤ LỤC B

TỜ KHAI KỸ THUẬT KHẢO NGHIỆM DUS GIỐNG MÍA

1. Loài: Saccharum spp. L

2. Tên giống

3. Tên, địa chỉ tổ chức cá nhân đăng ký khảo nghiệm

- Tên tổ chức:

- Họ tên cá nhân:

- Địa chỉ:

- Điện thoại:                              Fax:                              E-mail:

4. Họ tên, địa chỉ tác giả giống

1. Họ tên:                                                          Địa chỉ:

2. Họ tên:                                                          Địa chỉ:

5. Nguồn gốc giống, phương pháp chọn tạo

5.1. Vật liệu

Tên giống bố, mẹ:

Nguồn gốc vật liệu:

5.2. Phương pháp chọn tạo

Lai hữu tính:

Xử lí đột biến:

Phương pháp khác:

5.3. Thời gian và địa điểm chọn tạo

5.4. Phương pháp duy trì và nhân giống

6. Giống đã được bảo hộ hoặc công nhận ở nước ngoài

Nước                                        ngày     tháng     năm

Nước                                        ngày     tháng     năm

7. Các tính trạng đặc trưng của giống

Bảng 3 - Các giống tương tự và sự khác biệt so với giống khảo nghiệm

TT

Tính trạng

Mức độ biểu hiện

Điểm

(*)

7.1

Cây: Sự ôm chặt của bẹ lá

Plant: adherence of leaf sheath

(Tính trạng 2)

Lỏng - weak

Trung bình - medium

Chặt - strong

3

5

7

 

7.2

Lóng: Hình dạng

Internode: shape

(Tính trạng 10)

Hình trụ - cylindrical

Hình trống - tumescent

Hình ống chỉ - bobbin-shaped

Hình chóp cụt - conoidal

Hình chóp cụt ngược - obconoidal

Hình cong - concave-convex

1

2

3

4

5

6

 

7.3

Lóng: Màu sắc nơi tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời

Internode: color where exposed to sun

(Tính trạng 12)

Bảng so màu

RHS Colour Chart (indicate reference number)

 

 

7.4

Lóng: Màu sắc nơi không tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời

Internode: color where not exposed to sun

(Tính trạng 13)

Bảng so màu

RHS Colour Chart (indicate reference number)

 

 

7.5

Lóng: Độ sâu của vết nứt

Internode: depth of growth crack

(Tính trạng 14)

Không có hoặc rất nông - absent or very shallow

Nông - shallow

Trung bình - medium

Sâu - deep

1

3

5

7

 

7.6

Lóng: Mức độ dích dắc

Internode: expression of zigzag alignment

(Tính trạng 15)

Không có hoặc rất ít - absent or very weak

Ít - weak

Trung bình - moderate

Nhiều - strong

1

3

5

7

 

7.7

Đốt: Hình dạng của mầm, không bao gồm cánh bao mầm

Node: shape of bud, excluding wings

(Tính trạng 21)

Tam giác nhọn - triangular-pointed

Bầu dục - oval

Trứng ngược - obovate

Ngũ giác - pentagonal

Thoi - rhomboid

Tròn - round

Hến - ovate

Chữ nhật - rectangular

Mỏ chim - beaked

1

2

3

4

5

6

7

8

9

 

7.8

Bẹ lá: Màu sắc của yếm

Leaf sheath: color of dewlap

(Tính trạng 43)

Bảng so màu

RHS Colour Chart (indicate reference number)

 

 

7.9

Phiến lá: Chiều rộng tại điểm giữa lá

Leaf blade: width at the longitudinal mid-point (Tính trạng 45)

Hẹp - narrow

Trung bình - medium

Rộng - broad

3

5

7

 

CHÚ THÍCH: (*) Đánh dấu (+) hoặc điền số liệu cụ thể vào ô trống cho phù hợp với trạng thái biểu hiện của giống

8. Các giống tương tự và sự khác biệt so với giống khảo nghiệm

Tên giống tương tự

Những tính trạng khác biệt

Trạng thái biểu hiện

Giống tương tự

Giống khảo nghiệm

 

 

 

 

 

 

 

 

9. Những thông tin có liên quan khác

9.1. Khả năng chống chịu sâu bệnh:

9.2. Các điều kiện đặc biệt:

9.3. Những thông tin khác:

 

 

Ngày     tháng     năm
(Ký tên, đóng dấu)

 

QCVN 01-128:2013/BNNPTNT

QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ KHẢO NGHIỆM TÍNH KHÁC BIỆT, TÍNH ĐỒNG NHẤT VÀ TÍNH ỔN ĐỊNH CỦA GIỐNG NHÃN
National Technical Regulation on Testing for Distinctness, Uniformity and Stability of Longan Varieties

Lời nói đầu

QCVN 01-128:2013/BNNPTNT được xây dựng dựa trên cơ sở dự thảo Guidelines for the conduct of tests for Distinctness, Uniformity and Stability in longan varieties - TG/longan của Thái Lan

QCVN 01-128:2013/BNNPTNT do Văn phòng Bảo hộ giống cây trồng mới - Cục Trồng trọt biên soạn, Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường trình duyệt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành tại Thông tư số 33/2013/TT-BNNPTNT ngày 21 tháng 6 năm 2013.

 

QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ KHẢO NGHIỆM TÍNH KHÁC BIỆT, TÍNH ĐỒNG NHẤT VÀ TÍNH ỔN ĐỊNH CỦA GIỐNG NHÃN

National Technical Regulation on Testing for Distinctness, Uniformity and Stability of Longan Varieties

I. QUY ĐỊNH CHUNG

1.1. Phạm vi điều chỉnh

Quy chuẩn này quy định các tính trạng đặc trưng, phương pháp đánh giá và yêu cầu quản lý khảo nghiệm tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định của giống nhãn mới (khảo nghiệm DUS) thuộc loài Dimocarpus longan L. (Euphoria longan Lour.).

1.2. Đối tượng áp dụng

Quy chuẩn này áp dụng đối với các tổ chức, cá nhân có hoạt động liên quan đến khảo nghiệm DUS giống nhãn mới.

1.3. Giải thích từ ngữ và các từ viết tắt

1.3.1. Giải thích từ ngữ: Trong quy chuẩn này các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

1.3.1.1. Giống khảo nghiệm: Là giống mới được đăng ký khảo nghiệm.

1.3.1.2. Giống điển hình: Là giống được sử dụng làm chuẩn đối với một trạng thái biểu hiện cụ thể của một tính trạng đặc trưng.

1.3.1.3. Giống tương tự: Là giống cùng nhóm với giống khảo nghiệm, có nhiều tính trạng tương tự so với giống khảo nghiệm.

1.3.1.4. Mẫu chuẩn: Là mẫu giống có các tính trạng đặc trưng phù hợp với bản mô tả giống, được cơ quan chuyên môn có thẩm quyền công nhận.

1.3.1.5. Tính trạng đặc trưng: Là tính trạng được di truyền ổn định, ít bị biến đổi bởi tác động của ngoại cảnh, có thể nhận biết và mô tả được một cách chính xác.

1.3.1.6. Cây khác dạng: Là cây khác biệt rõ ràng với giống khảo nghiệm ở một hoặc nhiều tính trạng đặc trưng được sử dụng trong khảo nghiệm DUS.

1.3.2. Các từ viết tắt

1.3.2.1. UPOV: International Union for the protection of new varieties of plants (Hiệp hội quốc tế bảo hộ giống cây trồng mới).

1.3.2.2. DUS: Distinctness, Uniformity, Stability (Tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định).

1.3.2.3. QL: Qualitative characteristic (Tính trạng chất lượng).

1.3.2.4. QN: Quantitative characteristic (Tính trạng số lượng).

1.3.2.5. PQ: Pseudo-Qualitative characteristic (tính trạng giả chất lượng).

1.3.2.6. MG: Single measurement of a group of plants or parts of plants (Đo đếm một nhóm cây hoặc một bộ phận của một nhóm cây).

1.3.2.7. MS: Measurement of a number of individual plants or parts of plants (Đo đếm từng cây hoặc từng bộ phận của các cây mẫu).

1.3.2.8. VG: Visual assessment by a single observation of a group of plants or parts of plants (Quan sát một nhóm cây hoặc một bộ phận của một nhóm cây).

1.3.2.9. VS: Visual assessment by observation of individual plants or parts of plants (Quan sát từng cây hoặc từng bộ phận của các cây mẫu).

1.4. Tài liệu viện dẫn

1.4.1. TG/1/3: General introduction to the examnination of Distinctness, Uniformity and Stability and the development of harmonized descriptions of new varieties of plant (Hướng dẫn chung về đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định và hài hòa hóa trong mô tả giống cây trồng mới).

1.4.2. TGP/7/2: Development of Test Guidelines (Xây dựng quy phạm khảo nghiệm).

1.4.3. TGP/8/1: Trial Design and Techniques Used in the Examination of Distinctness, Uniformity and Stability (Phương pháp bố trí thí nghiệm và các biện pháp kỹ thuật được sử dụng để đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất và tính ổn định).

1.4.4. TGP/9/1: Examinning Distinctness (Đánh giá tính khác biệt).

1.4.5. TGP/10/1: Examinning Uniformity (Đánh giá tính đồng nhất).

1.4.6. TGP/11/1: Examining stability (Đánh giá tính ổn định).

1.4.7. TGP/14/1: Glossary of Terms Used in UPOV documents (Các thuật ngữ được sử dụng trong các tài liệu của UPOV).

II. QUY ĐỊNH VỀ KỸ THUẬT

Các tính trạng đặc trưng để đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định của giống nhãn được quy định tại Bảng 1. Trạng thái biểu hiện của tính trạng được mã hóa bằng điểm.

Bảng 1 - Các tính trạng đặc trưng của giống nhãn

STT

Tính trạng

Trạng thái biểu hiện

Giống điển hình

Mã số

Miền Bắc

Miền Nam

1.

PQ

VG

Thân: Dạng cây

Stem: Tree type

Dạng thân gỗ - arborescent

PH-M99-1.1;

PH-M99-2.1,

HTM-1

Tiêu da bò;

Xuồng cơm vàng

1

Dạng thân bụi - shrubby

 

 

2

2.

(+)

(a)

PQ

VG

Lá chét non: Màu sắc

Young leaflet: Color

Xanh vàng - yellowish green

 

 

1

Xanh nâu - browish green

 

 

2

Vàng nâu - browish yellow

 

 

3

Xanh đỏ - reddish qreen

Tiêu da bò

 

4

Xanh - green

 

 

5

Tím đỏ- reddish purpil

PH-M99-1.1;

PH-M99-2.1;

HTM-1

Xuồng cơm vàng

6

3.

(*)

(b)

QL

VG

Lá chét: Lông ở mặt dưới

Leaflet: Pubescence in the fower side

Không - absent

PH-M99-1.1;

PH-M99-2.1;

HTM-1

Tiêu da bò

1

Có - present

 

Xuồng cơm vàng

9

4.

(*)

(+)

(b)

QN

MS/

VG

Lá chét: Chiều dài

Leaflet: Length

Ngắn - short

 

Xuồng cơm vàng

3

Trung bình - medium

PH-M99-1.1;

HTM-1

Tiêu da bò

5

Dài - long

 

 

7

5.

(*)

(+)

(b)

QN

VG/

MS

Lá chét: Chiều rộng

Leaflet: Width of blade

Hẹp - narrow

PH-M99-1.1;

PH-M99-2.1;

HTM-1

Tiêu da bò

3

Trung bình - medium

 

Xuồng cơm vàng

5

Rộng - broad

 

 

7

6.

(b)

PQ

VG

Lá chét: Màu sắc mặt trên

Leaflet: Color of upper side

Xanh nhạt - light green

 

 

1

Xanh - green

HTM-1

 

2

Xanh đậm - dark green

PH-M99-2.1

 

3

Xanh vàng - yellowish green

PH-M99-1.1

Tiêu da bò (146A);

Xuồng cơm vàng (147A);

4

7.

(b)

PQ

VG

Lá chét: Màu sắc mặt dưới

Leaflet: Color of lower side

Xanh nhạt - light green

PH-M99-1.1

PH-M99-2.1;

HTM-1

 

1

Xanh - green

 

 

2

Xanh vàng - yellowish green

 

Tiêu da bò (147B);

Xuồng cơm vàng (147B);

3

8.

(+)

(b)

QL

VG

Lá chét: Sự lượn sóng của mép lá

Leaflet: Undulation of margin

Không - absent

PH-M99-1.1;

PH-M99-2.1;

HTM-1

Tiêu da bò;

Xuồng cơm vàng;

1

Có - present

 

 

9

9.

(+)

QN

VG

(b)

Lá chét: Mức độ lượn sóng của phiến lá

Leaflet: Undulation of blade

Không hoặc rất ít - absent or very weak

PH-M99-1.1

Tiêu da bò;

Xuồng cơm vàng

1

Trung bình - medium

PH-M99-2.1;

HTM-1

 

2

Nhiều - strong

 

 

3

10.

(*)

(+)

(b)

PQ

VG

Lá chét: Hình dạng của đỉnh lá

Leaflet: Shape of apex

Nhọn - acute

PH-M99-1.1;

HTM-1

Tiêu da bò

1

Tù - obtuse

PH-M99-2.1

Xuồng cơm vàng

2

11.

(b)

PQ

VG

Lá chét: Kiểu đầu nhọn

Leaflet: Type of acuminate tip

Nhọn - acute

Vặn - twisted

Rất nhọn - caudate

 

 

1

2

3

12.

(b)

QN

VG

Lá chét: Mức dài của đầu nhọn

Leaflet: Length of acuminate tip

Ngắn - short

Trung bình - medium

Dài - long

 

 

1

2

3

13.

(+)

(b)

PQ

VG

Lá chét: Hình dạng của phần gốc lá

Leaflet: Shape of base

Nhọn và đối xứng - acute and symmetry

 

Tiêu da bò

1

Nhọn và không đối xứng - acute and asymmetry

 

 

2

Tù và đối xứng - obtuse and asymmetry

 

Xuồng cơm vàng

3

Tù và không đối xứng - obtuse and asymmetry

HTM-1

 

4

14.

(*)

(+)

(b)

PQ

VG

Lá chét: hình dạng

Leaflet: shape

Hình lưỡi mác - lanceolate

 

 

1

Hình bầu dục - elliptic

PH-M99-1.1;

PH-M99-2.1;

HTM-1

Tiêu da bò;

Xuồng cơm vàng

2

Trứng ngược - obovate

 

 

3

15.

(b)

QN

VG

Lá chét: Độ bóng mặt trên

Leaflet: Glossiness in upper side

Không có hoặc rất ít - absent or very weak

PH-M99-2.1

Xuồng cơm vàng

1

Trung bình - medium

PH-M99-1.1;

HTM-1

 

2

Nhiều - much

 

Tiêu da bò

3

16.

(*)

(+)

(c)

QN

MS

Lá chét: Số lượng

Leaflet: Number of leaflet

Ít - few (<>

PH-M99-2.1

Tiêu da bò

1

Trung bình - medium (8- 12)

PH-M99-1.1;

HTM-1

Xuồng cơm vàng

2

Nhiều - many (>12)

 

 

3

17.

(*)

(+)

(c)

QL

VG

Lá kép: Sự đối xứng của lá chét

Compound leaf: Symmetry of leaflet

Không đối xứng - asymmetry

HTM-1

Xuồng cơm vàng

1

Đối xứng - symmetry

PH-M99-1.1;

PH-M99-2.1

Tiêu da bò

9

18.

(+)

(c)

QN

MS

Lá kép: Chiều dài

Compound leaves: Length

Ngắn - short

PH-M99-2.1;

HTM-1

 

3

Trung bình - medium

PH-M99-1.1

 

5

Dài - long

 

 

7

19.

(*)

(+)

(d)

QN

VG

Chùm hoa: Khả năng ra hoa

Inflorescence: Flowering possibility

Dễ - easy

PH-M99-1.1

Xuồng cơm vàng

1

Trung bình - medium

PH-M99-2.1

 

2

Khó - hard

HTM-1

Tiêu da bò

3

20.

(+)

(d)

QN

MS

Chùm hoa: chiều dài

Inflorescence: length

Ngắn - short

PH-M99-2.1

Xuồng cơm vàng

3

Trung bình - medium

Tiêu da bò

 

5

Dài - long

PH-M99-1.1;

HTM-1

 

7

21.

(+)

(d)

QN

MS

Chùm hoa: Chiều rộng

lnflorescence: width

Hẹp - narrow

 

Xuồng cơm vàng

3

Trung bình - medium

 

 

5

Rộng - broad

 

Tiêu da bò

7

22.

(d)

PQ

MS/

VG

Chùm hoa: Vị trí

Inflorescence: Position

Đầu cành - Terminal

 

 

1

Nách lá - auxillary

 

 

2

Cả hai - both

 

 

3

23.

(d)

QN

VG

Chùm hoa: Mức độ hoa

Inflorescence: Abundance of flower

Nhiều - profuse

 

 

1

Trung bình - moderate

 

 

2

Ít - sparse

 

 

3

24.

(*)

QN

VG

(e)

Chùm quả: số lượng quả

Fruit cluster: number of fruit

Ít - few

 

Xuồng cơm vàng

3

Trung bình - medium

 

 

5

Nhiều - many

 

Tiêu da bò

7

25.

QN

VG

(e)

Quả: Thời gian chín

Fruit: Maturity time

Chín sớm - early maturity

 

 

1

Chín trung bình - Medium maturity

 

 

2

Chín muộn - late maturity

 

 

3

26.

(*)

(+)

(g)

PQ

VG

Quả: Hình dạng

Fruit: Shape

Cầu dẹt - oblate

HTM-1

 

1

Tròn - circle

PH-M99-1.1;

PH-M99-2.1

Tiêu da bò;

Xuồng cơm vàng

2

Dạng khác - others

 

 

3

27.

(*)

(+)

(g)

QL

VG

Quả: Tính đối xứng

Fruit: Symmetry

Không đối xứng - asymmetry

HTM-1

 

1

Đối xứng - symmetry

PH-M99-1.1;

PH-M99-2.1

Tiêu da bò;

Xuồng cơm vàng

9

28.

(+)

(g)

PQ

VG

Quả: Hình dạng của đỉnh

Fruit: Shape of apex

Cầu dẹt - oblate

 

Xuồng cơm vàng, Tiêu da bò

1

Tròn - circle

 

 

2

29.

(g)

QN

VG/

MS

Quả: Khối lượng

Fruit: Weight

Nhẹ - light

 

 

3

Trung bình - medium

HTM-1,

PH-M99-2.1

 

5

Nặng - heavy

 

 

7

30.

(*)

(+)

(g)

QN

MS

Quả: Chiều cao

Fruit: Height

Thấp - short

 

 

3

Trung bình - medium

 

Tiêu da bò

5

Cao - high

 

Xuồng cơm vàng

7

31.

(*)

(+)

(g)

QN

MS

Quả: Chiều rộng

Fruit: Width

Hẹp - narrow

 

 

3

Trung bình - medium

 

Tiêu da bò

5

Rộng - broad

 

Xuồng cơm vàng

7

32.

(g)

PQ

VG

Quả: Bề mặt của vỏ quả

Fruit: Peel surface

Nhẵn - smooth

PH-M99-2.1;

HTM-1

Tiêu da bò

1

Gồ ghề - rough

PH-M99-1.1

Xuồng cơm vàng

2

33.

(*)

(g)

PQ

VG

Quả: Màu sắc vỏ khi chín

Fruit: Color

Nâu - brown

PH-M99-1.1;

HTM-1

Nhãn Long

1

Nâu vàng - brownish yellow

PH-M99-2.1

Tiêu da bò;

Xuồng cơm vàng

2

Nâu xanh - greenish brow

 

 

3

Nâu đỏ - reddish brow

 

 

4

Vàng - yellow

 

 

5

34.

(*)

(g)

PQ

VG

Quả: màu sắc cùi

Fruit: Color of flesh

Trắng trong - pure white

PH-M99-2.1

Tiêu da bò

1

Trắng sữa - milky white

PH-M99-1.1

 

2

Trắng vàng - yellowish white

HTM-1

Xuồng cơm vàng

3

35.

(*)

(g)

QN

MS

Quả: Độ dày cùi

Fruit: Thickness of flesh

Mỏng - thin

 

 

1

Trung bình - medium

 

Tiêu da bò

2

Dày - thick

HTM-1;

PH-M99-2.1;

PH-M99-1.1

Xuồng cơm vàng

3

36.

(*)

(h)

QN

VG

Cùi: Mức độ dịch quả

Flesh: Juiciness

Ít - little

 

Xuồng cơm vàng

3

Trung bình - medium

PH-M99-1.1

Tiêu da bò

5

Nhiều - much

HTM-1;

PH-M99-2.1

 

7

37.

(*)

(h)

QN

VG

Cùi: Độ ngọt

Flesh: Brix content

It - little

 

 

1

Trung bình - medium

PH-M99-1.1

Tiêu da bò; Xuồng cơm vàng

2

Nhiều - much

HTM-1;

PH-M99-2.1

Nhãn Long

3

38.

(*)

(i)

QN

MG

Hạt: Kích cỡ

Seed: Size

Rất nhỏ - very small

 

 

1

Nhỏ - small

 

Tiêu da bò

3

Trung bình - medium

 

Xuồng cơm vàng

5

Lớn - lagre

HTM-1

 

7

Rất lớn - very large

PH-M99-1.1,

PH-M99-2.1

 

9

39.

(*)

(i)

VG

PQ

Hạt: Màu sắc vỏ

Seed: Color

Đen - black

 

 

1

Nâu - brown

 

 

2

Trắng - white

 

 

3

40.

(*)

(i)

VG

QN

Hạt: Kích cỡ rốn

Seed: Hilum size

Nhỏ - small

 

 

3

Trung bình - medium

Hương Chi

 

5

Lớn - large

PH-M99-1.1

 

7

CHÚ THÍCH:

(*) Tính trạng được sử dụng cho tất cả các giống trong mỗi vụ khảo nghiệm và luôn có trong bản mô tả giống, trừ khi trạng thái biểu hiện của tính trạng trước đó hoặc điều kiện môi trường làm cho nó không biểu hiện được.

(+) Được giải thích, minh họa và hướng dẫn theo dõi ở Phụ lục A.

(a) Thân: Đánh giá khi cây được 3 tuổi, tại phần chính giữa của thân;

(b) Lá chét (gồm lá chét non và lá chét thành thục): Đánh giá lá ở vị trí thứ 4 hoặc thứ 5 tính từ lá đầu tiên của lá kép, là các lá thuần thục.

(c) Lá kép: lấy lá ở vị trí thứ 4 hoặc thứ 5 trên cành, là lá thuần thục, ở vị trí giữa tán và phía ngoài

(d) Chùm hoa: Đánh giá chùm hoa ở vị trí giữa tán và ngoài tán, từ sau vụ quả thứ hai trở đi.

(e) Chùm quả: Đánh giá chùm quả ở vị trí giữa tán và ngoài tán, từ sau vụ quả thứ hai trở đi.

(g) Quả: Đánh giá giai đoạn quả chín thu hoạch, từ sau vụ quả thứ hai trở đi.

(h) Cùi: Đánh giá giai đoạn quả chín thu hoạch, từ sau vụ quả thứ hai trở đi.

(i) Hạt: Đánh giá giai đoạn quả chín thu hoạch, từ sau vụ quả thứ hai trở đi.

III. QUY ĐỊNH VỀ PHƯƠNG PHÁP KHẢO NGHIỆM

3.1. Yêu cầu vật liệu khảo nghiệm

3.1.1. Giống khảo nghiệm

3.1.1.1. Số lượng cây giống gửi khảo nghiệm tối thiểu: 5.

3.1.1.2. Chất lượng: Cây giống được sản xuất bằng phương pháp chiết cành hoặc cây ghép với các gốc ghép phù hợp và phổ biến trong sản xuất; có chất lượng tốt, không nhiễm bất kỳ loại sâu bệnh nguy hiểm.

3.1.1.3. Không xử lý cây giống khảo nghiệm dưới bất kỳ hình thức nào làm ảnh hưởng đến sự biểu hiện các tính trạng của giống, trừ khi được cơ quan có thẩm quyền cho phép hoặc yêu cầu. Trong trường hợp có xử lý, người đăng ký khảo nghiệm phải cung cấp thông tin chi tiết về biện pháp, hóa chất xử lý.

3.1.1.4. Cơ quan có thẩm quyền quyết định số lượng và chất lượng vật liệu giống cũng như thời gian và địa điểm gửi vật liệu khảo nghiệm. Người đăng ký khảo nghiệm nộp vật liệu từ nước ngoài phải đảm bảo các thủ tục hải quan và các yêu cầu kiểm dịch phù hợp với quy định của quốc gia.

3.1.2. Giống tương tự

3.1.2.1. Trong Tờ khai kỹ thuật (Phụ lục B), tác giả đề xuất các giống tương tự và nói rõ những tính trạng khác biệt giữa chúng với giống khảo nghiệm. Cơ sở khảo nghiệm xem xét và quyết định các giống được chọn làm giống tương tự.

3.1.2.2. Giống tương tự được lấy từ bộ mẫu chuẩn của cơ sở khảo nghiệm. Trong trường hợp cần thiết, cơ sở khảo nghiệm có thể yêu cầu tác giả cung cấp giống tương tự và tác giả phải chịu trách nhiệm về mẫu giống cung cấp. Số lượng và chất lượng giống tương tự như quy định ở mục 3.1.1.

3.2. Các tính trạng sử dụng để phân nhóm giống

3.2.1. Thông qua việc sử dụng các tính trạng phân nhóm giống, các giống tương tự trong số các giống được biết đến rộng rãi được nhóm lại với nhau để so sánh với giống đăng ký khảo nghiệm nhằm tạo thuận lợi cho việc đánh giá tính khác biệt.

3.2.2. Các tính trạng sau đây được sử dụng để phân nhóm giống:

(1) Lá chét: hình dạng (tính trạng thứ 14)

(2) Lá chét: số lượng (tính trạng 16)

(3) Quả: thời gian chín (tính trạng 25)

(4) Quả: hình dạng (tính trạng 26)

(5) Quả: khối lượng (tính trạng 29)

(6) Quả: độ dày cùi (tính trạng 35)

(7) Hạt: kích cỡ (tính trạng 38)

3.2.3. Hướng dẫn việc sử dụng các tính trạng phân nhóm giống trong quá trình thẩm định tính khác biệt có trong Tài liệu Hướng dẫn chung.

3.3. Phương pháp bố trí thí nghiệm

3.3.1. Thời gian khảo nghiệm

Thời gian khảo nghiệm được tiến hành qua hai vụ thu hoạch quả. Một vụ khảo nghiệm được tính từ khi bắt đầu quá trình sinh trưởng sinh dưỡng cho đến khi nở hoa, hình thành, phát triển và thu hoạch quả.

3.3.2. Điểm khảo nghiệm

Khảo nghiệm được tiến hành tại một điểm, nếu có tính trạng không đánh giá được thì có thể thêm điểm bổ sung. Trường hợp khảo nghiệm được tiến hành từ hai điểm trở lên, phải tuân theo các hướng dẫn tham khảo ở tài liệu TGP/9/1 “Đánh giá tính khác biệt”.

3.3.3. Bố trí thí nghiệm

3.3.3.1. Mỗi thí nghiệm được thiết kế phải có tối thiểu 5 cây, trồng theo hàng.

3.3.3.2. Phải thiết kế thí nghiệm sao cho khi cắt các cây hoặc các bộ phận của cây để đo đếm không gây ảnh hưởng tới các quan sát khác được thực hiện tới khi kết thúc thí nghiệm.

3.4. Các điều kiện tiến hành đánh giá

3.4.1. Thí nghiệm phải được tiến hành trong điều kiện thích hợp về đất đai, thời vụ và chăm sóc để bảo đảm cho sự biểu hiện các tính trạng đặc trưng và thuận lợi cho việc đánh giá.

3.4.2. Các biện pháp kỹ thuật cụ thể áp dụng theo Quy trình sản xuất nhãn hiện hành.

3.5. Phương pháp đánh giá

Phương pháp đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất và tính ổn định áp dụng theo Tài liệu Hướng dẫn chung về khảo nghiệm DUS của UPOV (TG/1/3, TGP/7/2, TGP/9/1 và TGP/10/1).

3.5.1. Số lượng cây/ bộ phận của cây được đánh giá

Trừ trường hợp được yêu cầu cụ thể, phần lớn các trường hợp quan sát được tiến hành trên 5 cây hoặc 5 bộ phận từ 5 cây đó. Nếu quan sát các bộ phận trên từng cây, số lượng của mỗi bộ phận lấy trên từng cây là 2.

3.5.2. Đánh giá tính khác biệt

3.5.2.1. Việc xác định một tính trạng khác biệt rõ ràng giữa hai giống phụ thuộc nhiều yếu tố, đặc biệt tính trạng đó là tính trạng số lượng, chất lượng hay giả chất lượng, theo Tài liệu Hướng dẫn chung về khảo nghiệm DUS, trước khi đưa ra kết luận liên quan đến tính khác biệt.

3.5.2.2. Đối với các tính trạng số lượng đánh giá theo phương pháp MG hoặc MS, “mã số” là căn cứ để đánh giá tính khác biệt (tham khảo hướng dẫn tại TGP/9/1).

3.5.3. Đánh giá tính đồng nhất

Áp dụng quần thể chuẩn với tỷ lệ cây khác dạng tối đa là 1% ở mức tin cậy tối thiểu 95%. Trường hợp độ lớn của mẫu là 6 cây thì không chấp nhận có cây khác dạng.

3.5.4. Đánh giá tính ổn định

3.5.4.1. Trong thời gian khảo nghiệm tính ổn định không thể hiện rõ ràng như tính khác biệt và tính đồng nhất. Khi một giống biểu hiện đồng nhất thì có thể coi là ổn định.

3.5.4.2. Trường hợp cần thiết hoặc có nghi ngờ, có thể kiểm tra lại tính ổn định bằng cách trồng thế hệ tiếp theo hoặc trồng từ nguồn vật liệu mới để đảm bảo các tính trạng đó thể hiện như chúng đã thể hiện đúng như giống ban đầu.

IV. QUY ĐỊNH VỀ QUẢN LÝ

4.1. Khảo nghiệm DUS để bảo hộ quyền tác giả đối với giống nhãn mới được thực hiện theo quy định tại Luật Sở hữu trí tuệ và Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật.

4.2. Khảo nghiệm DUS để công nhận giống nhãn mới được thực hiện theo quy định tại Pháp lệnh giống cây trồng năm 2004 và Quyết định số 95/2007/QĐ-BNN ngày 27 tháng 11 năm 2007 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về công nhận giống cây trồng nông nghiệp mới.

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

5.1. Cục Trồng trọt hướng dẫn và kiểm tra thực hiện Quy chuẩn này. Căn cứ vào yêu cầu quản lý khảo nghiệm DUS giống nhãn, Cục Trồng trọt kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung Quy chuẩn này.

5.2. Trong trường hợp các văn bản viện dẫn tại Quy chuẩn này có sự thay đổi, bổ sung hoặc được thay thế thì thực hiện theo quy định tại văn bản mới./.

 

PHỤ LỤC A

GIẢI THÍCH, MINH HỌA VÀ HƯỚNG DẪN THEO DÕI MỘT SỐ TÍNH TRẠNG

1. Tính trạng 2. Lá chét non: màu sắc

2. Tính trạng 4. Lá chét: Chiều dài

3. Tính trạng 5. Lá chét: Chiều rộng

4. Tính trạng 8. Lá chét: Sự lượn sóng của mép lá

5. Tính trạng 9. Lá chét: Mức độ lượn sóng của phiến lá

6. Tính trạng 10. Lá chét: Hình dạng của đỉnh lá

7. Tính trạng 13. Lá chét: Hình dạng của phần gốc lá

8. Tính trạng 14. Lá chét: Hình dạng

9. Tính trạng 16. Lá chét: số lượng

- 1: ít hơn 10 lá

- 2: từ 10 đến 12 lá

- 3: nhiều hơn 12 lá

10. Tính trạng 17. Lá kép: Sự đối xứng của lá chét

11. Tính trạng 18. Lá kép: Chiều dài lá kép

12. Tính trạng 19. Chùm hoa: Khả năng ra hoa

- Khả năng ra hoa dễ: 80% số cây được đánh giá là dễ ra hoa (tương ứng 4 trong 5 cây).

- Khả năng ra hoa trung bình: từ 50 đến 60% số cây được đánh giá là trung bình (tương ứng 3 trong 5 cây).

- Khả năng ra hoa khó: khoảng dưới 50% số cây được đánh giá là khó ra hoa (tương ứng 2 hoặc nhỏ hơn 2 trong 5 cây)

13. Tính trạng 20. Chùm hoa: Chiều dài

Đo từ điểm cao nhất của chùm hoa đến đầu mút cuống hoa

14. Tính trạng 21. Chùm hoa: Chiều rộng

Đo chỗ rộng nhất chùm hoa

15. Tính trạng 26. Quả: Hình dạng

16. Tính trạng 27. Quả: Tính đối xứng

Quan sát tất cả các mặt của quả. Hình dạng quả đối xứng khi các phía quan sát trên quả đều đối xứng. Hình dạng quả không đối xứng khi một trong các phía của quả là không đối xứng.

17. Tính trạng 28. Quả: Hình dạng của đỉnh

18. Tính trạng 30. Quả: Chiều cao

19. Tính trạng 31. Quả: Chiều rộng

 

PHỤ LỤC B

TỜ KHAI KỸ THUẬT KHẢO NGHIỆM DUS GIỐNG NHÃN

1. Đối tượng của tờ khai kỹ thuật

1.1. Tên loài: Dimocarpus longan Lour. (Euphoria longan Lour.)

1.2. Tên giống:

2. Tổ chức, cá nhân đăng ký khảo nghiệm

Tên:

Địa chỉ:                                     Số điện thoại:                           Email:

3. Tác giả giống:

Tên:

Địa chỉ:                                     Số điện thoại:                           Email:

4. Nguồn gốc giống, phương pháp chọn tạo

4.1. Vật liệu

4.2. Phương pháp

- Công thức lai:

- Xử lý đột biến:

- Phương pháp khác:

4.3. Thời gian và địa điểm: Năm/vụ/địa điểm

5. Giống đã được bảo hộ hoặc công nhận ở nước ngoài

1. Tên nước:                                         ngày      tháng       năm

2. Tên nước:                                         ngày      tháng       năm

6. Các tính trạng đặc trưng của giống

Bảng 1 - Một số tính trạng đặc trưng của giống

Tính trạng

Mức độ biểu hiện

Giống điển hình

Mã số

(*)

Miền Bắc

Miền Nam

6.1 Lá chét: hình dạng

Leaflet: shape

(Tính trạng 14)

Hình trứng - ovate

 

 

1

 

Hình bầu dục - elliptic

PH-M99-1.1;

PH-M99-2.1;

HTM-1

Tiêu da bò;

Xuồng cơm vàng

2

 

Trứng ngược - obovate

 

 

3

 

6.2 Lá chét: số lượng

Leaflet: number of leaflet

(Tính trạng 16)

Ít - few

PH-M99-2.1

Tiêu da bò

1

 

Trung bình - medium

PH-M99-1.1;

HTM-1

Xuồng cơm vàng

2

 

Nhiều - many

 

 

3

 

6.3 Quả: thời gian chín

Fruit: Maturity time

(Tính trạng 25)

Chín sớm - early maturity

 

 

1

 

Chín trung bình - medium maturity

 

 

2

 

Chín muộn - late maturity

 

 

3

 

6.4. Quả: hình dạng

Fruit: shape

(Tính trạng 26)

Cầu dẹt - oblate

HTM-1

 

1

 

Tròn - circle

PH-M99-1.1;

PH-M99-2.1

 

2

 

Dạng khác - others

 

 

3

 

6.5. Quả: Khối lượng quả

Fruit: weight

(Tính trạng 29)

Nhẹ - light

 

 

3

 

Trung bình - medium

HTM-1

PH-M99-2.1

 

5

 

Nặng - heavy

 

 

7

 

6.6 Quả: độ dày cùi

Fruit: thickness of flesh

(Tính trạng 35)

Mỏng - thin

 

 

1

 

Trung bình - medium

 

Tiêu da bò

2

 

Dày- thick

HTM-1;

PH-M99-2.1;

PH-M99-1.1

Xuồng cơm vàng

3

 

6.7 Hạt: kích cỡ

Seed: size

(Tính trạng 38)

Rất nhỏ - very small

 

 

1

 

Nhỏ - small

 

Tiêu da bò

3

 

Trung bình - medium

 

Xuồng cơm vàng

5

 

Lớn - lagre

HTM-1

 

7

 

Rất lớn - very large

PH-M99-1.1,

PH-M99-2.1

 

9

 

Chú thích: (*): Đánh dấu (+) hoặc điền số liệu cụ thể vào ô trống tương ứng cho phù hợp với trang thái biểu hiện của giống

7. Các giống tương tự đề nghị làm đối tương tự

Bảng 2 - Sự khác biệt giữa giống tương tự và giống khảo nghiệm

Tên giống tương tự

Những tính trạng khác biệt

Trạng thái biểu hiện

Giống tương tự

Giống khảo nghiệm

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

8. Những thông tin bổ sung khác

8.1. Khả năng chống chịu sâu, bệnh (nêu rõ các chủng cụ thể):

8.2. Các điều kiện đặc biệt cần lưu ý khi khảo nghiệm giống:

8.3. Những thông tin khác:

 

 

Địa điểm, ngày     tháng     năm
Họ, tên và chữ ký của người nộp đơn
(Đóng dấu, nếu có)

 

QCVN 01-129:2013/BNNPTNT

QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ KHẢO NGHIỆM TÍNH KHÁC BIỆT, TÍNH ĐỒNG NHẤT VÀ TÍNH ỔN ĐỊNH CỦA GIỐNG THANH LONG
National Technical Regulation on Testing for Distinctness, Uniformity and Stability of Dragon Fruit Varieties

Lời nói đầu

QCVN 01-129:2013/BNNPTNT được xây dựng dựa trên dự thảo cuối Guidelines for the conduct of tests for Distinctness, Uniformity and stability in dragon fruit varieties - Proj.5 ngày 10/12/2010 của giống thanh long của UPOV.

QCVN 01-129:2013/BNNPTNT do Văn phòng Bảo hộ giống cây trồng mới - Cục Trồng trọt biên soạn, Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường trình duyệt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành tại Thông tư số 33/2013/TT-BNNPTNT ngày 21 tháng 6 năm 2013.

 

QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ KHẢO NGHIỆM TÍNH KHÁC BIỆT, TÍNH ĐỒNG NHẤT VÀ TÍNH ỔN ĐỊNH CỦA GIỐNG THANH LONG

National Technical Regulation on Testing for Distinctness, Uniformity and Stability of Dragon Fruit Varieties

I. QUY ĐỊNH CHUNG

1.1. Phạm vi điều chỉnh

Quy chuẩn này quy định các tính trạng đặc trưng, phương pháp đánh giá và yêu cầu quản lý khảo nghiệm tính khác biệt, tính đồng nhất và tính ổn định (khảo nghiệm DUS) của giống thanh long mới thuộc loài Hylocereus undatus (Haw.) Britton et Rose và Hylocereus polyrhizus (A.F.C Weber) Britton et Rose và các loài khác thuộc chi Hylocereus và chi Selenicereus.

1.2. Đối tượng áp dụng

Quy chuẩn này áp dụng đối với các tổ chức, cá nhân có hoạt động liên quan đến khảo nghiệm DUS giống thanh long mới.

1.3. Giải thích từ ngữ và các từ viết tắt

1.3.1. Giải thích từ ngữ: Trong quy chuẩn này các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

1.3.1.1. Giống khảo nghiệm: Là giống mới được đăng ký khảo nghiệm.

1.3.1.2. Giống điển hình: Là giống được sử dụng làm chuẩn đối với một trạng thái biểu hiện cụ thể của một tính trạng đặc trưng.

1.3.1.3. Giống tương tự: Là giống cùng nhóm với giống khảo nghiệm, có nhiều tính trạng tương tự so với giống khảo nghiệm.

1.3.1.4. Mẫu chuẩn: Là mẫu giống có các tính trạng đặc trưng phù hợp với bản mô tả giống, được cơ quan chuyên môn có thẩm quyền công nhận.

1.3.1.5. Tính trạng đặc trưng: Là tính trạng được di truyền ổn định, ít bị biến đổi bởi tác động của ngoại cảnh, có thể nhận biết và mô tả được một cách chính xác.

1.3.1.6. Cây khác dạng: Là cây khác biệt rõ ràng với giống khảo nghiệm ở một hoặc nhiều tính trạng đặc trưng được sử dụng trong khảo nghiệm DUS.

1.3.2. Các từ viết tắt

1.3.2.1. UPOV: International Union for the protection of new varieties of plants (Hiệp hội quốc tế bảo hộ giống cây trồng mới).

1.3.2.2. DUS: Distinctness, Uniformity, Stability (Tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định).

1.3.2.3. QL: Qualitative characteristic (Tính trạng chất lượng).

1.3.2.4. QN: Quantitative characteristic (Tính trạng số lượng).

1.3.2.5. PQ: Pseudo-Qualitative characteristic (tính trạng giả chất lượng).

1.3.2.6. MG: Single measurement of a group of plants or parts of plants (Đo đếm một nhóm cây hoặc một bộ phận của một nhóm cây).

1.3.2.7. MS: Measurement of a number of individual plants or parts of plants (Đo đếm từng cây hoặc từng bộ phận của các cây mẫu).

1.3.2.8. VG: Visual assessment by a single observation of a group of plants or parts of plants (Quan sát một nhóm cây hoặc một bộ phận của một nhóm cây).

1.3.2.9. VS: Visual assessment by observation of individual plants or parts of plants (Quan sát từng cây hoặc từng bộ phận của các cây mẫu).

1.4. Tài liệu viện dẫn

1.4.1. TG/1/3: General introduction to the examnination of Distinctness, Uniformity and Stability and the development of harmonized descriptions of new varieties of plant (Hướng dẫn chung về đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định và hài hòa hóa trong mô tả giống cây trồng mới).

1.4.2. TGP/7/2: Development of Test Guidelines (Xây dựng quy phạm khảo nghiệm).

1.4.3. TGP/8/1: Trial Design and Techniques Used in the Examination of Distinctness, Uniformity and Stability (Phương pháp bố trí thí nghiệm và các biện pháp kỹ thuật được sử dụng để đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất và tính ổn định).

1.4.4. TGP/9/1: Examinning Distinctness (Đánh giá tính khác biệt).

1.4.5. TGP/10/1: Examinning Uniformity (Đánh giá tính đồng nhất).

1.4.6. TGP/11/1: Examining stability (Đánh giá tính ổn định).

1.4.7. TGP/14/1: Glossary of Terms Used in UPOV documents (Các thuật ngữ được sử dụng trong các tài liệu của UPOV).

II. QUY ĐỊNH VỀ KỸ THUẬT

Các tính trạng đặc trưng đề đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định của giống thanh long được quy định tại Bảng 1. Trạng thái biểu hiện của tính trạng được mã hóa bằng điểm.

Bảng 1- Các tính trạng đặc trưng của giống thanh long

STT

Tính trạng

Trạng thái biểu hiện

Giống điển hình

Mã số

1.

(*)

(a)

QN

VG

Chồi non: Mức độ đỏ

Young stem: Reddish colour

Không có hoặc rất ít - absent or very weak

Trung bình - medium

Đậm - strong

 

Thanh long ruột đỏ LĐ1

1


2

3

2.

(+)

(a)

QN

VG/

MG

Thân: Chiều dài đốt

Stem: Length of segment

Ngắn - short

 

3

Trung bình - medium

Thanh long ruột đỏ LĐ1 và LĐ5

5

Dài - long

Thanh long ruột trắng

7

3.

(+)

(a)

QN

VG/

MG

Thân: Mức độ rộng

Stem: Width

Hẹp - narrow

 

3

Trung bình - medium

Thanh long ruột đỏ LĐ1 và LĐ5

5

Rộng - broad

Thanh long ruột trắng

7

4.

(a)

QN

VG

Thân: Mức độ phủ sáp trên thân

Stem: Waxiness

Không có hoặc ít - absent or weak

Trung bình - medium

Nhiều - strong

 

1

2

3

5.

(*)

(+)

(a)

QN

VG/

MG

Thân: Khoảng cách giữa các núm gai

Stem: Distance between areoles

Ngắn - short

 

3

Trung bình - medium

Thanh long ruột đỏ LĐ1 và LĐ5

5

Dài - long

 

7

6.

(*)

(+)

(a)

QN

VG/

MG

Thân: Độ cao thùy

Stem: Arch height

Thấp - low

 

1

Trung bình - medium

Thanh long ruột đỏ LĐ1

2

Cao - high

Thanh long ruột đỏ LĐ5

3

7

(*)

(+)

(a)

QN

VG

Thân: Mức độ lồi lõm của mép

Stem: Margin of rib

Lõm - concave

 

1

Phẳng - flat

 

2

Lồi - convex

Thanh long ruột trắng, thanh long ruột đỏ LĐ1 và LĐ5

3

8.

(b)

QN

VG

Núm gai: Số lượng gai

Areola: Number of spines

Ít - few

Thanh long ruột đỏ LĐ1

1

Trung bình - medium

Thanh long ruột trắng và thanh long ruột đỏ LĐ5

2

Nhiều - many

 

3

9.

(b)

QN

VG/

MG

Gai: Độ dài

Spine: Length

Ngắn - short

Trung bình - medium

Dài - long

 

3

5

7

10.

(b)

PQ

VG

Gai: Màu sắc chính

Spine: Main color

Xám - grey

Nâu - brown

Nâu đậm - dark brown

 

1

2

3

11.

(+)

(c)

PQ

VG

Nụ hoa: Hình dạng

Flower bud: Shape

Hình trứng - ovate

 

1

Hình bầu dục - elliptic

Thanh long ruột trắng, thanh long ruột đỏ LĐ1 và LĐ5

2

Tròn - circle

 

3

Cầu dẹt - oblate

 

4

12.

(+)

(c)

QL

VG

Nụ hoa: Hình dạng đỉnh

Flower bud: Shape of apex

Nhọn - acute

Thanh long ruột trắng, thanh long ruột đỏ LĐ1 và LĐ5

1

Tròn - rounded

 

2

13.

(c)

PQ

VG

Nụ hoa: Màu sắc chóp nụ

Flower bud: Color in apex

Kem - cream

 

1

Xanh vàng - yellowish green

 

2

Xanh - green

Thanh long ruột trắng

3

Hồng nhạt - light pink

Thanh long ruột đỏ LĐ5

4

Hồng trung bình - medium pink

 

5

Hồng đậm - dark pink

 

6

Đỏ - red

 

7

Tím - purple

 

8

14.

(+)

(d)

QN

VG/

MG

Nụ hoa: Độ dài đế hoa

Flower bud: Length of pericarpel

Ngắn - short

Trung bình - medium

Dài - long

 

1

2

3

15.

(+)

(d)

QN

VG/

MG

Nụ hoa: Độ rộng đế hoa

Flower bud: Width of pericarpel

Hẹp - narrow

Trung bình - medium

Rộng - broad

 

1

2

3

16.

(+)

(d)

QN

VG/

MG

Nụ hoa: Độ dài của nụ hoa

Flower bud: Length of perianth

Ngắn - short

Trung bình - medium

Dài - long

 

1

2

3

17.

(*)

(+)

(e)

QN

VG

Hoa: Mức độ đỏ của lá bắc

Flower: Intensity of red color of bract

Nhạt - weak

Thanh long ruột trắng

1

Trung bình - medium

 

2

Đậm - strong

Thanh long ruột đỏ LĐ1 và LĐ5

3

18.

(e)

PQ

VG

Cánh hoa: Màu sắc

Petal: Color

Kem - cream

Vàng - yellow

Xanh vàng - yellowish green

 

1

2

3

19.

(+)

(e)

PQ

VG

Đài hoa: Màu sắc chính

Sepal: Main color

Trắng - white

Xanh - green

Đỏ - red

 

1

2

3

20.

(+)

(e)

PQ

VG

Đài hoa: Kiểu hình của màu thứ hai (màu sắc phụ của đài hoa)

Sepal: Pattern of secondary color

Không - none

Thanh long ruột trắng và ruột đỏ LĐ5

1

Tập trung viền mép - edged

Thanh long ruột đỏ LĐ1

2

Kẻ sọc - striped

 

3

21.

(e)

QN

MS

Hoa: Số lượng cánh hoa

Flower: number of petals

Ít - few

 

3

Trung bình - medium

Thanh long ruột trắng và ruột đỏ LĐ5

5

Nhiều - many

 

7

22.

(+)

(e)

QN

VG/

MG

Hoa: Độ dài vòi nhụy

Flower: Length of style

Ngắn - short

Trung bình - medium

Dài - long

 

1

2

3

23.

(+)

(e)

QN

VG

Hoa: Số lượng thùy nhụy

Flower: Number of stigma lobes

Ít - few

Trung bình - medium

Nhiều - many

 

3

5

7

24.

(e)

QL

VG

Hoa: Màu sắc thùy nhụy

Flower: Color of stigma lobe

Kem - cream

Xanh - green

 

1

2

25.

(e)

QN

VG

Hoa: Vị trí bao phấn so với đầu nhụy

Flower: Position of anthers in relation to stigma

Dưới - below

Thanh long ruột trắng, thang long ruột đỏ LĐ1 và LĐ5

1

Cùng mức - same level

 

2

Trên - above

 

3

26.

(e)

(f)

QL

VG

Lá bắc: Màu sắc (từ nụ hoa đến khi quả chín)

Bract: Color (from bud to fruit)

Xanh - green

Thanh long ruột trắng

 

Đỏ - red

Thanh long ruột đỏ LĐ1 và LĐ5

 

27.

(*)

(f)

QN

VG/

MG

Quả: Chiều dài

Fruit: Length

Ngắn - short

 

3

Trung bình - medium

Thanh long ruột trắng và thanh long ruột đỏ LĐ5

5

Dài - long

 

7

28.

(*)

(f)

QN

VG/

MG

Quả: Đường kính

Fruit: Diameter

Hẹp - narrow

 

3

Trung bình - medium

Thanh long ruột trắng, thanh long ruột đỏ LĐ1 và LĐ5

5

Rộng - broad

 

7

29.

(*)

(+)

(f)

QN

MS

Quả: Tỷ lệ dài/rộng

Fruit: Ratio length/width

Thon dài- moderately elongated

Trung bình - medium

Ngắn bầu - moderatedly compressed

 

3

5

7

30.

(f)

QN

VG

Quả: Số lượng lá bắc

Fruit: Number of bracts

Ít - few

Thanh long ruột trắng

1

Trung bình - medium

Thanh long ruột đỏ LĐ1

2

Nhiều - many

Thanh long ruột đỏ LĐ5

 

31.

(+)

(f)

QN

VG/

MG

Quả: Độ dài lá bắc ở phần đỉnh

Fruit: Length of apical bracts

Ngắn - short

 

3

Trung bình - medium

Thanh long ruột đỏ

5

Dài - long

Thanh long ruột đỏ LĐ1 và LĐ5

7

32.

(+)

(f)

QN

VG

Quả: Mức độ bó của lá bắc với vỏ

Fruit: Position of bracts towards the peel

Bó sát - addressed

 

1

Bó ít - slightly held out

Thanh long ruột trắng, thanh long ruột đỏ LĐ1 và LĐ5

2

Không bó - strongly held out

 

3

33.

(*)

(+)

(f)

PQ

VG

Quả: Màu sắc chính của các lá bắc ở phần giữa quả

Fruit: Main color of middle bracts

Xanh vàng - yellowish green

 

1

Xanh - green

Thanh long ruột trắng, thanh long ruột đỏ LĐ5

2

Hồng - pink

 

3

Đỏ - red

Thanh long ruột đỏ LĐ1

4

34.

(+)

(f)

QN

VG/

MG

Quả: Độ rộng gốc lá bắc

Fruit: Width of the base of the bracts

Hẹp - narrow

 

1

Trung bình - medium

Thanh long ruột trắng, thanh long ruột đỏ LĐ1 và LĐ5

2

Rộng - broad

 

3

35.

(*)

(+)

(f)

QN

VG/

MG

Quả: Độ dày vỏ quả (không kể lá bắc)

Fruit: Thickness of the peel (exduding bracts)

Mỏng - thin

 

1

Trung bình - medium

Thanh long ruột trắng, thanh long ruột đỏ LĐ1 và LĐ5

2

Dày - thick

 

3

36.

(*)

(+)

(f)

QN

VG

Quả: Màu sắc vỏ (không kể lá bắc)

Fruit: Color of peel (excluding bracts)

Trắng vàng - yellowish white

 

1

Vàng - yellow

 

2

Xanh - green

 

3

Hồng trung bình - medium pink

 

4

Hồng đậm - dark pink

 

5

Đỏ - red

 

6

Tím - purple

 

7

37.

(*)

(f)

PQ

VG

Quả: Màu sắc thịt quả

Fruit: Color of flesh

Trắng - white

Thanh long ruột trắng

1

Trắng ngà - dull white

 

2

Vàng - yellow

 

3

Hồng - pink

 

4

Đỏ - red

 

5

Đỏ đậm - dark red

 

6

37.

(*)

(f)

PQ

VG

Quả: Màu sắc thịt quả

Fruit: Color of flesh

Tím - purple

 

7

Tím đậm - dark purple

 

8

Màu khác - others

 

9

38.

(+)

(g)

QN

MG

Quả: Độ ngọt (Brix - tổng lượng chất rắn hòa tan)

Fruit: Sweetness (total soluble solids)

Thấp - low

Trung bình - medium

Cao - high

 

1

2

3

39.

(g)

QN

VG

Quả: Rốn quả

Fruit: Apical cavity

Không có hoặc nông - absent or shallow

Trung bình - medium

Sâu - deep

 

1

2

3

40.

(g)

QN

MG

Quả: Độ chắc thịt quả

Fruit: Firmness of flesh

Mềm - soft

Thanh long ruột đỏ LĐ5

1

Trung bình - medium

Thanh long ruột đỏ LĐ5

2

Cứng - hard

Thanh long ruột trắng

3

41.

(h)

QN

MG/

VG

Hạt: Kích cỡ

Seed: Size

Nhỏ - small

 

3

Trung bình - medium

 

5

Lớn - large

 

7

42.

(h)

QN

MG/

VG

Hạt: Mật độ hạt trên quả

Seed: Seed density per fruit

Thấp - low

 

3

Trung bình - medium

 

5

Cao - high

 

7

CHÚ THÍCH:

(*) Tính trạng được sử dụng cho tất cả các giống trong mỗi vụ khảo nghiệm và luôn có trong bản mô tả giống, trừ khi trạng thái biểu hiện của tính trạng trước đó hoặc điều kiện môi trường làm cho nó không biểu hiện được.

(+) Được giải thích, minh họa và hướng dẫn theo dõi ở Phụ lục A.

(a) Chồi non: đánh giá khi chồi đạt khoảng 10 cm

- Thân: Nếu không có chỉ dẫn khác, mọi quan sát trên thân phải được tiến hành trên đoạn thân trưởng thành, một năm tuổi.

(b) Núm gai và gai: Nếu không có chỉ dẫn khác, tất cả các quan sát trên gai và núm gai phải được tiến hành trên đoạn thân trưởng thành còn nguyên vẹn, không giập gẫy, thông thường là đoạn ở phân giữa cảnh.

(c) Hoa chưa nở: Nếu không có chỉ dẫn nào khác, mọi quan sát trên hoa chưa nở phải được tiến hành tại thời điểm 10 -15 ngày sau khi hoa ra nụ.

(d) Hoa trước khi nở: các tính trạng 14, 15 và 16: tiến hành đo trước khi hoa nở (cuối buổi chiều 4-6 giờ).

(e) Hoa: Tất cả các quan sát trên hoa phải được tiến hành đối với hoa đã nở hoàn toàn.

(f) Quả: Mọi quan sát trên quả phải được tiến hành trên 5 quả còn nguyên vẹn, đã chín thương phẩm, sau 3 đến 5 ngày thay đổi màu quả đầu tiên.

(g) Đường kính quả/độ dày vỏ/Tổng chất khô hòa tan/độ chắc thịt quả được xác định ở phần giữa quả.

III. PHƯƠNG PHÁP KHẢO NGHIỆM

3.1. Yêu cầu vật liệu khảo nghiệm

3.1.1. Giống khảo nghiệm

3.1.1.1. Số lượng vật liệu khảo nghiệm tối thiểu cần phải nộp là 6 cây hoặc 10 đoạn thân mầm (nếu được cơ quan có thẩm quyền chấp nhận).

3.1.1.2. Chất lượng vật liệu khảo nghiệm:

Cây giống phải đảm bảo trên một năm tuổi;

Đoạn thân mầm trên 6 tháng tuổi, dài từ 40 cm trở lên, khỏe mạnh, không nhiễm các loại sâu bệnh hại nguy hiểm và có khả năng phát triển thành 6 cây.

3.1.1.3. Không xử lý vật liệu khảo nghiệm bằng bất kỳ hình thức nào làm ảnh hưởng đến sự biểu hiện các tính trạng của giống, trừ khi được cơ quan có thẩm quyền cho phép hoặc yêu cầu. Trong trường hợp vật liệu gửi có xử lý, người nộp đơn phải cung cấp thông tin chi tiết việc xử lý.

3.1.1.4. Người đăng ký khảo nghiệm giống thanh long có nguồn gốc từ nước ngoài phải bảo đảm tất cả các thủ tục hải quan và các yêu cầu kiểm dịch phù hợp với quy định của quốc gia.

3.1.2. Giống tương tự

3.1.2.1. Trong Tờ khai kỹ thuật, tác giả đề xuất các giống tương tự và ghi rõ những tính trạng khác biệt giữa chúng với giống khảo nghiệm. Cơ sở khảo nghiệm xem xét và quyết định các giống được chọn làm giống tương tự.

3.1.2.2. Giống tương tự được lấy từ bộ mẫu chuẩn của cơ sở khảo nghiệm. Trong trường hợp cần thiết, cơ sở khảo nghiệm có thể yêu cầu tác giả cung cấp giống tương tự và tác giả phải chịu trách nhiệm về mẫu giống cung cấp. Số lượng và chất lượng giống tương tự như quy định ở mục 3.1.1.

3.2. Các tính trạng sử dụng để phân nhóm giống

3.2.1. Thông qua việc sử dụng các tính trạng phân nhóm giống, các giống tương tự trong số các giống được biết đến rộng rãi được nhóm lại với nhau để so sánh với giống đăng ký khảo nghiệm nhằm tạo thuận lợi cho việc đánh giá tính khác biệt.

3.2.2. Các tính trạng sau đây được sử dụng để phân nhóm giống:

(1) Chồi non: Mức độ đỏ (tính trạng thứ 1)

(2) Thân: Khoảng cách giữa các núm gai (tính trạng 5)

(3) Thân: Mức độ lồi lõm của mép (tính trạng 7)

(4) Quả: Chiều dài (tính trạng 27)

(5) Quả: Màu sắc chính của các lá bắc giữa (tính trạng 33)

(6) Quả: Màu sắc của thịt quả (tính trạng 37).

3.2.3. Hướng dẫn việc sử dụng các tính trạng phân nhóm giống trong quá trình thẩm định tính khác biệt có trong “Tài liệu Hướng dẫn chung” - TG/1/3 và “Đánh giá tính khác biệt” TGP/9/1.

3.3. Phương pháp bố trí thí nghiệm

3.3.1. Thời gian khảo nghiệm

Thời gian khảo nghiệm được tính bắt đầu từ khi trồng và qua tối thiểu hai vụ quả tự nhiên.

3.3.2. Điểm khảo nghiệm

Khảo nghiệm được tiến hành tại một điểm, nếu có tính trạng không đánh giá được thì có thể thêm điểm bổ sung. Trường hợp khảo nghiệm được tiến hành từ hai điểm trở lên, phải tuân theo các hướng dẫn tham khảo ở tài liệu TGP/9/1 “Đánh giá tính khác biệt".

3.3.3. Bố trí thí nghiệm

3.3.3.1. Mỗi thí nghiệm phải được bố trí tối thiểu 6 cây.

3.3.3.2. Phải thiết kế thí nghiệm sao cho khi cắt các cây hoặc các bộ phận của cây để đo đếm không gây ảnh hưởng tới các quan sát khác phải thực hiện cho tới khi kết thúc thí nghiệm.

3.4. Các điều kiện tiến hành đánh giá

3.4.1. Thí nghiệm phải được tiến hành trong điều kiện thích hợp về đất đai, thời vụ và chăm sóc để bảo đảm cho sự biểu hiện các tính trạng đặc trưng và thuận lợi cho việc đánh giá. Vì loài thanh long có thể ra quả một số lần trong năm, nên cần phải tạo điều thuận lợi để cây ra quả ở chính vụ của mỗi vụ khảo nghiệm.

3.4.2. Các biện pháp kĩ thuật cụ thể áp dụng theo Quy trình kỹ thuật sản xuất thanh long hiện hành.

3.5. Phương pháp đánh giá

Phương pháp đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất và tính ổn định áp dung theo Tài liệu Hướng dẫn chung về khảo nghiệm DUS của UPOV (TG/1/3, TGP/7/2, TGP/9/1 và TGP/10/1).

3.5.1. Số lượng cây/bộ phận của cây được đánh giá

Trừ trường hợp được yêu cầu cụ thể, phần lớn các trường hợp quan sát được tiến hành trên 5 cây hoặc bộ phận từ 5 cây đó. Nếu quan sát các bộ phận trên từng cây, số lượng của mỗi bộ phận lấy trên từng cây là 2.

3.5.2. Đánh giá tính khác biệt

3.5.2.1. Việc xác định một tính trạng khác biệt rõ ràng giữa hai giống phụ thuộc nhiều yếu tố, đặc biệt tính trạng đó là tính trạng số lượng, chất lượng hay giả chất lượng, theo Tài liệu Hướng dẫn chung về khảo nghiệm DUS, trước khi đưa ra kết luận liên quan đến tính khác biệt.

3.5.2.4. Đối với các tính trạng số lượng đánh giá theo phương pháp MG hoặc MS, mã số là căn cứ để đánh giá tính khác biệt (xem chi tiết hướng dẫn tại TGP/9/1).

3.5.3. Đánh giá tính đồng nhất

Áp dụng quần thể chuẩn với tỷ lệ cây khác dạng tối đa là 1% ở mức tin cậy tối thiểu 95%. Trường hợp độ lớn của mẫu là 6 cây thì không chấp nhận có cây khác dạng.

3.5.4. Đánh giá tính ổn định

3.5.4.1. Trong thời gian khảo nghiệm tính ổn định không thể hiện rõ ràng như tính khác biệt và tính đồng nhất. Kinh nghiệm cho thấy khi một giống biểu hiện đồng nhất thì có thể coi là ổn định.

3.5.4.2. Trường hợp cần thiết hoặc có nghi ngờ, có thể kiểm tra lại tính ổn định bằng cách trồng thế hệ tiếp theo hoặc trồng từ nguồn vật liệu mới để đảm bảo rằng các tính trạng đặc trưng thể hiện như chúng đã thể hiện ở thế hệ trước hoặc đúng như lần trồng ban đầu.

IV. QUY ĐỊNH VỀ QUẢN LÝ

4.1. Khảo nghiệm DUS để bảo hộ quyền tác giả đối với giống thanh long mới được thực hiện theo quy định tại Luật Sở hữu trí tuệ và Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật.

4.2. Khảo nghiệm DUS để công nhận giống thanh long mới được thực hiện theo quy định tại Pháp lệnh giống cây trồng năm 2004 và Quyết định số 95/2007/QĐ-BNN ngày 27 tháng 11 năm 2007 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về công nhận giống cây trồng nông nghiệp mới.

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

5.1. Cục Trồng trọt hướng dẫn và kiểm tra thực hiện Quy chuẩn này. Căn cứ vào yêu cầu quản lý khảo nghiệm DUS giống thanh long, Cục Trồng trọt kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung Quy chuẩn này.

5.2. Trong trường hợp các văn bản viện dẫn tại Quy chuẩn này có sự thay đổi, bổ sung hoặc được thay thế thì thực hiện theo quy định tại văn bản mới.

 

PHỤ LỤC A

GIẢI THÍCH, MINH HỌA VÀ HƯỚNG DẪN THEO DÕI MỘT SỐ TÍNH TRẠNG

1. Tính trạng 2. Thân: Chiều dài đốt

2. Tính trạng 3. Thân: Mức độ rộng: được đánh giá ở phần giữa của phần thân hàng năm

3. Tính trạng 5: Thân: Khoảng cách giữa các núm gai

4. Tính trạng 6: Thân: Độ cao thùy

5. Tính trạng 7. Thân: Mức độ lồi lõm của mép

6. Tính trạng 11: Nụ hoa: hình dạng

 

 

Phần rộng nhất

 

 

Phần giữa phía dưới

Phần giữa

Phần giữa phía trên

Tỉ lệ chiều rộng và chiều dài

Trải dài

 

Trung bình

 

 

Nén

 

 

7. Tính trạng 12. Nụ hoa: hình dạng của đỉnh

8. Tính trạng 14. Nụ hoa: Độ dài đế hoa

9. Tính trạng 15. Nụ hoa: Độ rộng đế hoa

10. Tính trạng 16. Nụ hoa: Độ dài của hoa

11. Tính trạng 17. Hoa: Mức độ đỏ của lá bắc

Được quan sát tại phần đế hoa

12. Tính trạng 19. Đài hoa: màu sắc chính

Màu chính là màu có diện tích rộng nhất

13. Tính trạng 22. Hoa: Độ dài vòi nhụy

14. Tính trạng 23. Hoa: số lượng thùy nhụy

15. Tính trạng 29. Quả: tỉ lệ dài/rộng

16. Tính trạng 31. Quả: Độ dài lá bắc ở phần đỉnh quả

17. Tính trạng 32. Quả: Mức độ bó của lá bắc với vỏ

18. Tính trạng 33. Quả: màu sắc chính của lá bắc ở phần giữa quả

19. Tính trạng 35. Độ dày vỏ quả (không kể lá bắc)

Được xác định tại mặt cắt ngang phần chính giữa quả

20. Tính trạng 38. Độ ngọt (Brix - tổng lượng chất rắn hòa tan)

Sử dụng chiết quang kế để đo độ ngọt tại phần giữa của quả

 

PHỤ LỤC B

TỜ KHAI KỸ THUẬT KHẢO NGHIỆM DUS GIỐNG THANH LONG

TỜ KHAI KỸ THUẬT                             Trang (x) của (y)           Số:

 

 

Ngày nộp đơn
(dành cho Cơ quan BHGCT)

 

TỜ KHAI KỸ THUẬT

(được hoàn thiện cùng với đơn đăng ký bảo hộ giống cây trồng)

1. Đối tượng của tờ khai kỹ thuật

1.1. Tên La tinh: Hylocereus undatus (Haw.) Britton et Rose và Hylocereus polyzhizus (A.F.C Weber) Brilton et Rose và các loài khác.

1.2. Tên thông thường: Thanh long

2. Người nộp đơn

Tên:

Địa chỉ:

Số điện thoại:

Fax:

Địa chỉ Email:

Tác giả (nếu không phải người nộp đơn):

3. Tên dự kiến và xác nhận của tác giả

Tên dự kiến của giống (nếu có thể):

Xác nhận của tác giả:

4. Thông tin về sơ đồ chọn tạo và nhân giống

4.1. Sơ đồ chọn tạo

Giống được tạo ra từ:

4.1.1. Lai:

(a) Lai có định hướng (đề nghị ghi giống bố mẹ)                                     [ ]

(b) Lai có định hướng một phần                                                 [ ]

(đề nghị ghi giống bố mẹ đã biết)

(c) Lai không định hướng                                                           [ ]

4.1.2. Đột biến (Ghi rõ giống bố mẹ)                                          [ ]

4.1.3. Phát hiện và phát triển                                                      [ ]

(chỉ ra nơi, thời gian đã phát hiện và phát triển)

4.1.4. Khác (đề nghị cung cấp chi tiết)                                         [ ]

4.2. Phương pháp nhân giống

4.2.1. Phương pháp nhân giống vô tính

a. Giâm cành                                                                             [ ]

b. Phương pháp nhân giống invitro                                            [ ]

c. Phương pháp khác                                                                [ ]

4.2.2. Phương pháp khác (cung cấp thông tin chi tiết)                  [ ]

5. Một số tính trạng của giống (con số bên cạnh dấu ngoặc kép liên quan đến tính trạng tương ứng trong quy phạm, đề nghị đánh dấu nhân vào mã số tương ứng)

Tính trạng                                                                                  Mã số

5.1. Chồi mới nhú: Mức độ đỏ

(1) Không có hoặc rất ít                                                             1[ ]

Trung bình

2[ ]

Đậm

3[ ]

5.2 Thân: Khoảng cách giữa các núm gai

 

(6) Ngắn

3[ ]

Trung bình

5[ ]

Dài

7[ ]

5.3. Quả: Độ dài

 

(28) Ngắn

3[ ]

Trung bình

5[ ]

Dài

7[ ]

5.4. Quả: Màu chủ yếu của lá bắc

 

(34) Xanh vàng

1[ ]

Xanh

2[ ]

Hồng

3[ ]

Đỏ

4[ ]

5.5 Quả: Màu sắc thịt quả

 

(38) Trắng

1[ ]

Hồng nhạt

2[ ]

Hồng trung bình

3[ ]

Hồng đậm

4[ ]

Đỏ trung bình

5[ ]

Đỏ đậm

6[ ]

Tím

7[ ]

6. Giống tương tự và sự khác biệt giữa giống đăng ký và giống tương tự

Đề nghị sử dụng bảng sau đây và hộp để cung cấp thông tin về sự khác biệt giữa giống đăng ký và giống tương tự với sự hiểu biết rõ nhất của bạn. Thông tin này có thể giúp cơ quan thẩm định đánh giá tính khác biệt của giống một cách hiệu quả nhất.

Tên giống tương tự       tính trạng          Mức biểu hiện               Mức biểu hiện

Khác biệt          của tính trạng                giống đăng ký

Ví dụ:               Quả: Hình dạng

                          mặt cắt dọc                Hình trục                       Thuôn chữ nhật

7. Thông tin thêm giúp việc thẩm định giống

7.1. Bổ sung thêm thông tin trong mục 5 và 6, có thêm tính trạng nào giúp phân biệt giống"

Có [ ]                                                                Không [ ]

(Nếu có, đề nghị ghi chi tiết)

7.2. Có cần những điều kiện đặc biệt nào về canh tác hoặc tiến hành thẩm định giống không?

Có [ ]                                                                Không [ ]

(nếu có đề nghị ghi chi tiết)

7.3. Thông tin khác

Một ảnh màu đại diện của giống phải được nộp kèm tờ khai kỹ thuật.

8. Giấy phép công nhận:

(a) Giống có cần giấy phép nào trước khi công nhận theo pháp luật liên quan đến việc bảo vệ môi trường, sức khỏe con người và động vật?

Có [ ]                                                                Không [ ]

(b) Đã có giấy phép chưa?

Có [ ]                                                                Chưa [ ]

Nếu câu trả lời là đã có (b), đề nghị kèm theo giấy phép

9. Thông tin thêm về vật liệu giống cây trồng cần nộp để thẩm định

9.1. Sự biểu hiện của tính trạng của giống có thể bị tác động của nhiều yếu tố chẳng hạn như côn trùng, bệnh, hóa chất (ví dụ như chất kìm hãm sinh trưởng hoặc thuốc bảo vệ thực vật), hệ quả của nuôi cấy mô, sự khác nhau của thân mầm, chồi được cắt từ các giai đoạn sinh trưởng khác nhau của cây...

9.2. Không được tiến hành xử lý vật liệu giống cây trồng dưới bất kỳ hình thức nào làm ảnh hưởng đến sự biểu hiện các tính trạng của giống, trừ khi được cơ quan chuyên môn có thẩm quyền cho phép hoặc yêu cầu xử lý. Nếu vật liệu cây trồng được xử lý, phải cung cấp thông tin chi tiết, về mục này, đề nghị ghi rõ vào các mục dưới đây theo sự hiểu biết của bạn, nếu vật liệu để thẩm định là đối tượng của các mục sau:

(a) Vi sinh vật (Virus, Nấm, độc tố thực vật)

Có [ ]

Không [ ]

(b) Hóa chất (chất kìm hãm sinh trưởng, thuốc BVTV)

Có [ ]

Không [ ]

(c) Nuôi cấy mô

Có [ ]

Không [ ]

(d) Các yếu tố khác

Có [ ]

Không [ ]

Đề nghị cung cấp thông tin chi tiết trong trường hợp câu trả lời là có

 

 

Địa điểm, ngày     tháng     năm
Họ, tên và chữ ký của người nộp đơn
(Đóng dấu, nếu có)

 

QCVN 01-131:2013/BNNPTNT

QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ KHẢO NGHIỆM GIÁ TRỊ CANH TÁC VÀ SỬ DỤNG CỦA GIỐNG MÍA
National Technical Regulation on Testing for Value of Cultivation and Use of Sugarcane Varieties

Lời nói đầu

QCVN 01-131:2013/BNNPTNT được chuyển đổi từ 10TCN 219-95 theo quy định tại khoản 1 Điều 69 của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật và điểm a khoản 1 Điều 7 Nghị định số 127/2007/NĐ-CP ngày 1/8/2007 của Chính phủ qui định chi tiết thi hành một số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật.

QCVN 01-131:2013/BNNPTNT do Viện nghiên cứu mía đường biên soạn Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường trình duyệt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành Thông tư số 33/2013/TT-BNNPTNT ngày 21 tháng 6 năm 2013.

 

QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ KHẢO NGHIỆM GIÁ TRỊ CANH TÁC VÀ SỬ DỤNG CỦA GIỐNG MÍA

National Technical Regulation on Testing for Value of Cultivation and Use of Sugarcane Varieties

I. QUY ĐỊNH CHUNG

1.1. Phạm vi điều chỉnh

Quy chuẩn này quy định chỉ tiêu theo dõi, phương pháp đánh giá và yêu cầu quản lý khảo nghiệm giá trị canh tác và sử dụng (Khảo nghiệm VCU) đối với các giống mía mới được chọn tạo trong nước và nhập nội.

1.2. Đối tượng áp dụng

Quy chuẩn này áp dụng đối với các tổ chức, cá nhân hoạt động liên quan đến khảo nghiệm VCU giống mía mới.

1.3. Giải thích từ ngữ

Trong quy phạm này các từ ngữ được hiểu như sau:

- Giống khảo nghiệm: Là giống mía mới được đăng ký khảo nghiệm.

- Giống đối chứng: Là giống cùng nhóm với giống khảo nghiệm, đã được công nhận là giống cây trồng mới hoặc đang được gieo trồng phổ biến trong sản xuất.

- Kết thúc đẻ nhánh: Khi cây mẹ có 1 lóng đầu tiên nhìn thấy.

- Cây hữu hiệu: Cây đủ tiêu chuẩn đem ép, bao gồm cây mía tươi và không quá non (chiều cao > 1,2 m).

- Độ chín công nghiệp: Khi các chỉ tiêu công nghệ: Bx, Pol, AP, Rs, F đạt tiêu chuẩn theo yêu cầu của nhà máy.

1.4. Các từ viết tắt

VCU: Value of Cultivation and Use (giá trị canh tác và giá trị sử dụng).

II. QUY ĐỊNH VỀ KỸ THUẬT

Để xác định giá trị canh tác và sử dụng của giống mía mới phải theo dõi, đánh giá các chỉ tiêu ở Bảng 1.

Bảng 1 - Chỉ tiêu và Phương pháp theo dõi

STT

Chỉ tiêu

Giai đoạn

Đơn vị tính hoặc điểm

Mức độ biểu hiện

Phương pháp theo dõi

1.

Đặc điểm hình thái

 

 

 

 

1.1

Màu thân

Chín công nghiệp

 

- Xanh

- Vàng

- Tím

- Xanh ẩn vàng

- Xanh ẩn tím

- Vàng ẩn xanh

- Màu khác

Quan sát 10 cây liền nhau/ô lúc còn trong bẹ lá và khi dãi nắng

1.2

Đường kính thân

Chín công nghiệp

cm

- Lớn: >3

- Trung bình: 2-3

- Nhỏ: <>

Đo đoạn giữa của 10 cây liền nhau/ô

1.3

Bẹ lá

Cuối thời kỳ vươn cao

 

- Đặc điểm lông:

+ Có lông

+ Không có lông

- Độ bong lá:

+ Bong lá

+ Không bong lá

Quan sát 10 cây liền nhau/ô

1.4

Phiến lá

Cuối thời kỳ vươn cao

 

- Màu sắc:

+ Xanh

+ Xanh vàng

+ Xanh nhạt

+ Xanh thẫm

- Độ rộng (giữa lá):

+ Hẹp: <3>

+ Trung bình: 3 - 5 cm

+ Rộng: >5 cm

- Độ dài:

+ Ngắn: <0,8>

+ Trung bình: 0,8-1 m

+ Dài: >1 m

- Góc lá so với thân chính:

+ Hẹp: <>

+ Trung bình 26 - 35°

+ Rộng: >36°

Quan sát 10 cây liền nhau/ô

1.5

Mức độ ra hoa (trổ cờ)

Chín công nghiệp

%

- Không ra hoa: <>

- Ra hoa ít: 5-19

- Ra hoa nhiều: >20

Quan sát tỷ lệ ra hoa của 10 cây liền nhau/ô

2.

Đánh giá vụ tơ

 

 

 

 

2.1

Thời gian mọc mầm

Mọc mầm

Ngày

Từ trồng đến khi có 50% số hom có mầm mọc

Quan sát cả ô

2.2

Sức đẻ nhánh

Kết thúc thời kỳ đẻ nhánh

Nhánh/ cây mẹ

- Cao: >1,5

- Khá: >1-1,5

- Trung bình: 0,5 - 1

- Kém: <>

Theo dõi cả ô

2.3

Chiều cao cây

Chín công nghiệp

cm

+ Cao: >320

+ Khá: >290-320

+ Trung bình: 260 - 290

+ Kém: <>

Đo từ gốc đến đỉnh sinh trưởng của 10 cây đại diện/ô, lấy giá trị trung bình

2.4

Khả năng chống chịu sâu bệnh hại chính

 

 

 

 

 

- Sâu

Cuối thời kỳ mọc mầm, đẻ nhánh, vươn cao và chín công nghiệp

%

- Tỷ lệ cây bị sâu hại:

+ Tốt: 0 - 1,5

+ Khá: >1,5 - 5

+ Trung bình: >5-10

+ Kém: >10

- Tỷ lệ lóng bị hại:

+ Tốt: 0

+ Khá: 0,01 - 1,67

+ Trung bình: 1,68 - 3

+ Kém: >3

- Theo dõi cả ô

- Loài sâu hại - Tỷ lệ cây (lóng) bị sâu hại (%) = (Số cây (lóng) bị sâu hại / Tổng số cây (lóng) theo dõi) * 100

 

- Rệp

Cuối thời kỳ mọc mầm, đẻ nhánh, vươn cao và chín công nghiệp

%

-Tốt: <>

- Khá: 1 -25

- Trung bình: <25 -="">

- Kém: >50

- Theo dõi cả ô

- Loài rệp hại

- Tỷ lệ cây bị rệp hại (%) = (Số cây bị rệp hại / Tổng số cây điều tra) * 100

 

- Bệnh than Ustilago Scitaminea Syd.

Cuối thời kỳ mọc mầm, đẻ nhánh, vươn cao, chín công nghiệp

%

- Tốt: 0-1%

- Khá: 1,1-5%

- Trung bình: 5,1 - 10%

- Kém: >10%

- Theo dõi cả ô

- Tỷ lệ bụi bị bệnh (%) = (Số bụi bị bệnh / Tổng số bụi theo dõi) * 100

 

Thối ngọn Fusarium monoliforme

Cuối các thời kỳ sinh trưởng chính

%

- Tốt: 0-1%

- Khá: 1,1 -5%

- Trung bình: 5,1 - 10%

- Kém: >10%

- Theo dõi cả ô

- Tỷ lệ cây bị bệnh (%) = (Số cây bị bệnh / Tổng số cây theo dõi) * 100

2.5

Khả năng chống chịu hạn, úng (nếu có xảy ra)

Trong giai đoạn gặp điều kiện bất lợi

 

Đánh giá tổng quan tốt, khá, trung bình và kém (có thể đánh giá kết hợp chỉ tiêu năng suất và chất lượng)

Theo dõi 10 cây/ô. Số lá xanh/cây và thời gian ra thêm/bớt đi 1 lá, số lượng rễ sống, biểu hiện héo/chết...

2.6

Khả năng chống chịu đổ ngã

Chín công nghiệp

 

- Tỷ lệ cây đổ ngã (%):

+ Tốt: 0 - 15

+ Khá: 16 - 30

+ Trung bình: 31 - 45

+ Kém: >45

- Cấp đổ ngã (nếu được):

+ Không đổ ngã: a >60°

+ Nhẹ: 45°≤a≤60°

+ Trung bình: 30≤a<>

+ Nặng: a<>

- Theo dõi cả ô. Cây được coi là đổ ngã khi thân nghiêng so với phương thẳng đứng góc ≥30° (tạo với mặt đất một góc a≤60°)

- Tỷ lệ cây đổ ngã (%) = (Số cây đổ ngã / Tổng số cây theo dõi)* 100

2.7

Các yếu tố cấu thành năng suất

 

 

 

 

 

- Mật độ cây hữu hiệu

Chín công nghiệp

Ngàn cây/ha

+ Cao: >80

+ Khá: 66-80

+ Trung bình: 50 - 65

+ Kém: <>

Quan sát toàn ô. Mật độ cây hữu hiệu = (Số cây hữu hiệu ở diện tích theo dõi (m2)) * 10000)/ 1000 = (Số cây hữu hiệu ở diện tích theo dõi (m2)) * 10

 

- Khối lượng cây

Chín công nghiệp

kg

+ Cao: >1,70

+ Khá: >1,45-1,70

+ Trung bình: 1,20 - 1,45

+ Kém: <>

Cân 10 cây đại diện/ô, lấy giá trị trung bình

2.8

Năng suất lý thuyết

Chín công nghiệp

Tấn/ha

 

Từng ô. Năng suất lý thuyết = Khối lượng cây (kg) * Mật độ cây hữu hiệu (ngàn cây/ha)

2.9

Năng suất thực thu

Chín công nghiệp

Tấn/ha và % vượt đối chứng

% vượt đối chứng:

+ Cao: >20

+ Khá: >15-20

+ Trung bình: 10-15

+ Kém: <>

Cân trên cả ô. Năng suất thực thu (tấn/ha) = (Khối lượng mía trên ô (kg) / Diện tích ô (m2)) * 10.000) / 1.000 = (Khối lượng mía trên ô (kg) / Diện tích ô (m2)) * 10

2.10

Chất lượng mía và thời gian chín

 

 

 

 

 

- Xơ bã

Chín công nghiệp

%

- Tốt: <>

- Khá: 11 -13

- Trung bình: >13 - 15

- Kém: >15

3-5 cây đại diện/mẫu, phân tích theo quy trình chung, tối thiểu 1 lần

 

- CCS

Chín công nghiệp

%

CCS vượt so với đối chứng

- Cao: >1,0

- Khá: >0,5 - 1,0

- Trung bình: 0 - 0,5

- Kém: <>

3-5 cây đại diện/mẫu, phân tích theo quy trình chung, tối thiểu 3 lần, 1 tháng 1 lần hoặc định kỳ 10/ 15/ 20 ngày/lần và vẽ đường biểu diễn)

 

- Thời gian chín

Chín công nghiệp

Tháng tuổi

- Sớm: <>

- Trung bình (trung bình sớm, trung bình và trung bình muộn): 10 - 13

- Muộn: >13

Dựa vào đường biểu diễn chữ đường theo tuổi mía

2.11

Năng suất quy 10 CCS

Chín công nghiệp

Tấn/ha và % vượt đối chứng

% vượt đối chứng:

- Cao: >20

- Khá: >15-20

- Trung bình: 10-15

- Kém: <>

Năng suất quy 10 CCS (tấn/ha) = Năng suất thực thu (tấn/ha)* CCS /10

3

Đánh giá vụ gốc

 

 

 

 

3.1

Mức độ mất khoảng

Kết thúc thời kỳ tái sinh

% diện tích không có mía trong khoảng cách ≥ 0,6 m

- Tốt: <>

- Khá: 15-20

- Trung bình: 21 - 30

- Kém: >30

Theo dõi toàn ô

3.2

Các chỉ tiêu khác (từ chỉ tiêu sức đẻ nhánh đến năng suất quy 10 CCS)

Tương tự đánh giá vụ tơ

Tương tự đánh giá vụ tơ

So với vụ tơ:

- Tốt: Mật độ cây tốt hơn, chiều cao cây và đường kính thân tương tự hoặc cao hơn

- Khá: Mật độ cây, chiều cao cây và đường kính thân tương tự

- Trung bình: Mật độ cây tương tự, chiều cao cây và đường kính thân kém hơn không đáng kể

- Kém: Mật độ cây, chiều cao cây và đường kính thân kém hơn có nghĩa

Tương tự đánh giá vụ tơ

III. PHƯƠNG PHÁP KHẢO NGHIỆM

3.1. Các bước khảo nghiệm

3.1.1. Khảo nghiệm cơ bản

Tiến hành tối thiểu 2 vụ (vụ tơ và vụ gốc I), tốt nhất là vụ tơ và 2 vụ gốc.

3.1.2. Khảo nghiệm sản xuất

Tiến hành tối thiểu 2 vụ (vụ tơ và vụ gốc I).

3.2. Bố trí khảo nghiệm

3.2.1. Khảo nghiệm cơ bản

3.2.1.1. Bố trí thí nghiệm

- Số điểm khảo nghiệm: Tối thiểu là 2 điểm hoặc bố trí ở 1 điểm vào 2 thời vụ trồng khác nhau (nếu có) hoặc bố trí ở 1 điểm vào 2 năm liên tục.

- Kiểu thí nghiệm: Bố trí theo kiểu khối ngẫu nhiên hoàn chỉnh, tối thiểu 3 lần nhắc lại, diện tích ô từ 40 đến 100 m2 với chiều dài hàng không quá 15 m, từ 6 đến 10 công thức (kể cả giống đối chứng), đường lô giữa các khối rộng từ 2 đến 3 m, xung quanh trồng tối thiểu 2 hàng bảo vệ. Giống có yêu cầu khảo nghiệm đặc thù được bố trí khảo nghiệm riêng.

3.2.1.2. Giống khảo nghiệm

- Khối lượng hom giống tối thiểu gửi khảo nghiệm và lưu mẫu: 150 kg/giống/vụ.

- Chất lượng hom giống: Hom ở độ tuổi bánh tẻ (mía tơ hoặc gốc I, từ 6 đến 8 tháng tuổi), độ thuần ≥ 98%, có từ 1 đến 3 mắt mầm khỏe, cây lấy hom giống phải sạch sâu bệnh.

- Xử lý hom giống: Thực hiện theo yêu cầu và hướng dẫn kỹ thuật của cơ sở khảo nghiệm.

- Thời gian gửi giống: Theo yêu cầu của cơ sở khảo nghiệm. Khi gửi giống kèm theo Đăng ký khảo nghiệm và Tờ khai kỹ thuật (Phụ lục A, B).

- Phân nhóm giống: Giống khảo nghiệm được phân nhóm theo thời gian chín (nếu có điều kiện).

3.2.1.3. Giống đối chứng

Do cơ sở khảo nghiệm lựa chọn, quyết định.

Chất lượng hom giống phải tương đương so với của giống khảo nghiệm như quy định ở Mục 3.2.1.2.

Trong trường hợp các giống khảo nghiệm có thời gian chín khác nhau, tốt nhất chọn 2 giống đối chứng.

3.2.2. Khảo nghiệm sản xuất

- Số điểm khảo nghiệm: Tối thiểu là 2 điểm hoặc bố trí ở 1 điểm vào 2 thời vụ trồng khác nhau.

- Bố trí khảo nghiệm: Tương tự như sản xuất đại trà, từ 3 đến 5 công thức (kể cả giống đối chứng), tối thiểu 0,1 ha/giống/điểm. Tổng diện tích khảo nghiệm sản xuất qua các vụ không vượt quá mức quy định của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Theo dõi tối thiểu 3 điểm trên 2 đường chéo góc hoặc ở các điểm đại diện với diện tích từ 50 đến 100 m2 /điểm.

- Giống đối chứng: Như quy định ở Mục 3.2.1.3.

3.3. Quy trình kỹ thuật

3.3.1. Khảo nghiệm cơ bản

3.3.1.1. Kỹ thuật trồng và chăm sóc vụ tơ

- Thời vụ (theo khung thời vụ tốt nhất của nơi khảo nghiệm):

Bảng 2 - Thời vụ trồng mía

STT

Vùng

Vụ trồng chính

Vụ trồng phụ

1

Trung du miền núi phía Bắc

01/02 - 30/4

01/9 - 30/10

2

Đồng bằng Bắc bộ

01/02 - 15/4

01/9 - 30/10

3

Bắc Trung bộ

01/01 - 30/3

01/7 - 30/9

4

Duyên hải miền Trung

01/4 - 30/6

01/12 - 28/02

5

Tây Nguyên

01/10 - 30/12

01/5 - 30/6

6

Đông Nam bộ

01/10 - 15/12

15/4 - 15/6

7

Tây Nam bộ

15/11 - 30/02

01/4-30/6

- Yêu cầu về đất: Đất làm thí nghiệm phải có độ phì đồng đều, đại diện cho vùng sinh thái, làm đất đảm bảo yêu cầu kỹ thuật.

- Yêu cầu về phân bón.

Bảng 3 - Liều lượng phân bón

STT

Loại phân hoặc thuốc bảo vệ thực vật

Đơn vị tính

Số lượng

Ghi chú

1

Vôi (CaCO3)

Tấn/ha

0,5 - 1,0

Cho vùng có độ 0,5-1,0 pHKCl<5, lượng="" bón="" tùy="" độ="">KCl

2

Phân hữu cơ (hoặc phân hữu cơ vi sinh)

Tấn/ha

10 - 20 (hoặc 1 - 2)

Mức tối thiểu

3

Phâm đạm (N)

Kg/ha

180 - 300

- Phân đơn hoặc hỗn hợp

- Lượng bón phụ thuộc loại đất và mức độ thâm canh

4

Phân lân (P2O5)

Kg/ha

90 - 165

5

Phân kali (K2O)

Kg/ha

180 - 270

- Cách bón:

+ Bón lót: Bón lót toàn bộ vôi trong khi làm đất, bón lót vào đáy rãnh toàn bộ phân hữu cơ, toàn bộ phân lân, toàn bộ thuốc trừ sâu dạng hạt, 1/3 lượng đạm và 1/3 lượng kali, ngay sau khi bón lót, tốt nhất lấp một lớp đất mỏng (từ 1 đến 3 cm) rồi mới đặt hom.

+ Bón thúc: Bón vùi 2 lần khi đất đủ ẩm và ruộng sạch cỏ, lần 1 vào khoảng từ 30 đến 35 ngày sau trồng bón 1/2 lượng đạm còn lại. Lần 2 vào khoảng từ 90 đến 120 ngày sau trồng bón hết lượng phân còn lại.

- Trồng mía:

+ Đặt hom: Kiểu gối đầu hoặc nối đuôi với mật độ từ 4 đến 5 hom, đảm bảo 3 mắt mầm/ 1m dài, đặt hom bằng và thẳng hàng, cho mắt mầm hướng về hai bên, ấn chặt hom vào đất, hai đầu hàng mía nên đặt hom đôi ngược chiều.

+ Lấp hom: Đặt hom đến đâu lấp đất ngay đến đó, lấy đất bột từ 2 bên rãnh phủ đều lên hom với độ dày từ 3 đến 5 cm, thời tiết khô lấp dày hơn, ở những vùng đất thấp, có thể dùng tro trấu hoặc xơ dừa phủ lên mặt hom.

+ Phun thuốc trừ cỏ tiền nảy mầm từ 3 đến 7 ngày sau trồng, phun đẫm đều trên mặt ruộng khi đất đủ ẩm.

- Chăm sóc:

+ Lần 1: Thời gian tiến hành từ 30 đến 35 ngày sau trồng, làm sạch cỏ trong gốc và trên hàng mía, bón thúc lần 1, xới xáo, vùi lấp phân và hủy cây bị sâu bệnh, cho đất xuống rãnh đối với những vùng đất thấp.

+ Lần 2: Thực hiện từ 30 đến 35 ngày sau chăm sóc lần 1, làm sạch cỏ trong gốc và trên hàng mía, xới xáo và hủy cây bị sâu bệnh; phun phân bón lá (nếu có).

+ Lần 3: Thực hiện từ 30 đến 35 ngày sau chăm sóc lần 2, làm sạch cỏ trong gốc và trên hàng mía kết hợp cắt hủy những cây bị sâu bệnh hại hoặc cây lẫn giống, bón thúc lần 2, xới xáo, vun gốc nhẹ đối với những vùng đất thấp, phun phân bón lá (nếu có).

+ Lần 4: Thực hiện từ 30 đến 35 ngày sau chăm sóc lần 3, làm sạch cỏ trong gốc và trên hàng mía kết hợp cắt hủy những cây bị sâu bệnh hại hoặc cây lẫn giống, bóc lá, vun gốc nặng đối với những vùng đất thấp.

Đảm bảo ruộng mía sạch cỏ cho đến thời kỳ thu hoạch, đặc biệt phải chăm sóc kịp thời giai đoạn từ sau trồng đến 120 ngày tuổi. Việc bóc lá khô, vàng tiến hành từ 3 đến 4 lần, mỗi lần cách nhau từ 30 đến 45 ngày.

- Tưới nước: Trừ trường hợp khảo nghiệm giống cho vùng canh tác nhờ nước trời, tưới bổ sung từ 1 đến 2 lần/tháng với lượng nước từ 40 đến 50 mm/lần, tương ứng với khoảng từ 400 đến 500 m3/ha/lần khi khô hạn kéo dài, đặc biệt là giai đoạn mọc mầm, đẻ nhánh và đầu vươn lóng.

- Phòng trừ sâu bệnh:

Phòng trừ sâu bệnh và sử dụng thuốc bảo vệ thực vật theo hướng dẫn của ngành bảo vệ thực vật (trừ những thí nghiệm khảo nghiệm quy định không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật).

- Thu hoạch mía:

+ Xác định thời gian thu hoạch: Thu hoạch khi có biểu hiện ngọn tóp, các đốt phần trên ngọn ngắn lại, lá ngọn sít, bộ lá ngả màu vàng nhạt lá chân khô, thân bóng, phấn ít, bẹ lá mất nước kể cả bẹ lá xanh hoặc dùng Brix kế cầm tay để đo độ Bx. Thu hoạch khi chênh lệch độ Brix ngọn và Brix gốc thấp (độ Brix ngọn lớn hơn hoặc bằng 90% độ Brix gốc).

+ Kỹ thuật thu hoạch: Chặt sát đất, không dập gốc, chặt ngọn ló lõi thân, róc sạch rễ lá.

3.3.1.2. Kỹ thuật chăm sóc vụ gốc

- Vệ sinh đồng ruộng, bạt gốc ngay sau khi thu hoạch.

- Nên để và vén lá gọn để phòng chống cháy mía trong mùa khô.

- Bón lượng vôi, phân hữu cơ, lân và kali tương tự ở vụ tơ; riêng lượng đạm có thể bón tăng từ 10 đến 15% so với vụ tơ.

- Xả gốc, bón thúc lần 1 với toàn bộ lượng lân, 1/2 lượng đạm và 1/2 lượng kali, lấp gốc và vùi lấp phân.

- Bón thúc lần 2 (3 tháng sau thu hoạch, khi mía bắt đầu có lóng) với 1/2 lượng đạm và 1/2 lượng kali, xới xáo, vùi lấp phân.

- Chăm sóc, tưới tiêu, phòng trừ sâu bệnh và thu hoạch tương tự vụ tơ.

3.3.2. Khảo nghiệm sản xuất

Áp dụng quy trình kỹ thuật tiên tiến của nơi khảo nghiệm hoặc theo khảo nghiệm cơ bản ở Mục 3.3.1, trừ khi bố trí kết hợp với các thử nghiệm kỹ thuật canh tác.

3.4. Phương pháp đánh giá

3.4.1. Khảo nghiệm cơ bản

- Các chỉ tiêu được theo dõi trong điều kiện đồng ruộng bình thường. Riêng các chỉ tiêu về phản ứng của giống với sâu bệnh hại hoặc điều kiện ngoại cảnh bất lợi thì có thể bố trí cả thí nghiệm trong điều kiện nhân tạo khi có yêu cầu.

- Các chỉ tiêu định tính được đánh giá bằng mắt, thực hiện qua quan sát toàn ô thí nghiệm, trên từng cây hoặc các bộ phận của cây và cho điểm.

- Các chỉ tiêu định lượng được đo đếm trên cây mẫu được lấy ngẫu nhiên, trừ cây ở hàng biên.

- Phương pháp theo dõi, đánh giá tương tự như quy định ở Bảng 1.

3.4.2. Khảo nghiệm sản xuất

- Năng suất: Cân khối lượng thực thu trên diện tích khảo nghiệm, quy ra năng suất tấn/ha.

- Chữ đường: Phân tích trong phòng hoặc lấy số liệu tại nhà máy.

- Thời gian chín: Tính thời gian từ trồng đến khi chín công nghiệp.

- Đặc điểm giống: Nhận xét chung về sinh trưởng, mức độ nhiễm sâu bệnh và khả năng thích ứng với điều kiện nơi khảo nghiệm.

- Ý kiến của người sản xuất: Có hoặc không chấp nhận giống mới, khả năng mở rộng diện tích của giống.

3.5. Báo cáo kết quả khảo nghiệm

Theo Phụ lục C, D của Quy chuẩn này.

IV. QUY ĐỊNH VỀ QUẢN LÝ

Khảo nghiệm VCU giống mía để công nhận giống cây trồng mới được thực hiện theo quy định tại Pháp lệnh giống cây trồng ngày 24 tháng 3 năm 2004 và Quyết định số 95/2007/QĐ-BNN ngày 27 tháng 11 năm 2007 cửa Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về công nhận giống cây trồng nông nghiệp mới.

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

5.1. Cục Trồng trọt có trách nhiệm hướng dẫn và kiểm tra thực hiện Quy chuẩn này. Căn cứ vào yêu cầu quản lý giống mía, Cục Trồng trọt có trách nhiệm kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung Quy chuẩn này.

5.2. Trong trường hợp các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, quy định viện dẫn tại Quy chuẩn này có sự thay đổi, bổ sung hoặc được thay thế thì thực hiện theo quy định tại văn bản mới.

 

PHỤ LỤC A

MẪU ĐĂNG KÝ KHẢO NGHIỆM VCU GIỐNG MÍA

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
----------------

……….., ngày ….... tháng …...  năm ……….

ĐĂNG KÝ KHẢO NGHIỆM VCU GIỐNG MÍA

Kính gửi: ……………………………..

1. Tên tổ chức, cá nhân đăng ký

- Địa chỉ:

- Điện thoại:                                                      Fax:

- Email:

2. Nội dung đăng ký khảo nghiệm

STT

Tên giống

Hình thức khảo nghiệm *

Số điểm

Địa điểm, thời gian và diện tích khảo nghiệm

Ghi chú

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Chú thích: (*) Khảo nghiệm cơ bản, khảo nghiệm sản xuất

 

 

Đại diện tổ chức, cá nhân đăng ký khảo nghiệm
(Ký tên, đóng dấu)

 

PHỤ LỤC B

TỜ KHAI KỸ THUẬT

1. Tên giống đăng ký khảo nghiệm

- Tên đăng ký chính thức:

- Tên gốc nếu là giống nhập nội:

- Tên gọi khác nếu có:

2. Nguồn gốc và phương pháp chọn tạo giống

2.1. Chọn tạo trong nước

- Nguồn gốc (vật liệu tạo giống, bố mẹ nếu là giống lai...):

- Phương pháp chọn tạo:

2.2. Nhập nội

- Xuất xứ:

- Thời gian nhập nội:

2.2.1. Đặc điểm chính của giống

- Chiều cao cây (cm):

- Đường kính thân (cm):

- Năng suất (tấn/ha):

- Chữ đường (CCS%):

- Thời gian chín:

- Khả năng chống chịu (sâu bệnh, rét, hạn, úng, ...):

2.2.2. Thời vụ gieo trồng và giống đối chứng

2.2.3. Yêu cầu kỹ thuật khác (nếu có)

 

 

………, ngày ….. tháng ….. năm ……
Tổ chức/cá nhân đăng ký khảo nghiệm
(Ký tên, đóng dấu)

 

PHỤ LỤC C

BÁO CÁO KẾT QUẢ KHẢO NGHIỆM CƠ BẢN

1. Điểm khảo nghiệm

2. Thời gian khảo nghiệm

3. Cơ sở thực hiện

4. Cán bộ thực hiện

- Họ và tên:

- Điện thoại:

- Email:

5. Số giống khảo nghiệm

- Giống khảo nghiệm:                                        - Giống đối chứng:

6. Diện tích ô thí nghiệm

- Kích thước ô:                                                  - Số lần nhắc:

7. Mật độ trồng

- Khoảng cách hàng:

- Số hom/m dài:

8. Loại đất trồng

- Loại đất:

- Cây trồng trước:

9. Phân bón (loại phân và số lượng đã sử dụng)

- Vôi:

- Phân hữu cơ/hữu cơ vi sinh:

- Đạm:

- Lân:

- Kali:

- Khác (nếu có):

10. Phòng trừ sâu bệnh (loài sâu bệnh hại, ngày tiến hành, loại thuốc và nồng độ sử dụng)

11. Tóm tắt ảnh hưởng của thời tiết đến thí nghiệm

12. Số liệu kết quả khảo nghiệm (ghi đầy đủ, tham khảo từ Bảng 1 đến Bảng 12 dưới đây)

13. Kết luận và đề nghị (kết luận cụ thể từng giống, kiến nghị sử dụng giống ưu tiên theo mức độ thích ứng và hiệu quả kinh tế của giống)

 


Cơ sở khảo nghiệm

(Ký tên, đóng dấu)

Ngày ….. tháng ….. năm …………
Cán bộ khảo nghiệm
(ký tên, ghi rõ họ tên)

 

Bảng 1. Đặc điểm giống

Đặc điểm

Giống 1

Giống 2

Giống n

Nguồn gốc xuất xứ

 

 

 

 

Bố mẹ

 

 

 

 

Màu thân

 

 

 

 

Bẹ lá

 

 

 

 

Phiến lá

 

 

 

 

Khả năng trổ cờ

 

 

 

 

Đường kính thân

 

 

 

 

Chiều cao cây

 

 

 

 

Khả năng mọc mầm

 

 

 

 

Khả năng đẻ nhánh

 

 

 

 

Khả năng chống chịu sâu bệnh

 

 

 

 

Khả năng chống chịu điều kiện bất lợi

 

 

 

 

Khả năng chống chịu đổ ngã

 

 

 

 

Khả năng tái sinh, lưu gốc

 

 

 

 

Năng suất

 

 

 

 

Chất lượng

 

 

 

 

Thời gian chín

 

 

 

 

Vùng thích nghi

 

 

 

 

Thời vụ trồng thích hợp

 

 

 

 

Bảng 2. Tỷ lệ mọc mầm, sức đẻ nhánh ở vụ tơ và mức độ mất khoảng ở vụ gốc I

Công thức

Tỷ lệ mọc mầm (%)

Sức đẻ nhánh (nhánh/cây mẹ)

Tỷ lệ diện tích mất khoảng (%)

 

 

 

 

 

 

 

 

LSD0,05

 

 

 

CV (%)

 

 

 

Bảng 3. Khả năng trổ cờ

Công thức

Vụ tơ

Vụ gốc I

Tỷ lệ cây trổ cờ (%)

Thời điểm trổ cờ

Tỷ lệ cây trổ cờ (%)

Thời điểm trổ cờ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bảng 4. Chiều cao cây và đường kính thân

Công thức

Vụ tơ (số tháng tuổi)

Vụ gốc I (số tháng tuổi)

Chiều cao cây (cm)

Đường kính thân (cm)

Chiều cao cây (cm)

Đường kính thân (cm)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bảng 5. Tỷ lệ cây chết do sâu/rệp hại (%)

Công thức

Vụ tơ

Vụ gốc I

Kết thúc mọc mầm

Kết thúc đẻ nhánh

Cuối vươn lóng (số tháng tuổi)

Thu hoạch (số tháng tuổi)

Kết thúc tái sinh

Kết thúc đẻ nhánh

Cuối vươn lóng (số tháng tuổi)

Thu hoạch (số tháng tuổi)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bảng 6. Tỷ lệ cây chết do bệnh (tên bệnh) (%)

Công thức

Vụ tơ

Vụ gốc l

Kết thúc mọc mầm

Kết thúc đẻ nhánh

Cuối vươn lóng (số tháng tuổi)

Thu hoạch (số tháng tuổi)

Kết thúc tái sinh

Kết thúc đẻ nhánh

Cuối vươn lóng (số tháng tuổi)

Thu hoạch (số tháng tuổi)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bảng 7. Mức độ nhiễm bệnh (tên bệnh)

Công thức

Vụ tơ

Vụ gốc I

Thời điểm đánh giá

Cấp bệnh

Thời điểm đánh giá

Cấp bệnh

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bảng 8. Khả năng chống chịu điều kiện bất lợi (hạn/úng/phèn/mặn)

Công thức

Vụ tơ

Vụ gốc I

Thời điểm đánh giá

Điểm

Thời điểm đánh giá

Điểm

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bảng 9. Khả năng chống chịu đổ ngã

Công thức

Vụ tơ

Vụ gốc I

Tỷ lệ cây đổ ngã (%)

Cấp đổ ngã (nếu có)

Tỷ lệ cây đổ ngã (%)

Cấp đổ ngã
(nếu có)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bảng 10. Các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất lý thuyết

Công thức

Vụ

Số tháng tuổi

Mật độ cây hữu hiệu (ngàn cây/ha)

Khối lượng cây (kg)

Năng suất lý thuyết (tấn/ha)

% vượt so với đ/c

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

LSD0,05

 

 

 

 

 

 

CV%

 

 

 

 

 

 

Bảng 11. Diễn biến chữ đường

Công thức

Vụ

Tháng/năm
(số tháng tuổi)

Tháng/năm
(số tháng tuổi)

Tháng/năm
(số tháng tuổi)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bảng 12. Năng suất và chất lượng (số tháng tuổi của từng vụ)

Công thức

Vụ và bình quân chu kỳ

Năng suất thực thu

Chữ đường

Năng suất quy 10 CCS

Tấn/ha

% vượt đ/c

CCS

% vượt đ/c

Tấn/ha

% vượt đ/c

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

LSD0,05

 

 

 

 

 

 

 

CV%

 

 

 

 

 

 

 

Có thể trình bày số liệu trong bảng dưới dạng đồ thị.

Có thể sử dụng các trắc nghiệm khác để so sánh các giá trị trung bình như trắc nghiệm đa đoạn Duncan, Tukey,...

 

PHỤ LỤC D

BÁO CÁO KẾT QUẢ KHẢO NGHIỆM SẢN XUẤT

1. Điểm khảo nghiệm

2. Thời gian khảo nghiệm

3. Cơ sở thực hiện

4. Cán bộ thực hiện

5. Giống khảo nghiệm

- Giống khảo nghiệm:                            - Giống đối chứng:

6. Diện tích khảo nghiệm

7. Mật độ trồng

- Khoảng cách hàng:                             - Số hom/1 m dài:

8. Loại đất trồng

- Loại đất:

- Cây trồng trước:

9. Phân bón (loại phân và số lượng đã sử dụng)

- Vôi:

- Phân hữu cơ/hữu cơ vi sinh:

- Đạm:

- Lân:

- Kali:

- Khác (nếu có):

10. Phòng trừ sâu bệnh (loài sâu bệnh hại, ngày tiến hành, loại thuốc và nồng độ sử dụng)

11. Tóm tắt ảnh hưởng của thời tiết đến khảo nghiệm

12. Đánh giá chung

Tên giống

Năng suất (tấn/ha)

Chữ đường (CCS%)

Thời gian chín

Nhận xét chung (sinh trưởng, sâu bệnh và tính thích ứng)

Ý kiến người sản xuất (có hoặc không chấp nhận giống mới, khả năng mở rộng diện tích)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

13. Kết luận và đề nghị (kết luận cụ thể từng giống, kiến nghị sử dụng giống ưu tiên theo mức độ thích ứng và hiệu quả kinh tế của giống).

 


Cơ sở khảo nghiệm
(Ký tên, đóng dấu)

Ngày …… tháng ...... năm ………..
Cán bộ khảo nghiệm

 

QCVN 01-147:2013/BNNPTNT

QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ KHẢO NGHIỆM GIÁ TRỊ CANH TÁC VÀ SỬ DỤNG CỦA GIỐNG DÂU
National Technical Regulation on Testing for Value of Cultivation and Use of Mulberry Varieties

Lời nói đầu

QCVN 01-147:2013/BNNPTNT được chuyển đổi từ 10TCN 328-98, theo quy định tại khoản 1 Điều 69 của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật và điểm a khoản 1 Điều 7 Nghị định số 127/2007/NĐ-CP ngày 1/8/2007 của Chính phủ qui định chi tiết thi hành một số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật.

QCVN 01-147:2013/BNNPTNT do Trung tâm Nghiên cứu Dâu tằm tơ Trung ương biên soạn, Vụ Khoa học công nghệ và Môi trường trình duyệt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành tại Thông tư số 33/2013/TT-BNNPTNT ngày 21 tháng 6 năm 2013.

 

QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ KHẢO NGHIỆM GIÁ TRỊ CANH TÁC VÀ SỬ DỤNG CỦA GIỐNG DÂU

National Technical Regulation on Testing for Value of Cultivation and Use of Mulberry Varieties

I. QUY ĐỊNH CHUNG

1.1. Phạm vi điều chỉnh

Quy chuẩn này quy định chỉ tiêu theo dõi, phương pháp đánh giá và yêu cầu quản lý khảo nghiệm giá trị canh tác và sử dụng (khảo nghiệm VCU) của các giống dâu mới thuộc loài Morus alba L, được chọn tạo trong nước và nhập nội.

1.2. Đối tượng áp dụng

Quy chuẩn này áp dụng cho các tổ chức, cá nhân có hoạt động liên quan đến khảo nghiệm VCU giống dâu mới.

1.3. Giải thích từ ngữ

Trong Quy chuẩn này các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

1.3.1. Giống khảo nghiệm: Là giống dâu mới được đăng ký khảo nghiệm.

1.3.2. Giống đối chứng: Là giống dâu cùng nhóm với giống khảo nghiệm đã được công nhận là giống mới hoặc là giống địa phương đang gieo trồng phổ biến trong sản xuất.

1.4. Các từ viết tắt

VCU: Value of Cultivation and Use (giá trị canh tác và sử dụng).

1.5. Tài liệu viện dẫn

TCVN 9484:2013: Lá dâu - Phương pháp kiểm tra chất lượng

II. QUY ĐỊNH VỀ KỸ THUẬT

Để xác định giá trị canh tác và sử dụng của giống dâu mới phải theo dõi, đánh giá các chỉ tiêu ở Bảng 1.

Bảng 1 - Các tính trạng và phương pháp đánh giá

TT

Tính trạng

Giai đoạn

ĐVT hoặc điểm

Mức độ biểu hiện

Phương pháp đánh giá

 

Đặc trưng hình thái

 

 

 

 

1

Dạng tán cây

Tháng 12

1

2

Tán gọn

Tán xòe

Quan sát 30 cây mẫu

2

Chiều cao cây (m)

Tháng 12

1

Thấp: <>

Đo từ cổ rễ đến đỉnh sinh trưởng cao nhất.

Theo dõi 30 cây mẫu trên 3 lần lặp lại

2

Trung bình: từ 1,5 đến 2,0

3

Cao: >2,0

3

Thế của cành (góc giữa thân chính và cành cấp 1, độ)

Tháng 12

1

Thẳng: <>

Đo 30 cây mẫu trên 3 lần lặp lại.

2

Rủ: từ 45 đến 75

3

Ngả (cong): >75

4

Cành chính (cành/cây)

Tháng 12

3

Ít: <>

Đếm số cành chính/cây. Theo dõi 30 cây mẫu trên 3 lần lặp lại

5

Trung bình: từ 4 đến 6

7

Nhiều: > 6

5

Cành tăm (cành/cành chính)

Tháng 12

3

Ít: <>

Đếm số cành tăm/cây. Theo dõi 30 cây mẫu trên 3 lần lặp lại

5

Trung bình: từ 4 đến 6

7

Nhiều: > 6

6

Đường kính của cành (cm)

Tháng 12

3

Nhỏ: <>

Đo đường kính cành cách điểm phân cành 10 cm; Theo dõi 30 cây trên 3 lần lặp lại

5

Trung bình: từ 1,5 đến 2,0

7

To: > 2

12

Số mầm phụ (mầm)

Tháng 12

1

Nhiều: >2

Quan sát 30 cây mẫu trên 3 lần lặp lại

2

Trung bình: từ >1 đến 2

3

Ít: 1

13

Hình dạng phiến lá

Tháng 12

1

Bầu dài

Quan sát 30 cây mẫu trên 3 lần lặp lại

2

Bầu tròn

3

Tim

4

Trứng

5

Khác

14

Hình thái lá

Tháng 12

1

Lá nguyên

Quan sát 30 cây mẫu trên 3 lần lặp lại

2

Lá xẻ thùy ít (≤ 3 khía)

3

Lá xẻ thùy nhiều (>3 )

4

Hình tim

5

Hình trứng

6

Khác

16

Màu sắc lá

Lá thành thục

1

Xanh nhạt

Quan sát 30 cây mẫu trên 3 lần lặp lại

2

Xanh

3

Xanh đậm

4

Màu khác

17

Mặt lá

Lá thành thục

1

Bóng, trơn

Quan sát 30 cây mẫu trên 3 lần lặp lại

2

Bóng thô

3

Nháp

18

Đáy lá

Lá thành thục

1

Lồi

Quan sát 30 cây mẫu trên 3 lần lặp lại

2

Bằng

3

Lõm

19

Đầu lá

Lá thành thục

1

Nhọn

Quan sát 30 cây mẫu trên 3 lần lặp lại

2

Bằng

3

4

Lõm

20

Độ dài cuống lá (cm)

Lá thành thục

3

Ngắn: <>

Đo độ dài cuống lá của 30 lá thành thục trên 3 lần lặp lại

5

Trung bình: từ 2 đến 3

7

Dài: >3

21

Răng cưa lá

Tháng 12

1

Nhọn

Quan sát 30 cây mẫu trên 3 lần lặp lại

2

24

Hoa tính

Tháng 2 đến tháng 3

1

Hoa cái

Quan sát 30 cây mẫu trên 3 lần lặp lại

2

Hoa đực

3

Hoa lưỡng tính

 

Các đặc điểm nông sinh học

 

 

 

 

25

Thời kỳ nảy mầm của các giống

Vụ Xuân, thu

1

Nảy mầm sớm

Quan sát 30 cây mẫu trên 3 lần lặp lại

3

Nảy mầm trung bình

5

Nảy mầm muộn

26

Độ dài cây, cành tăng (cm/ngày)

Vụ Xuân và Thu

1

Chậm: <>

Đo chiều cao cây, cành 10 ngày/lần.

Theo dõi 30 cây mẫu trên 3 lần lặp lại

3

Trung bình: từ 1 đến 2

5

Nhanh: >2

27

Số lá tăng (lá/ngày)

Xuân, hè, thu

1

Chậm: <>

Đếm số lá tăng sau 10 ngày.

Theo dõi 30 cây mẫu trên 3 lần lặp lại

3

Trung bình: từ 0,3 đến 0,5

5

Nhanh: >0,5

28

Thời kỳ ngừng sinh trưởng (cành tắt búp, %)

Tháng 11 đến tháng 12

1

Sớm: >50

Quan sát 30 cây mẫu trên 3 lần lặp lại

3

Trung bình: từ 30 đến 50

5

Muộn: <>

29

Tỷ lệ nảy mầm (%)

Vụ Xuân, Thu

1

Thấp: <>

Đếm tổng số mầm này, không nảy/cây.

Theo dõi 30 cây mẫu trên 3 lần lặp lại

3

Trung bình: từ 30 đến 40

5

Cao: >40

30

Tỷ lệ mầm phát triển (%)

Vụ Xuân, Thu

1

Thấp: <>

Đếm số mầm hữu hiệu và vô hiệu /cây.

Theo dõi 30 cây mẫu trên 3 lần lặp lại

3

Trung bình: từ 20 đến 40

5

Cao: >40

31

Số lá / mầm (lá)

Vụ Xuân, Thu

1

Ít: <>

Đếm số lá/mầm của 10 cành. Theo dõi 30 cây mẫu trên 3 lần lặp lại

3

Trung bình: từ 4 đến 5

5

Nhiều: >5

32

Số cành cấp 1/cây (cành)

Tháng 12

1

Ít: <>

Đếm số cành cấp 1/cây. Theo dõi 30 cây mẫu trên 3 lần lặp lại

3

Trung bình: từ 4 đến 5

5

Nhiều: >5

33

Đường kính thân (cm)

Tháng 12

1

Nhỏ: <>

Đo đường kính thân cách cổ rễ 10cm. Theo dõi 30 cây mẫu trên 3 lần lặp lại

3

Trung bình: từ 1,5 đến 2,0

5

To: >2

34

Độ dài đốt (cm)

Tháng 12

1

3

5

Ngắn: <>

Trung bình: từ 4 đến 5

Dài: >5

Đếm số lá/m cành ở giữa cành. Theo dõi 30 cây mẫu trên 3 lần lặp lại

35

Tổng chiều dài cành/cây (cm)

Tháng 12

1

3

5

Ít: <>

Trung bình: từ 1.500 đến 2.000

Nhiều: >2.000

Đo tổng chiều dài cành/cây. Theo dõi 30 cây mẫu trên 3 lần lặp lại

36

Kích thước lá (dài x rộng, cm2)

Xuân, hè, thu

1

3

5

Nhỏ: <>

Trung bình: từ 150 đến 200

To: >200

Đo chiều dài, rộng của 30 lá. Theo dõi 30 cây mẫu trên 3 lần lặp lại

37

Độ dày lá (g/100 cm2)

Xuân, hè, thu

3

5


7

Mỏng: <>

Trung bình: từ 2,0 đến 2,5

Dày: >2,5

Cân nhanh khối lượng của 100 cm2 lá thành thục/mẫu trên 3 lần lặp lại

38

Số lá/500 g (lá)

Xuân, hè, thu

3

5

7

Ít: <>

Trung bình: từ 300 đến <>

Nhiều: >500

Lấy 5 mầu lá ngẫu nhiên sau khi hái lá, trộn đều, lấy ra 500 g, đếm số lá.

39

Số lá/m cành (lá)

Xuân, hè, thu

3

5

7

Ít: <>

Trung bình: từ 15 đến 20

Nhiều: >20

Đếm số lá/m cành. Theo dõi 30 cây mẫu trên 3 lần lặp lại

40

Khối lượng lá/m cành (g)

Xuân, hè, thu

3

5

7

Thấp: <>

Trung bình: từ 50 đến 70

Cao: >70

Cân khối lượng lá/m cành. Theo dõi 30 cây mẫu trên 3 lần lặp lại.

41

Hàm lượng nước trong lá (%)

Xuân, hè, thu

3

5

7

Thấp: <>

Trung bình: từ 65 đến 70

Cao: >70

Hái mỗi mẫu 100 g lá thành thục, bỏ cuống, sấy ở từ 100° C đến 105° C trong 30 phút, sau hạ xuống 80° C đến 60° C cho đến khi khối lượng lá cân không đổi. Tính % nước. Theo dõi trên 3 lần lặp lại

42

Độ héo của lá (tỉ lệ nước trong lá giảm đi sau khi hái 10 h, %

Xuân, hè, thu

3

5

7

Chậm: <>

Trung bình: từ 10 đến 20

Nhanh: >20

Hái 200 g lá thành thục/mẫu, cân khối lượng, để ở nhiệt độ phòng từ 20° C đến 27° C, cứ sau 2 h cân 1 lần, liên tục 5 lần. Tính % nước bay hơi. Theo dõi 3 lần lặp lại

43

Sản lượng lá (kg/ha/năm)

Xuân, hè, thu

1

Thấp: <>

Cân năng suất lá ở 3 vụ, quy ra năng suất/ha ở vụ Xuân, vụ Hè, vụ Thu và cả năm trên 3 lần lặp lại

3

Trung bình: từ 15 đến 20

5

Cao: >20

44

Chất lượng lá

 

 

 

 

44.1

Phương pháp sinh hóa

Xuân, Hè và Thu

1

Tốt

Theo TCVN 9484:2013 Lá dâu - Phương pháp kiểm tra chất lượng.

2

Khá

3

Trung bình

4

Kém

44.2

Phương pháp sinh học qua nuôi tằm

Vụ Xuân, hè và Thu

1

Tốt

Theo TCVN 9484:2013 Lá dâu - Phương pháp kiểm tra chất lượng.

2

Khá

3

Trung bình

4

Kém

45

Khả năng đề kháng với một số sâu hại

 

 

 

 

45.1

Sâu cuốn lá (Maegaroniapyloalis WK, %)

Vu Hè, Thu

1

Kháng: 0

Tính tỉ lệ lá bị sâu cuốn lá. Đánh giá toàn bộ số cây trên 3 lần lặp lại

2

Nhiễm nhẹ: 15

3

Trung bình: từ 15 đến 30.

4

Nặng: từ >30 đến 50.

5

Rất nặng: >50

45.2

Sâu đục thân

(Apriona Gremani Hope, %)

Tháng 4, 12

1

Kháng: 0

Tính tỉ lệ cây bị sâu đục thân. Đánh giá toàn bộ số cây trên 3 lần lặp lại

2

Nhiễm nhẹ: <>

3

Trung bình: từ 15 đến 30.

4

Nặng: từ >30 đến 50.

5

Rất nặng: >50

45.3

Rệp sáp (Anomoneura mori Schworz, %)

Vụ Xuân, Thu

1

Kháng: 0

Tính tỉ lệ cây bị rệp. Đánh giá toàn bộ số cây trên 3 lần lặp lại

2

Nhiễm nhẹ: <>

3

Trung bình: 15-30

4

Nặng: từ >30 đến 50.

5

Rất nặng: >50

46

Đề kháng với một số bệnh hại chính

 

 

 

 

46.1

Bệnh bạc thau (Phyllactinia mori cola, %)

Vụ Xuân, Thu

1

Kháng: 0

Đếm số lá bị bệnh, cấp bệnh của từng lá/cây. Tính chỉ số bệnh, tỉ lệ lá bệnh. Đánh giá toàn bộ số cây trên 3 lần lặp lại.

3

Nhiễm nhẹ: <>

5

Trung bình: từ 15 đến 30

7

Nặng: từ >30 đến 50

9

Rất nặng: >50

46.2

Bệnh gỉ sắt (Aecidium mori) (tỉ tệ lá bệnh, chỉ số bệnh, %)

Tháng 4 đến 5

1

Kháng: 0

Đánh giá toàn bộ số cây trên 3 lần lặp lại

3

Nhiễm nhẹ: từ 1 đến <>

5

Trung bình: từ 15 đến 30

7

Nặng: từ >30 đến 50

9

Rất nặng: >50

46.3

Bệnh vi khuẩn (Bacillusculorianus Maccuatli) (tỉ lệ cây bị bệnh, %)

Vụ hè, thu

1

Kháng: 0

Tính tỉ lệ cây bị bệnh. Đánh giá toàn bộ số cây trên 3 lần lặp lại

3

Nhiễm nhẹ: <>

5

Trung bình: từ 10 đến 30

7

Nặng: từ >30 đến 50

9

Rất nặng: >50

46.4

Bệnh hoa lá do virus (% cây bị bệnh/cây)

Sau đốn sát vụ xuân, hè

1

Tốt: 0

Tính tỉ lệ cây bị bệnh. Đánh giá toàn bộ số cây trên 3 lần lặp lại

3

Nhẹ <>

5

Trung bình: từ 10 đến <>

7

Nặng: từ 20 đến 50.

9

Rất nặng >50

47

Chống chịu với điều kiện ngoại cảnh bất thuận

 

 

 

 

47.1

Chịu hạn (tỉ lệ lá vàng/cây, %)

 

3

Tốt: <>

Đánh giá toàn bộ số cây trên 3 lần lặp lại

5

Trung bình: từ 30 đến 50

7

Kém: >50

47.2

Chịu úng (tỉ lệ lá vàng, %)

Vu hè Thu

3

Tốt: <>

Tính tỉ lệ lá vàng/cây. Đánh giá toàn bộ số cây trên 3 lần lặp lại

5

Trung bình: từ 30 đến 50

7

Kém: >50

 

47.3

Chịu mặn (tỉ lệ cây, hom sống sau trồng, %)

Xuân, Hè và Thu

3

Tốt: > 70

Tính tỉ lệ cây, hom sống. Đánh giá toàn bộ số cây trên 3 lần lặp lại

5

Trung bình: từ 50 đến 70

7

Kém: <>

47.4

Chịu rét

Vụ Xuân

3

Tốt: >20

Tính tỉ lệ mầm phụ nảy sau khi có rét đậm, rét hại hoặc sương muối. Đánh giá toàn bộ số cây trên 3 lần lặp lại

5

Trung bình: từ 10 đến 20

7

Kém: <>

III. PHƯƠNG PHÁP KHẢO NGHIỆM

3.1. Các bước khảo nghiệm

3.1.1. Khảo nghiệm cơ bản: tiến hành trong 2 năm liên tục.

3.1.2. Khảo nghiệm sản xuất: Tiến hành 2 năm đối với các giống có triển vọng trong khảo nghiệm cơ bản hoặc có thể tiến hành đồng thời với khảo nghiệm cơ bản.

3.2. Bố trí khảo nghiệm

3.2.1. Khảo nghiệm cơ bản

3.2.1.1. Bố trí khảo nghiệm

Bố trí theo khối ngẫu nhiên hoàn chỉnh, 3 lần nhắc lại. Mỗi ô thí nghiệm trồng một giống. Kích thước ô thí nghiệm từ 30 m2 đến 50 m2. Khoảng cách trồng hàng cách hàng 1,5m; cây cách cây 0,3m, giữa các lần nhắc cách nhau 1,0m không trồng dâu. Xung quanh khu thí nghiệm phải trồng ít nhất 2 hàng dâu bảo vệ.

Giống đối chứng như mục 1.3.2.

3.2.1.2. Giống khảo nghiệm

Khối lượng hom giống, hạt giống tối thiểu cho khảo nghiệm và lưu mẫu:

- Hom giống: 500 hom/giống.

- Hạt giống: tối thiểu 300 gam/giống.

Chất lượng giống:

- Hom giống đạt 8 tháng tuổi trở lên, sạch bệnh, đúng giống, đường kính hom đạt từ 0,8 cm đến 1,0 cm, dài từ 20 cm đến 25 cm, có 3 mầm/hom.

- Hạt giống lai phải đạt tiêu chuẩn: đúng giống, độ thuần >95 %, tỉ lệ nảy mầm >95 %, sạch bệnh. Cây dâu ươm từ hạt có thời gian sinh trưởng trong vườn ươm từ 50 ngày trở lên, đường kính thân cây cách cổ rễ 5 cm đạt từ 0,4 cm trở lên.

Hạt giống, hom giống gửi khảo nghiệm không được xử lý bằng bất cứ hình thức nào, trừ khi cơ sở khảo nghiệm cho phép hoặc yêu cầu.

Thời gian gửi giống: Theo yêu cầu của cơ sở khảo nghiệm. Khi gửi giống kèm theo Tờ khai kỹ thuật theo mẫu tại Phụ lục A của quy chuẩn này.

3.2.1.3. Giống đối chứng

Do cơ sở khảo nghiệm lựa chọn, quyết định.

Chất lượng giống phải tương đương với giống khảo nghiệm theo quy định ở mục 3.2.1.2.

3.2.2. Khảo nghiệm sản xuất

- Diện tích khảo nghiệm mỗi giống từ 1.000 m2 đến 1.500 m2, không nhắc lại. Tổng diện tích khảo nghiệm sản xuất qua các vụ không vượt quá quy định của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

- Giống đối chứng theo quy định ở mục 1.3.2

3.3. Quy trình kỹ thuật

3.3.1. Khảo nghiệm cơ bản

3.3.1.1. Thời vụ

Theo khung thời vụ tốt nhất với từng nhóm giống tại địa phương nơi khảo nghiệm.

3.3.1.2. Yêu cầu về đất trồng

Đất làm thí nghiệm phải đại diện cho vùng sinh thái, có độ phì đồng đều, bằng phẳng, sạch cỏ dại, đảm bảo độ ẩm đất lúc trồng khoảng từ 75 % đến 80 % độ ẩm tối đa đồng ruộng và chủ động tưới tiêu.

3.3.1.3. Kỹ thuật trồng, khoảng cách, mật độ

Kỹ thuật trồng:

- Trồng dâu bằng hom: hom cắm xiên 45 độ so với mặt đất, nén chặt đất xung quanh hom, chỉ để chừa lại mầm trên cùng. Dùng lớp đất bột phủ kín mầm. Mỗi hố trồng 2 hom, sau khi cây sống chỉ để lại 1 cây/hố.

- Trồng bằng cây con gieo từ hạt, đặt cây vào hố (hoặc rãnh), giữ cho bộ rễ thẳng, không bị cuộn lại. Lấp đất hết phần cổ rễ, nén chặt đất xung quanh gốc. Mỗi hố trồng 2 cây, sau khi cây sống để lại 1 cây/hố.

Mật độ, khoảng cách: Hàng cách hàng 1,0 m; cây cách cây 0,25 m, mật độ 40.000 cây/ha.

3.3.1.4. Phân bón

- Phân hữu cơ: bón vào tháng 12 (vùng đồng bằng sông Hồng) hoặc tháng 4 (vùng Tây Nguyên); lượng bón từ 20 tấn/ha trở lên hoặc phân hữu cơ vi sinh từ 1,5 tấn đến 2,0 tấn cho 1ha.

- Phân vô cơ: sử dụng phân NPK chuyên dùng cho cây dâu, hoặc phối hợp các loại phân đơn theo tỉ lệ NPK là 3:1:1 (150 kg đến 200 kg N), lượng bón năm thứ 2 trở đi từ 2.500 kg đến 3.000 kg phân chuyên dùng NPK. Đất chua (có pH<5), hàng="" năm="" bón="" thêm="" vôi="" bột,="" lượng="" bón="" từ="" 1.000="" kg="" đến="" 1.500="" kg="" vào="" cuối="">

3.3.1.5. Chăm sóc

Khi mầm dâu cao từ 10 cm đến 15 cm, bón thúc lần 1 và vun nhẹ quanh gốc. Tiến hành làm cỏ theo định kỳ.

3.3.1.6. Tưới tiêu

Đảm bảo đủ độ ẩm đất cho cây dâu trong suốt quá trình sinh trưởng và phát triển. Sau khi mưa phải thoát hết nước đọng trong ruộng dâu.

3.3.1.7. Phòng trừ sâu bệnh

Sử dụng thuốc hóa học theo hướng dẫn của ngành bảo vệ thực vật (trừ những thí nghiệm khảo nghiệm quy định không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật).

3.3.1.8. Thu hoạch

Khi lá dâu thành thục (sau 22 ngày đến 25 ngày tuổi tính từ khi nảy mầm) tiến hành thu hoạch.

Không thu hoạch lá khi trời mưa.

3.3.1.9. Đốn dâu

Đốn tạo hình vào vụ đông, đốn tạo thân chính, cách mặt đất từ 10 cm đến 15 cm.

Đốn hàng năm theo thời vụ của từng địa phương.

3.3.2. Khảo nghiệm sản xuất

Áp dụng quy trình kỹ thuật tiên tiến của địa phương nơi khảo nghiệm hoặc theo khảo nghiệm cơ bản ở mục 3.3.1.

3.4. Phương pháp đánh giá

3.4.1. Khảo nghiệm cơ bản

3.4.1.1. Chọn cây theo dõi

Cây theo dõi được chọn ở giữa các hàng. Theo dõi 10 cây/ô ở mỗi lần nhắc lại, mỗi hàng chọn 5 cây liên tiếp nhau từ cây thứ 5 đến cây thứ 9 tính từ đầu hàng. Tổng số cây theo dõi 30 cây/giống (3 lần nhắc lại).

3.4.1.2. Phương pháp đánh giá

Tất cả các quan sát và đánh giá đều thực hiện ở các cây giữa của ô thí nghiệm

Các chỉ tiêu về giá trị canh tác và sử dụng của giống dâu được theo dõi, đánh giá như quy định ở Bảng 1.

3.4.2. Khảo nghiệm sản xuất

Theo dõi, đánh giá các chỉ tiêu sau:

- Năng suất lá tươi (tấn/ha); Cân khối lượng lá tươi thực thu trên diện tích khảo nghiệm và quy ra năng suất tấn/ha;

- Đặc điểm giống: Nhận xét về sinh trưởng, mức độ nhiễm sâu bệnh và khả năng thích ứng với điều kiện địa phương nơi khảo nghiệm;

- Ý kiến của người khảo nghiệm sản xuất: Có hoặc không chấp nhận giống mới.

3.5. Báo cáo kết quả khảo nghiệm: Theo Phụ lục B, C của Quy chuẩn này.

IV. QUY ĐỊNH VỀ QUẢN LÝ

Khảo nghiệm VCU giống dâu để công nhận giống cây trồng mới được thực hiện theo quy định tại Pháp lệnh giống cây trồng ngày 24 tháng 3 năm 2004 và Quyết định số 95/2007/QĐ-BNN ngày 27 tháng 11 năm 2007 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về công nhận giống cây trồng nông nghiệp mới.

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

5.1. Cục Trồng trọt có trách nhiệm hướng dẫn và kiểm tra thực hiện Quy chuẩn này. Căn cứ vào yêu cầu quản lý giống dâu, Cục Trồng trọt có trách nhiệm kiến nghị cơ quan Nhà nước có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung Quy chuẩn này.

5.2. Trong trường hợp các Tiêu chuẩn, Quy chuẩn kỹ thuật, quy định viện dẫn tại Quy chuẩn này có sự thay đổi, bổ sung hoặc được thay thế thì thực hiện theo quy định tại văn bản mới./.

 

PHỤ LỤC A

TỜ KHAI KỸ THUẬT

1. Tên giống đăng ký khảo nghiệm

Tên đăng ký chính thức:

Tên gốc nếu là giống nhập nội:

Tên gọi khác nếu có:

2. Nguồn gốc và phương pháp chọn tạo giống

2.1. Chọn tạo trong nước

- Nguồn gốc (vật liệu tạo giống, bố mẹ nếu là giống lai ...):

- Phương pháp chọn tạo:

2.2. Nhập nội

Xuất xứ....                                            Thời gian nhập nội:

2.2.1. Đặc điểm chính của giống

- Thời gian nảy mầm:     Vụ xuân:                       Vụ thu:

- Cao cây (cm):

- Năng suất lá

- Trung bình (tấn/ha):

- Cao nhất (tấn/ha):

- Chất lượng lá:

- Khả năng chống chịu (sâu bệnh, rét, hạn, úng, ...):

2.2.2. Thời vụ gieo trồng và giống đối chứng

2.2.3. Yêu cầu kỹ thuật khác (nếu có):

 

 

……………, ngày…… tháng…… năm…….
Tổ chức/cá nhân đăng ký khảo nghiệm
(Ký tên, đóng dấu)

 

PHỤ LỤC B

BÁO CÁO KẾT QUẢ KHẢO NGHIỆM CƠ BẢN

1. Thông tin chung

- Năm khảo nghiệm

- Tên điểm khảo nghiệm

- Cơ sở khảo nghiệm

- Cán bộ thực hiện:                    Email……………………              ĐT………………..

2. Vật liệu khảo nghiệm

- Số giống tham gia khảo nghiệm

- Giống đối chứng

3. Phương pháp khảo nghiệm

- Kiểu bố trí thí nghiệm:

- Số lần nhắc lại:

- Diện tích ô khảo nghiệm:.... m2

4. Đặc điểm đất đai (số liệu phân tích đất đai nếu có)

- Loại đất:

- Cơ cấu cây trồng và cây trồng trước:

5. Thời gian khảo nghiệm

- Ngày trồng

6. Các biện pháp kỹ thuật đã áp dụng

- Mật độ, khoảng cách trồng

- Lượng phân bón và cách bón

- Chăm sóc

- Tưới nước

- Phòng trừ sâu bệnh (các loại thuốc đã sử dụng)

7. Tóm tắt tình hình thời tiết khí hậu đối với dâu thí nghiệm (Số liệu thời tiết khí hậu ở trạm khí tượng thủy văn gần nhất).

8. Số liệu kết quả khảo nghiệm (ghi đầy đủ, chính xác vào các Bảng 1, 2, 3, 4, 5 và 6 dưới đây).

Bảng 1: Mô tả đặc điểm thực vật học

Tên giống

Thân

Mầm

Hình dạng

Màu sắc

Cành bên

Hình dạng

Màu sắc

Thể mầm

Hình dạng

Màu sắc

Xẻ, nguyên

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bảng 2: Các chỉ tiêu đánh giá sinh trưởng phát triển

Tên giống

Thời gian nảy mầm

Tổng số mầm nảy/cây

Tỉ lệ nảy mầm

Tổng số mầm phát triển/cây

Tốc độ ra lá

Hoa, quả

Vụ xuân

Vụ thu

Vụ xuân

Vụ thu

Vụ xuân

Vụ thu

Vụ xuân

Vụ thu

Vụ xuân

Vụ thu

Hoa tính

Tỷ lệ quả/lá

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bảng 3: Yếu tố cấu thành năng suất

Tên giống

Tuổi cây

Cành

Kích thước Lá

Diện tích lá

Số lá/m cành

Khối lượng lá/m cành

Số lá/ 500g

Số cành cấp 1

Độ dài cành cấp 1

Dài

Rộng

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bảng 4: Năng suất lá

Tên giống

Năng suất lá (tấn/ha)

Vụ Xuân

Vụ Hè

Vụ Thu

Tổng cộng cả năm

 

 

 

 

 

Bảng 5: Đánh giá chất lượng lá dâu qua phân tích sinh hóa

Tên giống

Nước (%)

Protein (%)

Đường tổng số (%)

Đường khử (%)

Tinh bột (%)

Hydrat cacbon (%)

Lipid (%)

Tro (%)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bảng 6a: Đánh giá chất lượng lá dâu qua nuôi tằm kén ươm

Giống dâu

Giống tằm thí nghiệm

Sức sống tằm tuổi lớn (%)

Thời gian phát dục tuổi 4- 5 (h)

Tỷ lệ kết kén (%)

Tỷ lệ kén tốt (%)

Năng suất kén (g)

Chất lượng kén

Khối lượng kén (g)

Khối lượng vỏ kén (g)

Tỉ lệ vỏ kén (g)

Tiêu hao kén/kg tơ (kg)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bảng 6b: Đánh giá chất lượng lá dâu qua nuôi tằm làm giống

Giống dâu

Giống tằm thí nghiệm

Sức sống tằm tuổi lớn (%)

Thời gian phát dục tuổi 4-5 (h)

Sức sống tằm nhộng (%)

Tỷ lệ kén tốt (%)

Năng suất kén (g)

 

 

 

 

 

 

 

Chất lượng kén

Chất lượng trứng

Khối lượng kén (g)

Khối lượng vỏ kén (g)

Tỷ lệ vỏ kén (%)

Số trứng/ổ (quả)

Tỉ lệ trứng thụ tinh (%)

Số ổ trứng đạt tiêu chuẩn

Hệ số nhân giống (số ổ trứng/kg kén)

 

 

 

 

 

 

 

Bảng 7: Khả năng đề kháng với sâu bệnh hại

Giống dâu

Sâu đục thân (%)

Bệnh bạc thau (%)

Bệnh gỉ sắt (%)

Bệnh vi khuẩn (tỉ lệ cây bệnh)

Bệnh virus (Tỉ lệ cây bệnh)

Vụ xuân

Vụ thu

Tỉ lệ bệnh (%)

Chỉ số bệnh (%)

Tỉ lệ bệnh (%)

Chỉ số bệnh (%)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bảng 8: Khả năng đề kháng với điều kiện ngoại cảnh bất thuận

Giống dâu

Chịu hạn

Chịu ngập úng

Chịu rét, sương muối

Kém

TB

Khá

Tốt

Kém

TB

Khá

Tốt

Kém

TB

Khá

Tốt

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

9. Nhận xét tóm tắt ưu điểm, nhược điểm chính của các giống khảo nghiệm (Sơ bộ xếp loại từ tốt đến xấu theo từng nhóm giống)

10. Kết luận và đề nghị

- Kết luận:

- Đề nghị:

 


Xác nhận của cơ sở
(Ký tên, đóng dấu)

……., Ngày     tháng     năm 20…
Cán bộ khảo nghiệm
(Ký, họ tên)

 

PHỤ LỤC C

BÁO CÁO KẾT QUẢ KHẢO NGHIỆM SẢN XUẤT GIỐNG DÂU

1. Vụ:                           Năm:

2. Địa điểm khảo nghiệm:

3. Tên người khảo nghiệm:                    Email:                           ĐT:

4. Tên giống khảo nghiệm:

5. Giống đối chứng:

6. Ngày trồng:

7. Diện tích khảo nghiệm (m2):

8. Đặc điểm đất đai:

9. Mật độ trồng:

10. Phân bón: số lượng và chủng loại phân bón sử dụng

11. Đánh giá chung:

Tên giống

Tình hình sinh trưởng

Năng suất (tấn/ha)

Nhận xét chung
(Sinh trưởng, sâu bệnh, tính thích ứng của giống khảo nghiệm)

Ý kiến của người SX
(có hoặc không chấp nhận giống mới - Lý do)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

12. Kết luận và đề nghị:

 


Xác nhận của cơ sở
(Ký tên, đóng dấu)

……., Ngày     tháng     năm 20…
Cán bộ khảo nghiệm
(Ký, họ tên)

 

Đã xem:

Đánh giá:  
 

Thuộc tính Văn bản pháp luật 33/2013/TT-BNNPTNT

Loại văn bảnThông tư
Số hiệu33/2013/TT-BNNPTNT
Cơ quan ban hành
Người ký
Ngày ban hành21/06/2013
Ngày hiệu lực21/12/2013
Ngày công báo14/07/2013
Số công báoTừ số 411 đến số 412
Lĩnh vựcLĩnh vực khác
Tình trạng hiệu lựcCòn hiệu lực
Cập nhật11 năm trước
Yêu cầu cập nhật văn bản này

Download Văn bản pháp luật 33/2013/TT-BNNPTNT

Lược đồ Thông tư 33/2013/TT-BNNPTNT Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về giống cây trồng


Văn bản bị sửa đổi, bổ sung

    Văn bản liên quan ngôn ngữ

      Văn bản sửa đổi, bổ sung

        Văn bản bị đính chính

          Văn bản được hướng dẫn

            Văn bản đính chính

              Văn bản bị thay thế

                Văn bản hiện thời

                Thông tư 33/2013/TT-BNNPTNT Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về giống cây trồng
                Loại văn bảnThông tư
                Số hiệu33/2013/TT-BNNPTNT
                Cơ quan ban hànhBộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn
                Người kýVũ Văn Tám
                Ngày ban hành21/06/2013
                Ngày hiệu lực21/12/2013
                Ngày công báo14/07/2013
                Số công báoTừ số 411 đến số 412
                Lĩnh vựcLĩnh vực khác
                Tình trạng hiệu lựcCòn hiệu lực
                Cập nhật11 năm trước

                Văn bản thay thế

                  Văn bản gốc Thông tư 33/2013/TT-BNNPTNT Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về giống cây trồng

                  Lịch sử hiệu lực Thông tư 33/2013/TT-BNNPTNT Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về giống cây trồng

                  • 21/06/2013

                    Văn bản được ban hành

                    Trạng thái: Chưa có hiệu lực

                  • 14/07/2013

                    Văn bản được đăng công báo

                    Trạng thái: Chưa có hiệu lực

                  • 21/12/2013

                    Văn bản có hiệu lực

                    Trạng thái: Có hiệu lực